Zobowiązania podatkowe zabezpieczone w taki sposób powinny jednak podlegać przedawnieniu, tak samo, jak inne podatki – uznał Trybunał Konstytucyjny.
Brak możliwości przedawnienia zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką przymusową jest niezgodny z konstytucją – wynika z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dn. 8 października 2013 roku. Według przepisów Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Oznacza to, że jeśli termin płatności podatku minął ma przykład w styczniu 2010 r., zobowiązanie z tego tytułu przedawnia się dopiero z końcem 2015 roku. Przedawnieniu nie ulegają jednak zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym (choć po upływie przedawnienia mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu). Wyrok Trybunału Konstytucyjnego dotyczył co prawda przepisu art. 70 par. 6 Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym przed 2003 r., dotyczącym tylko hipoteki, ale sędziowie TK uznali, że dotyczy on również aktualnie obowiązującego art. 70 par. 8 (zapisy dotyczące braku przedawnienia hipoteki przeniesiono właśnie do niego, dodając jednocześnie, że dotyczy to także zastawu skarbowego), który wymaga zmiany.
Hipoteką na rzecz urzędu skarbowego mogą być obciążone:
- część ułamkowa nieruchomości, jeżeli stanowi udział podatnika
- nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej podatnika lub jego małżonka
- nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej wspólników spółki cywilnej lub część ułamkowa nieruchomości stanowiąca udział wspólników spółki cywilnej – z tytułu zaległości podatkowych spółki
- użytkowanie wieczyste
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego
- spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego
- prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej
- wierzytelność zabezpieczona hipoteką
W jakiej sytuacji urząd skarbowy może zabezpieczać się hipoteką lub zastawem skarbowym? Gdy podatnik ma zaległości w jakichkolwiek podatkach stanowiących dochód budżetu państwa (podatku dochodowym, VAT, podatku akcyzowym, od gier) lub budżetów samorządowych (podatek od nieruchomości oraz od środków transportowych, opłata targowa, podatek od spadków i darowizn oraz podatek rolny i podatek leśny). Prawo do zabezpieczenia tego typu powstaje również wtedy, gdy zaległości dotyczą niepobrania lub nieodprowadzenia pobranego podatku (np. przez zleceniodawcę z tytułu umowy zlecenia). Hipoteka przymusowa powstaje poprzez wpis do księgi wieczystej, natomiast zastaw poprzez wpis do rejestru zastawów skarbowych.
Zastawem skarbowym mogą być objęte rzeczy ruchome (np. samochody, maszyny) i zbywalne prawa majątkowe (np. jednostki uczestnictwa w otwartym funduszu inwestycyjnym) o określonej wartości – kwota ta jest ustalana co rok przez Ministra Finansów. W 2013 r. zastawem mogą być objęte prawa i ruchomości, których wartość w dniu ustanowienia zastawu wynosi co najmniej 12 300 zł (w 2012 r. kwota ta wynosiła 11 900 zł).
Zastaw skarbowy może zostać ustanowiony na rzeczach i prawach, które są własnością podatnika, a także tych, które stanowią część wspólną małżonków objętych wspólnotą majątkową.
Strefa Biznesu: Czterodniowy tydzień pracy w tej kadencji Sejmu
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?