Pamiętaj o sercu
Pamiętaj o sercu
Doświadczenia innych krajów pokazują, że programy profilaktyki zdrowotnej przynoszą wymierne rezultaty. Dlatego także w Polsce realizowany jest na dużą skalę program edukacji w zakresie chorób układu sercowo-naczyniowego "Pamiętaj o Sercu". Jest on integralną częścią Narodowego Programu Profilaktyki i Leczenia Chorób Układu Sercowo-Naczyniowego POLKARD na lata 2003-2005, prowadzonego pod auspicjami Ministerstwa Zdrowia. Pod tym hasłem obchodzony będzie także tegoroczny Światowy Dzień Serca (26 września), organizowany w naszym kraju po raz piąty, przez Polskie Towarzystwo Kardiologiczne. Tym razem tematem przewodnim będą choroby serca u dzieci i nastolatków. Liczba młodych "sercowców" szybko wzrasta. Specjaliści alarmują, że przyczyną tego są m.in. otyłość i palenie papierosów. Wyeliminowanie tych dwóch czynników ryzyka może w przyszłości uchronić wiele dzieci i młodzieży przed schorzeniami serca.
Światowy Dzień Serca będzie świętowany w wielu miastach Polski, także w Białymstoku.
Powinniśmy też wiedzieć, jakie sygnały świadczą o tym, że nasze serce zaczyna szwankować - że to nie żarty. Musimy wówczas niezwłocznie pójść do lekarza, bo może być za późno. Serce nie zechce poczekać.
Czy umiemy zadbać?
Czy umiemy zadbać?
Choroby układu sercowo-naczyniowego są obecnie najczęstszą przyczyną zgonów. Codziennie w Polsce umiera z tego powodu średnio ponad 470 osób.
l Według najnowszych badań ogromna większość (90 proc.) Polaków wie, że choroby układu krążenia, a więc i choroby serca, mogą zagrozić zdrowiu i życiu każdego.
l Niemal wszyscy (97 proc.) zgadzają się, że trzeba przeprowadzać okresowo kontrolę ciśnienia krwi, cholesterolu, glukozy. Powszechna też jest wiedza, że nawet niewielkie zmiany w odżywianiu i większa aktywność fizyczna mogą przyczynić się do zmniejszenia ryzyka chorób układu krążenia (dane z badań przeprowadzonych przez Instytut Kardiologii we współpracy z PBS Sopot).
Dlaczego więc, pomimo tak wysokiej deklarowanej wiedzy zdrowotnej, tak dużo osób umiera na wspomniane choroby.
Odpowiedź, przynajmniej częściową, przynoszą inne dane pochodzące z tych samych badań.
l 56 proc. Polaków nie wie, od jakich wartości zaczyna się nadciśnienie tętnicze, co trzecia osoba nigdy nie mierzyła sobie poziomu cholesterolu.
l Co piąta osoba głęboko wierzy, a więcej niż co trzecia (38 proc.) jest skłonna uwierzyć, że dieta wysokotłuszczowa (dieta Kwaśniewskiego) obniża ryzyko choroby układu krążenia (dawno udowodniono, że jest odwrotnie).
l Optymizmem napawa jednak fakt, że aż dwie trzecie badanych chciałoby coś zrobić dla swojego zdrowia. Wśród najczęściej wymienianych działań wymieniają wizytę u lekarza, rzucenie palenia, poprawę kondycji fizycznej. Ilu ludziom uda się zrealizować te deklaracje?
GDY CZUJESZ DUSZNOŚCI Może to być związane z chorobą serca. Zwłaszcza gdy pojawiają się nawet w trakcie spokojnego spaceru czy podczas odpoczynku. Czasem mogą pojawiać się nagle, bez żadnego powodu, np. w czasie snu.
GDY SZYBKO SIĘ MĘCZYSZ To może oznaczać, że twoje serce z jakiegoś powodu (np. zwężenia naczyń z powodu procesów miażdżycowych, choroby wieńcowej, otyłości) pompuje krew do naczyń niezbyt wydajnie. Nie wystarcza jej do właściwego odżywienia organizmu. Zwykle przy niedomaganiach serca lepiej czujemy się z rana, a zmęczenie stopniowo narasta w miarę upływu dnia.
GDY CZĘSTO MDLEJESZ To oznacza, że serce nie dostarcza do mózgu wystarczającej ilości krwi z tlenem. Do utraty przytomności dochodzi po około 10 sekundach takiego niedotlenienia. Omdlenie może zdarzyć się każdemu, także zdrowemu człowiekowi, np. z powodu nadmiernego przemęczenia, gorąca, długotrwałego bezruchu w dusznym pomieszczeniu, silnych emocji. Przyczyną omdlenia z powodu choroby serca jest najczęściej arytmia. Serce bije za wolno (poniżej 60 razy na minutę) lub za szybko (powyżej 100 uderzeń/min). Wtedy krew nie dociera do mózgu rytmicznie. Do utraty przytomności może też dojść w następstwie zatoru w tętnicach, doprowadzających krew do mózgu (udar mózgu).
GDY ZACZYNA KOŁATAĆ Znacznie przyspieszone i silne bicie serca oznacza, że przed normalnym, rytmicznym skurczem serca wystąpił dodatkowy, przedwczesny. Po nim odczuwa się gwałtowny silny skurcz jakby serce chciało wyrównać swój rytm. Chwilowe kołatanie może wystąpić w związku z niespodziewanym stresem, emocją, wysiłkiem. Jeśli pojawia się bez przyczyny, jest bardzo silne i trwa kilka minut, jeśli odczuwamy przy tym ból w klatce piersiowej, robi się nam słabo - to już objaw niebezpiecznych zaburzeń pracy serca. Trzeba niezwłocznie zgłosić to lekarzowi.
GDY ZAUWAŻYSZ OBRZĘKI Jeśli brzękną nam nogi czy kostki przy stopach, dolna część tułowia czy klatka piersiowa - może to świadczyć o zaburzeniach pracy serca. Obrzęki w okolicach brzucha i na nogach świadczą zwykle o niedomaganiach prawej strony mięśnia sercowego.
GDY POJAWI SIĘ SINICA Sine zabarwienie skóry (np. na dłoniach), warg, paznokci - jeśli nie jest efektem przemarznięcia (np. po zbyt długiej kąpieli w zimnej wodzie), zwykle świadczy o chorobie lub uszkodzeniu mięśnia sercowego.
BÓLE W KLATCE PIERSIOWEJ Często mamy do czynienia z tzw. dusznicą bolesną. Bólowi na środku klatki piersiowej towarzyszą duszność i ściskanie. Ból promieniuje często na ramiona, szyję, żuchwę i trwa do 15 minut. Jeśli nie mija może to oznaczać zawał i trzeba czymprędzej wezwać karetkę lub zawieźć chorego do lekarza. Dusznica pojawia się często przy wysiłku czy zdenerwowaniu i mija, gdy się uspokoimy, odpoczniemy.