Rządowy program finansowania procedury in vitro. Zasady kwalifikacji i pierwsze efekty w Podlaskiem

Długo wyczekiwany program ruszył 1 czerwca br. Od tamtej pory tylko do Centrum Leczenia Niepłodności Ginekologia i Położnictwo "Kriobank" w Białymstoku zgłosiły się już 262 pary.

- To zarówno osoby, które dopiero zaczynają procedurę, jak i te, które zgłaszają się do transferu zarodków zamrożonych przed wejściem w życie programu rządowego (w komercyjnych programach). Pacjentki są na różnych etapach procedury. Na razie pozytywnymi wynikami testów mamy potwierdzonych około 30 ciąż - podaje dr Agnieszka Kuczyńska z Centrum Leczenia Niepłodności Ginekologia i Położnictwo "Kriobank" w Białymstoku.

Czytaj też:

Szacuje, że w tym roku ze środków publicznych skorzystać może jeszcze około 250 kobiet. Miejsca są, choć czasem trzeba dłużej poczekać na pierwszą wizytę.

Program realizuje blisko 60 placówek w Polsce, w tym trzy placówki z terenu woj. podlaskiego. Prócz "Kriobanku", to także Klinika Bocian i Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku. Rocznie na refundację ich pacjentom kosztów procedury in vitro Ministerstwo Zdrowia przeznaczy ponad 25 mln zł (500 mln dla klinik w całym kraju).

- Na bieżąco kwalifikujemy pary do rządowego programu refundacji in vitro, dysponujemy nadal środkami na ten cel - zapewnia Bartosz Mrugacz, dyrektor ds. rozwoju "Klinik Bocian". - Do końca lipca zgłosiło się do Kliniki Bocian w Białymstoku ponad 350 par. Część z nich jest jeszcze na początkowym etapie leczenia. Do tego czasu potwierdziliśmy 30 ciąż klinicznych, czyli tych na późniejszym etapie, potwierdzonych już badaniem USG.

Wsparcie ma wyrównać dostęp do tej metody leczenia niepłodności niezależnie od zasobności portfela. Dla części par marzących o własnym potomstwie właśnie koszty - od 13 do 20 tys. zł - stanowiły barierę nie do przejścia.

Skala pomocy z budżetu państwa liczona jest w liczbie cykli. Każda para zakwalifikowana do programu ma prawo do:

• maksymalnie czterech cykli zapłodnienia własnymi komórkami rozrodczymi lub dawstwem nasienia,
• i do dwóch cykli zapłodnienia z oocytami od dawczyń.

Według bardzo bezpiecznych szacunków, w Podlaskiem może skorzystać z refundacji ponad 1,2 tysiąca par. Chodzi i o etapy zapłodnienia pozaustrojowego, jak i niezbędne badania diagnostyczne np. infekcji wirusowych, badania hormonalne, cytologię.

Aby zakwalifikować się do programu, pary muszą spełniać kryteria medyczne, związku i wieku (w przypadku mężczyzn do 55 lat, a kobiet 42, a nawet 45 lat - jeżeli podchodzi do in vitro z dawstwem oocytów lub zarodków). W razie zapłodnienia pozaustrojowego z dawstwem wymagana jest też opinia psychologa.

W przypadku chętnych, którzy zgłosili się do "Kriobanku", wszyscy pozytywnie przeszli "rekrutację".

- Na razie nie mieliśmy żadnej pacjentki, która by została zdyskwalifikowana z procedury w sensie formalnym. Niemniej jednak zdarzają się przypadki, kiedy pacjenci nie są gotowi do rozpoczęcia procedury w sensie medycznym i konieczne jest przeprowadzenie specjalistycznego leczenia farmakologicznego lub operacyjnego - zaznacza dr Kuczyńska.

Zobacz także:

Szacuje się, że w Polsce co 5. para zmaga się z problemem niepłodności (to około 3 mln zł osób). Część świadomie rezygnuje z rodzicielstwa. Efektem jest spadek liczby urodzeń, który w ub. roku spadł do poziomu najniższego od 1945 r.

- Dzisiaj stoimy w obliczu ogromnego kryzysu demograficznego - podkreśla prof. Sławomir Wołczyński, kierownik Kliniki Rozrodczości i Endokrynologii Klinicznej USK w Białymstoku, gdzie z dofinansowania w ramach programu będzie mogło skorzystać rocznie około pół tysiąca par. - Przez wiele lat próbowano zohydzić in vitro, a to podstawowa metoda leczenia niepłodności, metoda ostatniej szansy, np. przy endometriozie.

Pierwszy państwowy program in vitro był realizowany w latach 2013-2016. Gdy wycofał się z niego rząd Zjednoczonej Prawicy, część samorządów realizowała własne programy, ale zarówno dotacja, jak i limit chętnych był znacznie ograniczony. Teraz ze wsparcia ze środków publicznych mogą skorzystać pacjenci w całym kraju.

Na realizację rządowego programu in vitro w latach 2024-2028 przeznaczono w sumie 2,5 mld zł.