Trwają tytoniowe żniwa

Zbiory tytoniu ruszyły w tym roku 20 lipca. Już teraz wiadomo, że w porównaniu do poprzedniego sezonu, plony będą dużo gorsze.
– Pogoda nas nie rozpieszcza. W wielu miejscach tytoń został zniszczony przez gradobicie i częste tego lata nawałnice – mówi Jan Milanowski, prezes zarządu Zrzeszenia Producentów Tytoniu „TABAKO” z siedzibą w Suchowoli.

Straty są ogromne
W jego ocenie, najgorsza sytuacja panuje obecnie w okolicach Raczek, Sztabina, Bargłowa i Kalinowa.
– U rolnika w Bargłowie praktycznie trzy hektary tytoniu trzeba zaorać. Zbiór zniszczonych liści zupełnie się nie opłaca. Takie rośliny są do już wyrzucenia – przyznaje Jan Milanowski.

W tym roku koszt odszkodowań naliczanych dla plantatorów tytoniu przez firmę ubezpieczeniową wynosi już 2 mln zł. Składka była na poziomie 600 tys. zł.
– Tytoń, którego nie zniszczyły nawałnice, ma całkiem dobrą jakość – wyjaśnia prezes Zrzeszenia „TABAKO”.

A na jakość plantatorzy zwracają teraz szczególną uwagę. Wszystko przez dodatkowe dopłaty.
– Jak nie będzie jakościowego towaru, nie będzie dopłat do jakości – podsumowuje Jan Milanowski.

Liczą na dwa euro
W latach 2010-2011 polscy plantatorzy nie otrzymali dodatkowych pieniędzy do produkcji tytoniu. W tym czasie znacznie wzrosły koszty produkcji. Teraz już wiadomo, że w latach 2012-2013 ma obowiązywać nowa płatność do tytoniu wysokiej jakości. Na ten cel planuje się przekazać z budżetu Unii Europejskiej ok. 30 mln euro rocznie.

– Liczymy, że te dopłaty wyniosą ok. 2 euro do kilograma tytoniu – mówi prezes zarządu „TABAKO”.

Aby mogli sięgnąć po taką płatność, plantatorom muszą przysługiwać dopłaty bezpośrednie. Tacy rolnicy mają również obowiązek zawarcia umowy na uprawę tytoniu lub umowę kontraktacji (w przypadku grup producentów tytoniu) z zatwierdzonym pierwszym przetwórcą surowca tytoniowego, czyli podmiotem, który skupuje, przechowuje i wstępnie przetwarza ten towar. Średnie stawki płatności dla poszczególnych grup odmian tytoniu mają wynieść: 1,96 euro/kg dla tytoniu typu Virginia; 2,16 euro/kg dla tytoniu typu Burley; 0,85 euro/kg dla tytoni ciemnych.

Starsi rezygnują, a następców brakuje
– Nikt nie wie, co będzie działo się z tytoniowymi uprawami w Polsce od 2014 roku – przyznaje Jan Milanowski.

W porównaniu z 2011 rokiem w Zrzeszeniu Producentów Tytoniu „TABAKO” ubyło aż 100 ha upraw.
– Cały czas obserwujemy tendencję spadkową. Starsi powoli zaprzestają tej uprawy, a młodzi nie są zainteresowani kontynuowaniem tego, co robili ich rodzice. Z roku na rok tytoniu jest coraz mniej – dodaje przewodniczący zrzeszenia.

Tytoń w Polsce
Polska jest drugim producentem tytoniu na obszarze Unii Europejskiej (pierwsze miejsce należy do Włoch). W naszym kraju uprawia go ok. 12 tys. gospodarstw na łącznej powierzchni blisko 15 tys. ha. Do Zrzeszenia Producentów Tytoniu „TABAKO” (skupia producentów z Mazurskiego Rejonu Upraw) z siedzibą w Suchowoli należy obecnie ok. 350 gospodarstw. W tym przypadku największy plantator uprawia 10 ha.