To nie był łatwy rok dla rolnictwa. Duże kłopoty przyszły ze wschodu

O ile skutki tego pierwszego odczuli producenci trzody chlewnej, to rosyjskie embargo rzutuje na wszystkie gałęzie rolnictwa: sadownictwo, mleczarstwo, trzodziarstwo. Poniżej podsumowanie mijającego roku.

Styczeń
Ceny mleka osiągają rekordowy poziom (według danych GUS mleczarnie w kraju pod koniec roku za litr mleka płacą średnio 1,5 zł). Zadowoleni rolnicy inwestują i zwiększają produkcję. Pojawia się realne zagrożenie, że przekroczymy naszą krajową kwotę mleczną.
Podlascy rolnicy odnoszą sukcesy na arenie krajowej - Krzysztof Zawistowski ze wsi Brzóski-Gromki (gm. Wysokie Mazowieckie) znalazł się w gronie najlepszych w kraju producentów trzody chlewnej. Konkurs "Producent Trzody Chlewnej Hodowca Trzody Chlewnej 2013" zorganizowała redakcja czasopisma "Trzoda chlewna" we współpracy z Polskim Związkiem Producentów Trzody Chlewnej "Polsus".
Krzysztof Zawistowski hodowlą trzody zajmuje się od ponad 20 lat. Stado podstawowe liczy około 100 loch. Rolnik posiada nowoczesny park maszynowy. Powierzchnia gospodarstwa wynosi 50 hektarów, z czego 19 ha stanowią dzierżawy.

Luty
Fatalne informacje dla producentów trzody chlewnej - w woj. podlaskim stwierdzono pierwszy (a zaraz później kolejny) przypadek afrykańskiego pomoru świń (ASF). Wirusa wykryto u padłych dzików. Pierwszego znaleziono w pobliżu wsi Grzybowszczyzna (gm. Szudziałowo), około 1 km od granicy z Białorusią, a drugiego w miejscowości Ozierany (gm. Krynki). Afrykański pomór świń to zakaźna choroba wirusowa, na którą nie ma szczepionki. Po stwierdzeniu ASF szybko pojawiły się problemy ze sprzedażą trzody chlewnej oraz z eksportem wieprzowiny. Rolnicy muszą zabezpieczać swoje gospodarstwa, m.in. zaopatrzyć się w maty dezynfekcyjne.

Marzec
Ciąg dalszy problemów podlaskich producentów trzody chlewnej, zwłaszcza z tzw. strefy buforowej. Z powodu wystąpienia ASF na terenie województwa zakłady mięsne omijają podlaskie gospodarstwa, a cena żywca spada. Unia Europejska wyraziła zgodę na uruchomienie dopłat do produkcji trzody chlewnej, które mają wyrównać ceny (w stosunku do tych spoza strefy buforowej).

Kwiecień
Zakończył się rok kwotowy, a Polska przekroczyła swoją krajową kwotę mleczną o ok. 8 proc. Rolnicy, którzy przekroczyli swoje mleczne limity będą musieli zapłacić kary - około 8 groszy za litr.
Patrycja i Wojciech Pruszkowcy, producenci mleka ze Starego Jemielitego (gm. Śniadowo) zdobyli tytuł krajowego wicemistrza Agroligi. Prowadzą oni gospodarstwo nastawione na produkcję mleka - mają 190 krów dojnych, a razem z młodzieżą stado liczy aż 300 sztuk. Statystyczna krowa z ich obory daje w ciągu roku ponad 9 tys. litrów mleka. Młodzi rolnicy starają się rozwijać gospodarstwo i unowocześniać je. Stawiają na nowoczesne technologie - ich obora wyposażona jest w komputerowy system nadzoru i zarządzania hodowlą. Znajdują się w niej roboty udojowe, zgarniające obornik i podgarniające pasze.
Rolnicy sygnalizują problem zbyt wysokiego pogłowia dzików. Zwierzęta te niszczą uprawy i roznoszą wirusa afrykańskiego pomoru świń.

Maj
Po raz drugi mogliśmy wybierać (22 maja ruszyło głosowanie) najlepszego podlaskiego rolnika i sołtysa. O tytuł "Rolnik roku 2014" rywalizowało 34 gospodarzy, a o tytuł "Nasz sołtys" 51 osób. Organizatorem plebiscytów jest "Gazeta Współczesna".

Czerwiec
Grażyna Putkowska ze wsi Rotki (gm. Drohiczyn) wygrała plebiscyt "Rolnik Roku 2014", a w plebiscycie "Nasz sołtys" zwyciężyła Barbara Grabowska z podbiałostockich Ignatek. Grażyna Putkowska - najlepsza rolniczka - prowadzi wraz z mężem Dariuszem gospodarstwo o powierzchni 40 hektarów, mają 40 krów mlecznych. Pani Grażyna też mały zakład, w którym produkuje tradycyjne wędliny i sery. Najlepszy sołtys - Barbara Grabowska - przyznaje, że ma naturę społecznika. Sołtysem Ignatek jest od 20 lat.

Lipiec
Rozpoczęły się protesty rolników, których uprawy zostały zniszczone przez dziki. Gospodarze domagają się zwiększenia odstrzału tych zwierząt oraz uczciwych odszkodowań za straty. Ponad 20 rolników przejechało traktorami trasę Zabłudów - Białystok, blokując ją.
Stwierdzono pierwszy przypadek wirusa ASF u zwierząt hodowlanych. Wykryto go we wsi Zielona (gm. Gródek) w gospodarstwie utrzymującym pięć świń. W promieniu trzech kilometrów zostały wybite wszystkie świnie (w sumie 100 zwierząt utrzymywanych w 20 gospodarstwach).
Pod koniec lipca Rosja - w odwecie za sankcje unijne, wprowadziła embargo na polską żywność. To fatalna w skutkach decyzja przede wszystkim dla polskich producentów owoców i warzyw. Rosja była bowiem największym odbiorcą polskich jabłek. Rynek krajowy nie jest w stanie wchłonąć tak dużej ilości owoców.

Sierpień
Po pierwszym kwartale nowego roku kwotowego widać już, że znowu grozi nam nadprodukcja mleka, a producentom kary.
Rozstrzygnięto konkurs "Bezpieczne Gospodarstwo Rolne". Pierwsze miejsce w etapie wojewódzkim zajęli Zofia i Bogusław Kryniccy z miejscowości Piątak w gm. Suchowola.
Rolnicy domagający się zwiększenia odstrzału dzików rozpoczęli protest pod Podlaskim Urzędem Wojewódzkim w Białymstoku. Trwał on od 28 sierpnia do 5 września. Wojewoda podlaski zaproponował, by powołać wojewódzki zespół ds. szkód wyrządzanych przez dziki, w którego skład weszliby również przedstawiciele rolników.

Wrzesień
Z odbywających się w Poznaniu targów "Polagra Food" podlascy producenci tradycyjnych potraw przywieźli trzy "Kulinarne Perły" , a nasze mleczarnie trzy złote medale MTP (dwa Mlekovita i jeden Sudowia). Kulinarne Perły trafiły do Mariana Bernatowicza ze wsi Skustele (za węgorza wędzonego), Teresy Biziewskiej z Wigier (za pierogi wigierskie) oraz do Danuty Bagińskiej z Dobrzyniówki (za kibiny).

Październik
W Białymstoku odbywa się Kongres Polskiego Rolnictwa - stanowi on okazję do podsumowania sytuacji w rolnictwie, porozmawiania o sukcesach i kłopotach podlaskich gospodarzy.
Producenci trzody, którzy zostali dotknięci przez ASF, podkreślają, że oczekują pomocy od państwa. Ich problemów bowiem nie da się rozwiązać na szczeblu regionalnym.

Listopad
Pochodząca z Suwalszczyzny, a studiująca w Olsztynie Justyna Matusiewicz została Królową Mleka, a pochodząca z Zambrowa Joanna Łuniewska Księżniczką Mleka. Justyna Matusiewicz studiuje na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie na kierunku technologia żywności i żywienie człowieka. Jest szefową tamtejszego koła naukowego technologów mleczarstwa. Angażuje się również w pracę edukacyjną z dziećmi oraz wolontariat. Prywatnie uwielbia spotkania w gronie przyjaciół oraz ... domowe wypieki.
Natomiast Joanna Łuniewska (23 lata) jest studentką architektury krajobrazu na Politechnice Białostockiej. Mieszka w gminie Kołaki Kościelne, gdzie pomaga rodzicom i bratu w prowadzeniu gospodarstwa. To fanka fitnessu i aktywnych form spędzania wolnego czasu.

Grudzień
O pomoc zaczynają się upominać także producenci mleka. Jego ceny bowiem znacznie spadły, a rolnicy obawiają się, że kary za nadprodukcję będą o wiele wyższe niż w minionym roku kwotowym. Producenci protestowali przed siedzibą Ministerstwa Rolnictwa w Warszawie oraz w Brukseli.