Profilaktyka raka szyjka macicy w Polsce

Uznanymi wskaźnikami jakości opieki medycznej są umieralność noworodków
oraz wyniki leczenia chorób nowotworowych.

- Dzięki stosowaniu przez wiele lat modelu trójstopniowej opieki położniczej umieralność noworodków zbliża się do średniej europejskiej, jednakże wyniki leczenia chorób nowotworowych znacznie odbiegają od uzyskiwanych w krajach rozwiniętych, głównie ze względu na zbyt duży odsetek chorych z zaawansowanymi postaciami nowotworów w chwili rozpoznania - twierdzi prof. Jan Kotarski, prezes Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego.

Dane epidemiologiczne wskazują, że w Polsce w 2007 roku na raka szyjki macicy zachorowało 3376 kobiet. Zmarło 1907. Od 5 lat realizowany jest Ogólnopolski Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka dla kobiet w wieku od 25 do 59 lat w ramach, którego wykonywane są raz na trzy lata bezpłatne badania cytologiczne. Światowe statystyki pokazują, że taka częstotliwość badań wystarczyłaby do znaczącej redukcji zachorowań na inwazyjnego raka szyjki macicy. Po raz pierwszy w naszym kraju działa system aktywnej profilaktyki opartej o wysyłanie imiennych zaproszeń do każdej kobiety. Warunkiem koniecznym dla powodzenia tego programu jest świadomość kobiet dotycząca dbałości o własne zdrowie, bowiem regularność i powszechne wykonywanie badań jest najważniejszym elementem programu.

W roku 2008 nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny otrzymał profesor Zur Hausen
z Niemiec za wykrycie czynnika sprawczego raka szyjki macicy. Wykazał
on, że nowotworzenie w szyjce macicy związane jest z infekcją tzw. onkogennych typów wirusa brodawczaka ludzkiego. Jest to związek 50 razy większy niż pomiędzy długoletnim paleniem papierosów a możliwością zachorowania na raka płuc. To odkrycie stworzyło po raz pierwszy w historii medycyny szanse na profilaktykę pierwotną opartą o szczepienia przeciwko HPV - mówi prof. Jan Kotarski.

W Polsce mamy dostępne dwie szczepionki: dwuwalentną - przeciw typom 16 i 18 HPV oraz czterowalentną - przeciwko typom 6, 11, 16 i 18

W 26 krajach świata szczepienia przeciw HPV są finansowane z pieniędzy publicznych

W Polsce w 2008 r. szczepienia przeciw HPV trafiły do kalendarza szczepień zalecanych przez Ministra Zdrowia

Kilkadziesiąt samorządów podjęło decyzję o realizacji programów profilaktyki raka szyjki macicy i akcji szczepień przeciwko wirusowi HPV

Połączenie aktywnego programu badań cytologicznych z populacyjnymi szczepieniami przeciwko HPV może sprawić, że rak szyjki macicy będzie chorobą znaną młodym pokoleniom lekarzy tylko z podręczników.