MKTG SR - pasek na kartach artykułów

Tradycyjne stroje ludowe. Gorsety, koronki, wstążki, zdobne hafty. Każdy region miał inne wzory i kolory

Justyna Madan
Dziewczęta z Kartuz w strojach regionalnych.
Dziewczęta z Kartuz w strojach regionalnych. Narodowe Archiwum Cyfrowe
Co region, to inna tradycja. Mogły różnić się wzorami, haftem, koronką, upięciem materiału, koralikami czy frędzlami, ale każdy z nich opowiada do dziś niezwykłą historię. O czym mowa? O strojach ludowych, którymi mogą pochwalić się różne części naszego kraju i które do dzisiaj wzbudzają zachwyt. Chociaż częściej spotkać je można w skansenach czy na artystycznych scenach niż w życiu codziennym.

Spis treści

- Tradycyjny strój ludowy to jeden z najefektowniejszych elementów kultury wsi. Świadczył on o przynależności do określonej grupy społecznej i był wyrazem stanu posiadania. Swoim przepychem podkreślał wagę uroczystości, związanych zarówno z porządkiem kalendarza obrzędowego i kościelnego, jak i osobistych wydarzeń w życiu pojedynczego mieszkańca wsi – wyjaśnia Centralna Biblioteka Rolnicza im. Michała Oczapowskiego.

Zobacz: Polskie stroje ludowe na archiwalnych zdjęciach

Każdy region ma swój strój ludowy

Stroje ludowe, bez względu na region, z którego pochodzą, wiążą się z tradycją. W Polsce można wyróżnić około 100 takich strojów, różnią się od siebie wieloma elementami, ale wszystkie niosą za sobą wspaniałą historię. Wśród tych najpopularniejszych znajdują się stroje:

  • łowicki,
  • krakowski,
  • kujawski,
  • kaszubski,
  • podhalański,
  • podlaski,
  • żywiecki.

A to tylko kilka z wielu różnorodnych i różnobarwnych polskich strojów ludowych. To część kulturowego, materialnego dziedzictwa. Każde państwo takimi strojnymi, tradycyjnymi ubiorami może się pochwalić. Polska zachwyca materiałami, wzorami, haftami i różnorodnością.

To na XIX i początek XX wieku przypadł rozwój strojów ludowych w naszym kraju. Ich funkcja zmieniła się po drugiej wojnie światowej. Dopiero wtedy przestało to być ubranie noszone na co dzień, a zaczęło być kostiumem reprezentacyjnym i w takiej formie pozostaje do dziś, chociażby zespoły tańca ludowego prezentują się w strojach ludowych na scenach całego świata.

Kilka słów o niektórych strojach ludowych

  • Strój bytomski – nosili go wyłącznie chłopi i właściciele gospodarstw rolnych. Stroje na całym Śląsku szyte były według jednego wzoru. Kolorem i krojem nawiązywały do pruskich mundurów wojskowych. Spódnica była bardzo szeroka, nawet do 5 metrów, męska koszula miała krój przyramkowy, czyli o kwadratowym lub prostokątnym kształcie.
  • Strój łowicki – bardzo charakterystyczny, wypełniony kwiatami i paskami. Kobiecy strój łowicki jest bardzo bogato i odważnie zdobiony, męskie stroje nieco skromniejsze, ale na spodniach nie mogło zabraknąć pasków.
  • Strój krakowski – prawdopodobnie jeden z najbardziej rozpoznawalnych strojów w całym kraju. Charakterystyczny jest tutaj wianek na głowę ze sztucznych kwiatów, z którego wypuszczone są kolorowe wstążki. Gorset natomiast to prawdziwe dzieło sztuki ozdobione koralikami, cekinami i wstążkami. Męski strój to m.in. czapka krakusa, koniecznie z pawim piórem.
  • Strój kujawski – chociaż kompletny strój się nie zachował, to znane są jego elementy. Męska katana miała ozdobne rzędy guzików, a na biodrach wiązano czerwony pas. W stroju kobiecym charakterystyczne były gorsety wiązane wstążkami, spódnice natomiast miały trzy warstwy.
  • Strój opoczyński – tutaj ważna była m.in. zakładana na głowę chusta w stroju kobiecym. Była duża, wełniana i miała skomplikowany sposób wiązania. Zdobiona motywami kwiatowymi, w odcieniach niebieskiego, zielonego lub pomarańczowego.
  • Strój podhalański – tutaj najbardziej charakterystyczne były męskie spodnie, tzw. portki. Szyte z białego sukna, dopasowane, z wąskimi nogawkami. Obowiązkowe były również kierpce. Jeśli chodzi o kobiety, to nosiły bogato zdobione koszule, do tego gorset lub serdak.
  • Strój podlaski – mężczyźni nosili kapelusze z żytniej słomy, kawalerowie dodatkowo ozdabiali je czarną lub granatową wstążką wiązaną z lewej strony w kokardę. Kobiecy gorset szyty był z czarnej satyny i ozdabiany czerwoną i żółtą tasiemką.

Źródło: Centralna Biblioteka Rolnicza im. Michała Oczapowskiego, Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie, Polska Tradycja

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Agro codziennie. Obserwuj StrefaAgro.pl!

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Polacy opracowali lek na śmiertelną chorobę

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na poranny.pl Kurier Poranny