Ranking Wspólnoty. Jak podlaskie miasta i gminy opiekują się najmłodszymi dziećmi?

- Jeśli patrzylibyśmy na średnią dla gmin w poszczególnych województwach, to największa powszechność instytucjonalnej opieki nad małymi dziećmi występuje przede wszystkim w województwach południowo-zachodnich (m.in. opolskie – 41,7 proc., dolnośląskie – 38,5 proc., śląskie – 37,9 proc.). Z kolei najniższe wskaźniki widać głownie w województwach wschodnich (m.in. lubelskie – 28,8 proc., podlaskie i kujawsko-pomorskie po 29 proc.). Ale bardzo duże zróżnicowanie obserwujemy wewnątrz regionów. Dobrym przykładem jest województwo podlaskie, mające w sumie niski wskaźnik użłobkowienia. Ale gminy Sejny oraz Mielnik przewodzą naszemu rankingowi wśród miast powiatowych i gmin wiejskich – napisali autorzy rankingu prof. Paweł Swianiewicz z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu i dr Julita Łukomska z Uniwersytetu Warszawskiego.

Wśród miast wojewódzkich największy odsetek dzieci do lat 3, objętych opieką instytucjonalną ma Rzeszów (70,19 proc.) przed Opolem (69,72 proc.) i Zieloną Górą (67,99 proc.). Białystok jest w tym zestawieniu (tak jak w 2016 roku) ma 8 miejscu z wynikiem 60,12 proc. To środek stawki, bowiem gorsze wyniki od nas mają m.in.: Lublin, Kielce, Warszawa, Bydgoszcz, Olsztyn czy Gdańsk, w którym instytucjonalną opieką objętych jest 49 proc. dzieci do 3 lat.

- To nie jest zła lokata, ale zawsze można ja poprawić i będziemy się o to starali. Nowy plan zakłada budowę żłobka przy ul. Kawaleryjskiej i jeśli tylko zdobędziemy środki z programów pomocowych (np. Maluch+) będzie jeszcze jedna lokalizacja, a może dwie. Sądzę, że trzy placówki pozwolą rozwiązać problem z opieką żłobkową w mieście – stwierdził prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski.

Wśród miast na prawach powiatu wysoką 6. lokatę (na 48 klasyfikowanych miast) zajęły Suwałki, w których użłobkowienie sięga prawie 64 proc. Dodajmy, że w takim samym rankingu z 2016 rok Suwałki zajęły 29 miejsce, więc awans w najnowszym zestawieniu jest znaczący. Jak informuje magistrat, trzy miejskie żłobki oferują 333 miejsca, a placówki prywatne 431. Co ważne, miasto planuje uruchomić kolejny żłobek (prawdopodobnie w północnej części Suwałk).

Drugie z podlaskich miast na prawach powiatu, czyli Łomża zajęło dopiero 39 miejsce z wynikiem 45,4 proc. dzieci do 3 lat objętych instytucjonalnymi formami opieki. W tym przypadku, mamy do czynienia ze spadkiem, bowiem w 2016 roku Łomża była 25.

Natomiast nowym liderem rankingu wśród miast powiatowych są Sejny (95,4 proc. dzieci w miejskich żłobkach), które w rankingu sprzed sześciu lat były dopiero 190. Burmistrz Arkadiusz Nowalski w rozmowie ze "Wspólnotą" cieszy się z awansu, ale zauważa też, że budowa żłobka nie cieszyła się jednomyślnym poparciem.

Czytaj również:

- Mieliśmy protesty. Namawiam jednak inne wspólnoty samorządowe – w tej sprawie warto być zdeterminowanym. Jednoznaczna postawa samorządu w kwestii opieki nad najmłodszymi zawsze się zwraca w postaci poprawy innych wskaźników – dodał Arkadiusz Nowalski.

Drugie miejsce w tej kategorii zdobyły nieodległe Siemiatycze (87,5 proc.), które mają trzy żłobki. Pierwszy, na 42 miejsca, powstał w 2012 roku, a potem liczba ta wzrosła o połowę. W 2017 roku, ruszyły dwa kolejne na 32 miejsca, a obecnie 14-tys. Siemiatycze mają w swoich żłobkach 154 miejsca.

Jak mówił „Wspólnocie” burmistrz Piotr Siniakowicz, na funkcjonowanie żłobków w latach 2011–2022 samorząd pozyskał ponad 2 mln zł, a drugie tyle dostał na budowę, modernizację i rozbudowę swoich żłobków. Dziś w placówkach tych są nawet wolne miejsca.
- Rodzice korzystający z tej formy opieki czują wsparcie samorządu, łatwiej jest im dzielić pracę zawodową z obowiązkami rodzinnymi – zapewnił burmistrz i dodał, że w Siemiatyczach powstają też placówki niepubliczne i działa też żłobek gminny.

Czytaj również:

Wysoko w rankingu użłobkowienia 2021 są także:
33. m-ce Kolno (65,1 proc. co oznacza awans ze 150 w 2016r.),
44. Wysokie Mazowieckie (63 proc., awans o 4 lokaty),
50. Hajnówka (61,45 proc.),
53. Bielsk Podlaski (61,29 proc., a w 2016r. – 120.).

Natomiast najmniej dzieci korzysta ze żłobków w Mońkach (38 proc.), które zajęły 230 miejsce, co w stosunku do 2016 roku oznacza awans o jedną lokatę.

Świetnie w najnowszym rankingu użłobkowienia – w kategorii gmin wiejskich – wypadł Mielnik. Nowy lider, w stosunku do rankingu z 2016 roku, awansował o 190 miejsc. Mielnik liczy około 2,2 tys. mieszkańców. Zrealizowany w 2018 roku program pn. „Radosne maluchy w żłobku w gminie Mielnik” zakładał otwarcie 8-miejscowego żłobka dla dzieci do 3 lat.

- Żłobek powstał w nowym budynku, pełniącym jednocześnie funkcję przedszkola. Podjęliśmy to ryzyko, chociaż jesteśmy małą gminą z niewielką liczbą urodzeń (…) Żłobek zaplanowano pierwotnie na 8 miejsc, ale promocja nowej usługi, warunki pobytu dzieci i wykwalifikowana kadra spowodowały, że zainteresowanie przerosło oczekiwania – powiedział „Wspólnocie” Maciej Urbański, wójt Mielnika.

Jak zapewnił, dziś jest więcej chętnych niż miejsc, a ze żłobka korzystają nie tylko mieszkańcy, ale także rodzice z innych miejscowości, który pracują w Mielniku.

Z kolei najniższy możliwy odsetek użłobkowienia w tej kategorii w Polsce – czyli 0,000 proc. - odnotowano w Płużnicy (woj. kujawsko-pomorskie), Nowym Dworze (pow. sokólski) i Braniewie (warmińsko-mazurskie).

- Jesteśmy gminą rolniczą, więc dzieci mieszkańcy wychowują w domach. Nie mamy żłobka, bo nie ma takiej potrzeby. Jakiś czas temu było jedno dziecko, które rodzice dowozili do Dąbrowy. Mamy jedynie w szkole oddział przedszkolny, który zajmuje się 4-latkami – wyjaśnił wójt Nowego Dworu Andrzej Humienny.

Dodajmy, że w kategorii miasteczka (ranking uwzględnia ich 595) najwyżej, bo na 58 miejscu jest Suraż (52,27 proc. i awans z 282 m-ce w 2016), a w pierwszej setce są jeszcze:

• 81. Ciechanowiec (49,4 proc.),
• 99. Łapy (47,9 proc.),
• zaś najniżej – na 580 miejscu - jest notowany Szczuczyn (14,07 proc.).