Sposób na przejęcie udziałów spadkobierców

Z siostrą odziedziczyłam w spadku po rodzicach dom. Ze stwierdzenia nabycia spadku wynika, że dziedziczymy po ½ części udziału w spadku. Siostra nie chce mieszkać w tym domu. Chciałabym przejąć go na własność. Jak można to zrobić?

Przejęcie opisanej nieruchomości może nastąpić w drodze umowy zawartej przed notariuszem lub w postępowaniu sądowym. Zazwyczaj następuje to ze spłatą pozostałych spadkobierców, choć mogą oni z niej zrezygnować. Zawarcie umowy u notariusza wymaga zgody wszystkich spadkobierców. Załatwienie sprawy u notariusza będzie szybsze niż w sądzie, jednak dużo droższe, ponieważ jego wynagrodzenie zależy od wartości całej nieruchomości.

Jeśli spadkobiercy nie są zgodni co do sposobu podziału nieruchomości, lub też, gdy stronom zależy na jak najniższych kosztach całej operacji, należy skorzystać z drogi sądowej. Z wnioskiem do sądu wystąpić może każdy ze spadkobierców i wszyscy łącznie. Wniosek kieruje się do sądu rejonowego właściwego ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania zmarłego. Jeżeli spadkobiercy występują ze wspólnym, zgodnym wnioskiem, należy uiścić opłatę w wysokości 300 zł na rzecz sądu. W przypadku braku zgody co do planu podziału nieruchomości, opłata stała od wniosku o dział spadku wyniesie 500 zł, a jeśli będzie to wniosek o dział spadku połączony ze zniesieniem współwłasności (i tak jest najkorzystniej) opłata wyniesie 1000 zł. W przypadku zgodnego wniosku o dział spadku w połączeniu ze zniesieniem współwłasności opłata będzie obniżona do 600 zł.

We wniosku należy wymienić wszystkich spadkobierców i dołączyć dowód stwierdzający, że zmarły był właścicielem nieruchomości. Wniosek powinien wyjaśniać, w jaki sposób spadkobiercy dotąd korzystali z nieruchomości, wskazać inne okoliczności, które mogą mieć wpływ na orzeczenie, a także propozycję rozstrzygnięcia.

Gdy nie ma zgody między spadkobiercami, sąd najpierw bada możliwość dokonania podziału w naturze przez ustanowienie w domu odrębnych lokali (mieszkań) lub podział fizyczny obejmujący podział działki i tzw. pionowy podział budynku (np. gdy jest to bliźniak). Sąd może zdecydować o sprzedaży nieruchomości i podziale uzyskanej ceny.