Puszcza Knyszyńska - przyjazny las

Zapraszamy na wędrówkę Szlakiem Tatarskim. Cały szlak łączy idea przedstawienia miejsc i zwyczajów związanych z osadnictwem tatarskim na ziemiach podlaskich. Zwiedzanie rozpoczyna się od zabytków Białegostoku, a następnie droga prowadzi do Supraśla. Najważniejszymi zabytkami tego uzdrowiska są: Prawosławny Monastyr Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i Pałac Bucholtzów (dziś siedziba Liceum Sztuk Plastycznych). Będąc w Supraślu warto zwiedzić Muzeum Ikon z kolekcją unikatowych obrazów sakralnych. W miasteczku tym można też zatrzymać się na chwilę relaksu w Eko-Spa & Wellness Knieja. Jest to obiekt hotelowy, gastronomiczny z bogatą ofertą rekreacyjną oraz leczniczo-zdrowotną (jako jedyny w Supraślu wykorzystuje naturalne lecznicze borowiny). W Eko-Spa Knieja można rozsmakować się w kuchni podlaskiej i tatarskiej (www.ekospa-knieja.com). Obiekt ten otrzymał w 2012 r. Wyróżnienie Prezesa PROT.

Kolejnym punktem na Szlaku Tatarskim jest Kopna Góra, a w niej Arboretum im. Powstańców Styczniowych z 1863 r. Jest to miejsce, w którym można poczuć zapach ponad 500 odmian drzew i krzewów. W założonym i prowadzonym przez Nadleśnictwo Supraśl Arboretum można zobaczyć różne rodzaje lasów typowych dla Puszczy Knyszyńskiej oraz kolekcję krzewów m.in. jałowców, cyprysików, rododendronów.

Z Kopnej Góry kierujemy się do Krynek - miejscowości, gdzie przed wojną 80 proc. mieszkańców stanowili Żydzi. Jest to miasteczko z XVI w., położone tuż przy granicy polsko-białoruskiej. Zachował się tu XVIII-wieczny układ ulic oraz dwie synagogi. Można też zwiedzić kirkut, czyli żydowski cmentarz.

Jednym z najciekawszych miejsc na Szlaku Tatarskim są Kruszyniany. Jest to wioska nadana Tatarom przez Króla Jana III Sobieskiego w XVII wieku w zamian za niewypłacone żołdy w wojsku. Kruszyniany były kiedyś licznie zamieszkiwane przez ludność tatarską. Obecnie pozostali tu nieliczni, którzy są dalej wierni swojej religii - islamowi. Można tu zwiedzać meczet i mizar (cmentarz), które od 2012 r. posiadają status pomników historii oraz posłuchać opowieści o kulturze tatarskiej z ust rodowitego Tatara Dżemila Gembickiego (tel. 502-543-871). W Kruszynianach można zatrzymać się w tatarskim gospodarstwie agroturystycznym "Tatarska Jurta" i zamieszkać w tradycyjnej jurcie oraz zjeść autentyczne, domowe potrawy tatarskie m.in. kołduny, pierekaczewniki, trybuszoki, bielusze, dżajmę czy czak czak. To właśnie w Kruszynianach Dżenneta Bogdanowicz już od kilku lat organizuje festiwale promujące kulturę tatarską i dziedzictwo kulturowe wschodniego Podlasia. Pierwszym z nich był "Festiwal Kultury i Tradycji Tatarów Polskich", na którym co roku gościło ok. 10 tys. osób. W 2011 roku jego miejsce zajęło Sabantuj - tatarskie święto pługa, którego celem jest pokazanie nie tylko kultury Tatarów, lecz także tradycji innych grup etnicznych zamieszkujących tereny, po których prowadzi szlak tatarski (Białorusini, Ukraińcy, Litwini, Żydzi i Polacy). Podczas ostatniej edycji na Sabantuj bawiło się ok. 12 tys. turystów.

Z Kruszynian szlak wiedzie przez Krynki do Bohonik - kolejnego miejsca, gdzie możemy zwiedzić meczet i mizar z przewodnikiem (Eugenia Radkiewicz tel. 85 711-91-71). Następnie udajemy się do Malawicz Górnych, gdzie można smacznie zjeść i zapoznać się z techniką wypieku chleba żarnowego w Gospodarstwie Agroturystycznym "Młynareczka".

Z Malawicz jedziemy do Sokółki, gdzie zwiedzamy miasto i muzeum ziemi sokólskiej, w którym kilka sal poświęconych jest historii Tatarów. Z Sokółki kierujemy się na Białystok, a po drodze zwiedzamy Czarną Wieś Kościelną ze Szlakiem Rękodzieła Ludowego, który został stworzony by chronić ginące dziś zawody: kowalstwo, garncarstwo, łyżkarstwo, tkactwo. W pobliskim Niemczynie powstało Centrum Rękodzieła Ludowego. Organizowane tu są warsztaty z zakresu ceramiki, tkaniny, rzeźbiarstwa, wikliny, papieru czerpanego, filcu, rysunku, kaletnictwa artystycznego i inne. Grupy zorganizowane mogą zwiedzać pracownie lokalnych twórców. Centrum Rękodzieła Ludowego w Niemczynie otrzymało Wyróżnienie Prezesa PROT w 2011 r. Więcej informacji o Szlaku Tatarskim: www.kruszyniany.pl.

Puszcza Knszyńska to las przyjazny turystom. Dzięki sieci szlaków turystycznych o urozmaiconej tematyce można poznać walory przyrodnicze oraz dorobek kulturowy tej części Podlasia. Wzdłuż szlaków zaaranżowano miejsca do wypoczynku, które oznakowano i wyposażono w dwujęzyczne tablice informacyjne. Powstały m.in.: Szlak Ekumeniczny, Szlaki "Leśne Wędrownice" - "Piećkowa" (28 km) i "Józkowa" (21 km), Szlak "proroka" Eliasza (15 km), Ścieżka przyrodniczo-rekreacyjna "Słajańskie Hory", Szlak Tatarski Duży (57 km), Szlak Tatarski Mały (19 km), Szlak rowerowy Krynki - Królowy Most.

W roku 2005 Nadleśnictwo Krynki utworzyło w Poczopku na powierzchni prawie 20 ha "Silvarium" - unikalny w kraju kompleks przyrodniczo-leśny o charakterze ogrodu leśnego, w którego skład wchodzą: kiosk multimedialny, Galeria "Na Skraju Puszcz", Ścieżka "Ziołowa tryba", Szlak "Tropinka", "Żywa" barć pszczela, "Ptasia chata" - domek ze szklanymi budkami lęgowymi, Poromierz słoneczny, zegar analematyczny i zegar równikowy - unikalne zegary słoneczne, odmierzające i wskazujące poza godzinami zmiany zachodzące w przyrodzie, Park megalitowy, "Ksyloteka" - prezentująca drewno puszczańskich gatunków drzew, rzeźby pszczół i plastrów miodu (www.nadlesnictwokrynki.pl). W 2010 r. powstał pierwszy w kraju interaktywny leśny przewodnik po Puszczy Knyszyńskiej ObieżyLas (www.obiezylas.pl). Oferta Nadleśnictwa Krynki "Las przyjazny turystom" otrzymała Nagrodę Marszałka Województwa Podlaskiego oraz Wyróżnienie Prezesa PROT jako Najlepszy Produkt Turystyczny w 2010 r.
W sercu Puszczy Knyszyńskiej położony jest kurort Lipowy Most Golf Park - obiekt hotelowy ze strefą Wellness i częścią SPA. Dysponuje 42 pokojami tematycznymi. Oprócz pokoi z motywami golfowymi do dyspozycji gości przygotowano również 6 pokoi w Staropolskim Dworku. W restauracji serwowane są dania kuchni regionalnej. Jest tu jedynie w regionie profesjonalne 6-dołkowe pole golfowe. Lipowy Most Golf Park otrzymał Wyróżnienie Prezesa PROT w 2011 r (www.lipowymost.pl)

Więcej informacji o atrakcjach Puszczy Knyszyńskiej można otrzymać w Punkcie Informacji Turystycznej - Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej (ul. abp. Gen. M. Chodakowskiego, Supraśl, tel. 85 718 37 85, www.pkpk.pl).