Spaliny zabójcze dla Puszczy

Prezentacje własnych badań, dyskusje i pokazy doświadczeń zafundowali hajnowianom studenci i wykładowcy Zamiejscowego Wydziału Zarządzania Środowiskiem Politechniki Białostockiej w Hajnówce. Okazją ku temu był V Podlaski Festiwal Nauki i Sztuki, a także dzień otwarty uczelni.

Chociaż festiwal adresowany był do szerokiego grona odbiorców, przyszła niewielka grupa młodzieży. A szkoda.

Tyle trucizny spada na Puszczę...

Najciekawsze chyba, co zaprezentowano, to badania wpływu spalin na gleby przy wiodącej przez Puszczę drodze Hajnówka - Białowieża oraz wpływu przemysłu na temperaturę gleby. Przedstawili je Wojciech Wilamowski i Marcin Damiński, którzy na hajnowskim wydziale Politechniki uzyskali tytuł inżyniera.

- Wyniki są zastraszające - martwi się Wojciech Wilamowski. - W ciągu godziny odnotowywaliśmy przejazd nawet 120 samochodów. Największe natężenie ruchu, to aż 12,5 tony spalin na 1 km kwadr. powierzchni lasu. Jeżeli przyjmiemy, że od 1915 r. istnieje droga łącząca Hajnówkę z Białowieżą, to do 2006 r. około 18 tys. ton spalin spadło na każdy km kwadr lasu przy tej drodze. Jeżeli tą drogą nadal będzie jeździło tak dużo samochodów, to puszcza zacznie zamierać.

Presja przemysłu na glebę

- Na przykładzie zakładu "Gryfskand" widać też wyraźnie negatywne oddziaływania przemysłu na glebę - tłumaczył Marcin Damiński wyniki innych badań. - Zakład jest systematycznym źródłem presji przemysłowej.

Wycieki i wyziewy kumulują się w ziemi. Czynniki buforowe polegają na tym, że gleba sama się broni, bo to żywy organizm. Na skutek reakcji systemu buforowego na "wtrącenia" przemysłowe powstaje dodatkowe ciepło, które może być przyczyną podgrzewania się gleby nawet o 3 do 5 stopni Celsjusza. To dowód na duży wpływ presji przemysłowej.
Uświadomić, by lepiej chronić

Badania te wykonano w ramach działalności koła naukowego fizyki środowiska przy zamiejscowym wydziale PB. 15-osobowym kołem kieruje dr Michał Piwnik, który zajmuje się głównie pracą naukową, ale prowadzi także wykłady z fizyki i ćwiczenia z GIS.

- Głównym naukowym celem koła jest badanie oddziaływania człowieka na środowisko glebowe, z punktu widzenia fizyki - mówi dr Michał Piwnik. - Zagadnienia te są omawiane zwykle z punktu widzenia chemii, mniej zaś fizyki. Stąd nasze są tak ciekawe i na pewno przydadzą się w praktyce. Są bardzo ważne - przekażemy je starostwu powiatowemu.

- Informacje dotyczące środowiska bardzo odległego nie byłyby tak wartościowe - stwierdza Karol Charkiewicz z kl. II d ZS z DNJB. - A tutaj chodzi o środowisko bezpośrednio nas otaczające. Musimy się czegoś dowiedzieć, aby móc wyciągnąć wnioski. To dobry początek. Potem można zainicjować jakieś programy w dziedzinie ochrony środowiska.

- Jesteśmy w klasie biologiczno - chemicznej, więc z tym wiążemy naszą przyszłość. Takie wykłady dają nam pojęcie o najbliższym środowisku - dodaje Paulina Pawluczuk z kl. II d. - Mogliśmy się dowiedzieć, jakie programy są realizowane na Politechnice. Teraz łatwiej będzie wybrać właśnie ten wydział albo jakąś inną uczelnię, związaną z ochroną środowiska.

Wydział ważny choć mały

Z członków koła naukowego, w przyszłości może się ukształtować miejscowa kadra naukowa, zżyta ziemią hajnowską, miłująca otaczającą naturę. - Jesteśmy zrośnięci z tą ziemią i autentycznie nam na niej zależy. Będziemy te badania kontynuować i rozszerzać - zapewnia dr Michał Piwnik. - Hajnówka to mała miejscowość, zależy nam na rozwijaniu wydziału. Ze względu na to, że obszar Puszczy jest tak bardzo cenny, jako obszar pomiarów kontrolnych, nasz wydział staje się ważnym punktem, mimo że jest taki mały.

- Wiele uczelni zachodnich lokalizuje się w małych miejscowościach, właśnie takich jak Hajnówka, gdzie można pracować w sposób bardzo efektywny - konkluduje dr Piwnik.