Społecznicy alarmują, że wojewódzka konserwator zabytków pozwoliła na zniszczenie korzeni drzewa. I to drzewa rosnącego obok swojej siedziby

Prace przy budowie garażu prowadzone są zgodnie z projektem wykonanym jeszcze przez mojego poprzednika i na podstawie pozwolenia miejskiego konserwatora zabytków w Białymstoku. W trakcie prac nie nastąpiło uszkodzenie drzewa - mówi wojewódzka konserwator zabytków Małgorzata Dajnowicz.

- Drzewa nie uszkodzono, ale korzenie już tak. A jak korzenie są uszkodzone to drzewo usycha - denerwuje się twórca Maciej Rowiński-Jabłokow z profilu "Ręce precz od Dojlid".

To właśnie na tym profilu pojawiły się zdjęcia drzewa z uszkodzonymi przez koparkę korzeniami. Drzewo rośnie tuż obok Pałacu Hasbacha przy ul. Dojlidy Fabryczne 23, czyli siedziby wojewódzkiej konserwator. Trwa tam właśnie budowa garażu na dwa auta.

Czytaj też: Mówią: Ratujmy Las Solnicki. I boją się, że już jest za późno

- Gdy w poniedziałek (15 czerwca) robiłem zdjęcia zniszczonych korzeni, na miejscu był też pracownik białostockiego magistratu. Pytanie czy miasto wyciągnie konsekwencje wobec konserwator zabytków? - zastanawia się Rowiński-Jabłokow.

Agnieszka Błachowska z magistratu mówi, że wojewódzka konserwator poinformowała miasto, iż prace przy budowie garażu przebiegają zgodnie z projektem i na podstawie wymaganych pozwoleń.

- W trakcie prac nie nastąpiło uszkodzenie drzewa. Projekt nie przewiduje żadnej wycinki drzew lub krzewów z terenu dawnego parku - podkreśla.

Natomiast Rowiński-Jabłokow dziwi się, że miejski konserwator zabytków wydał w ogóle zgodę na budowę garażu na samochody na terenie XIX-wiecznego założenia parkowo-pałacowego. - W XIX wieku nie było przecież samochodów - komentuje.

Czytaj też: Wiceprezydent Białegostoku: deweloperzy nie budują mieszkań sobie

Autor projektu Stanisław Łapieński-Piechota mówi, że starał się, by garaż pasował do pałacu. Stąd też będzie ceglany.

- Natomiast z żadnym razie mój projekt nie zakładał niszczenia systemu korzeniowego drzewa. Kierownik budowy widząc, że rośnie tu - swoją drogą bardzo ładne - drzewo powinien pilnować, by w ramach robót nic uszkodzić. Tym bardziej, że cały teren wraz z drzewostanem - tak jak i pałac - objęty jest ochroną konserwatorską - komentuje.

Architekt krajobrazu z firmy Przytulne Ogrody Natalia Bieńkowska twierdzi, że bardzo ciężko stwierdzić, czy drzewo przeżyje.

- Fotografie nie oddają skali zniszczenia systemu korzeniowego. Na niekorzyść działa fakt, że drzewo jest pokaźne z bardzo rozbudowaną koroną. Co oznacza, że ma bardzo dużą powierzchnię parowania przez liście - potrzebuje dużo wody; pobieranie wody ma teraz utrudnione przez zniszczenie części systemu korzeniowego (a pamiętajmy, że idą upały) - mówi.

Czytaj też: Zaplecze Skłodowskiej 11. Drzewa padły zanim społecznicy, którzy chcieli je uratować dostali odpowiedź na pismo, które wysłali do prezydent

Dodaje, że drzewo z powodu uszkodzenie korzeni nie musi uschnąć od razu.

- Rośliny tak jak ludzie reagują na stres (np. podczas suszy żywotniki wydają dużo nasion), tego drzewa reakcją na stres może być jeszcze większe wydawanie odrostów i liści, co w pierwszych latach będzie przemawiało, że nic złego się nie dzieje z drzewem, a wręcz przeciwnie ma się świetnie, ale efekt będzie taki, że pewnego razu nie "obudzi się" po zimie - podkreśla Natalia Bieńkowska.

Podkreśla też, że skoro garaż ma stać obok drzewa, to z czasem to ostatnie zacznie "przeszkadzać" fundamentom. - Tak jak wśród dużych drzew chodnik na alejce jest podniesiony, bo korzenie rozbudowują się, tak samo tu z czasem zaczną wysadzać fundament - uważa.

Po tym jak Maciej Rowiński-Jabłokow zrobił zdjęcia korzeniom teren został otoczony ogrodzeniem, a korzenie zasypane ziemią.

Czytaj też: Cmentarz w pobliżu lotniska na Krywlanach? To może uratować Las Turczyński. Decyzja należy do radnych (wideo, zdjęcia)

Jedna z obrończyń Lasu Turczyńskiego Małgorzata Grabowska-Snarska zamierza wystąpić z wnioskiem o uznanie drzewa za pomnik przyrody. - Zniszczenie korzeni na pewno jakoś odbije się na stanie drzewa. Na szczęście doszło do tego tylko z jednej strony. Może więc drzewo całkowicie nie uschnie, ale tylko jego częściowo - mówi.