Odcięli się od świata. Wkroczyli komandosi

O tym, że we wsi coś się dzieje, gospodarz Andrzej Kowarsz zorientował się, gdy sielski spokój przerwały policyjne syreny. Ostrożnie odsunął firankę w oknie i... nie mógł uwierzyć w to, co zobaczył.

- Pod dom sąsiadki podjechało kilka nieoznakowanych samochodów, karetka i radiowozy. Z furgonetek wyskoczyło ośmiu zamaskowanych mężczyzn z karabinami. Byli w pełnym rynsztunku bojowym. Domyśliłem się, że to antyterrości, Pomyślałem: Boże, co oni tu robią?! - opowiada pan Kowarsz.

Szturm przygotowano precyzyjnie i przeprowadzono błyskawicznie. Miejsce akcji zostało zabezpieczone z dbałością o każdy szczegół: ulicę Główną zablokowano z dwóch stron, w pogotowiu czekał lekarz, a nawet straż pożarna.

- Widziałem kiedyś taką akcję na TVN-ie. Zatrzymywali w ten sposób jakiegoś szefa mafii. Ale u nas sami rolnicy i emeryci, żadnych gangsterów. Myślałem, że film kręcą - opowiada kolejny z gospodarzy, który wszystko obserwował z końca zamkniętej drogi.
Wsią wstrząsnął potężny huk, sekundę później niewielka metalowa brama strzegąca wejścia na podwórze leżała już na ziemi. Osłaniający się wzajemnie komandosi szybko zajęli pozycje przy oknach. - Wchodzimy! - krzyknął jeden z nich. Zaraz po tym wyleciały szyby. Wewnątrz budynku zaczęło się kotłować.

- Z domu słychać było głośne komendy: "na ziemię!", "padnij!", "policja!" - wspomina pan Andrzej.

Syna też dopadli

Mieszkańcy mówią, że szturm był błyskawiczny. Chwilę później zobaczyli panią Małgorzatę wyprowadzaną z domu przez antyterrorystów w kajdankach. Wsadzono ją do karetki.
- Za co? Ja wam nic nie zrobiłam! Wypuśćcie mnie!- krzyczała przerażona kobieta, wprawiając w jeszcze większe osłupienie gapiów.

Jej 38-letni syn Bernard P., który mieszkał z matką, nie dał się tak od razu zaskoczyć komandosom. Wymknął się przez tylne drzwi i uciekł w pola. Biegł ile sił w nogach, nie miał jednak szans z wysportowanymi funkcjonariuszami. Dopadli go i założyli kajdanki na ręce.
Gospodarz Andrzej Kowarsz próbował podejść do karetki. Chciał wiedzieć, co dzieje się z jego sąsiadką i skąd we wsi wziął się elitarny oddział komandosów. Policjanci nie pozwolili mu. Po chwili cały konwój z piskiem opon odjechał wraz z zatrzymanymi.

Choć od tych wydarzeń minął już miesiąc, to wieś wciąż nie może się otrząsnąć po akcji na dom Małgorzaty i Bernarda P.

- Owszem, to byli trochę dziwni ludzie. Od paru lat nie utrzymywali kontaktu w sąsiadami. Tacy zamknięci w sobie, nieufni. Chyba dręczyła ich depresja. Ale to jeszcze nie powód, żeby wzywać uzbrojony po zęby oddział policji - uważają ludzie. - Dowiedzieliśmy się, że trafili do szpitala dla psychicznie chorych w Branicach. Ale dlaczego ich tam zamknięto? - zastanawiają się.

Ludzie uznali, że w takim wypadku trzeba pomóc pani Małgorzacie. Napisali petycję, w której domagali się zwolnienia jej do domu. Podpisało ją ponad 50 osób. Uderzyli w tej sprawie do wójta gminy Pawłowiczki Jerzego Treffona, nie szczędząc gorzkich słów za to, jak potraktowano ich sąsiadkę. Ale z czasem we wsi zaczęto mówić o tym coraz ciszej. Sołtys Chróstów Anna Pander, która wcześniej wyrażała swoje oburzenie akcją policji i władz gminy, teraz sprawy nie chce komentować.

Jakby zamarzli, tobyście szukali winnych

- Za dużo zamieszania się zrobiło wokół tego. Proszę rozmawiać z kimś innym, ja na razie rozmawiać nie chcę o pani Małgorzacie ani o tym, co się stało w jej domu - ucina sołtyska.
Chętniejszy do rozmowy jest za to sołtys sąsiedniej wsi Radoszowy, który sprawę dobrze zna.
- Ci ludzie od kilku lat nie chcieli nikogo wpuścić do domu. Nawet córka pani Małgorzaty, która mieszka w woj. śląskim, nie mogła tam wejść. Tym ludziom trzeba było pomóc. A że stało się to w taki, a nie inny sposób? Może nie było innego - opowiada pan sołtys. - Dajmy na to, przyszłyby mrozy minus 20 albo i więcej. I ci ludzie by zamarzli, bo nie mieli przecież węgla. To dopiero by dziennikarze szukali winnych. Albo podczas zwykłej akcji policjantów ci ostatni zostaliby zaatakowani jakimś ostrym narzędziem. Bo po tym Bernardzie to różnych rzeczy można się było spodziewać. Ja uważam, że dobrze zrobiono - przekonuje sołtys Radoszów.
Taką pewność ma też wójt gminy Pawłowiczki Jerzy Treffon, który koordynuje pracę Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej.

- Córka tych państwa trzy lata temu zwróciła się do nas o pomoc. Próbowaliśmy w jakiś sposób nawiązać kontakt z panią Małgorzatą i jej synem, ale bez skutku. Ta kobieta nie odbierała nawet renty, która jej się należała - mówi wójt Treffon.

We wsi plotkuje się, że kobieta nie chciała pieniędzy, bo czuła uraz do obcych ludzi. Według opowiadań gospodarzy przed laty ktoś miał ją naciągnąć na podpis pod jakimś zobowiązaniem i w związku z tym kobieta miała problemy.

Nie chcieliśmy prokuratora na głowie

- Też o tym słyszałem, choć szczegółów sprawy nie znam. Staraliśmy się im pomóc, między innymi podrzucaliśmy im węgiel. Ale na drugi dzień okazywało się, że został on z powrotem przerzucony przez bramę. Podobnie było z jedzeniem, które przynosili im od czasu do czasu mieszkańcy. Nie brali niczego - zaznacza Jerzy Treffon. Wójt też tłumaczy, że gdyby zostawiono tej zimy rodzinę samą, mogłoby dojść do tragedii.

- A potem byśmy mieli prokuratora na głowie - mówi Treffon.

- Ileż to razy próbowaliśmy wejść do ich domu. Ale oni kompletnie odcięli się od świata. Wyjście było takie, że albo ich tam zostawimy i będziemy czekać na tragedię, albo zaczniemy interweniować - tłumaczy z kolei Wanda Kocman, dyrektorka Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. - A z tą listą to też nie jest tak, jak ludzie mówią. Bo po pierwsze część podpisów tam prawdopodobnie sfałszowano. Po drugie ludzie upomnieli się tylko o panią Małgorzatę, ale już o jej syna nie. Nie wiem, skąd ich oburzenie tą sprawą.

Gminni urzędnicy najpierw poprosili o pomoc miejscowych policjantów. Gdy jeden z funkcjonariuszy przyszedł pod dom, został oblany z okna z góry. Według relacji mieszkańców były to zwykłe pomyje, wg wójta - jakaś łatwopalna substancja. Dlatego sprawą zajęła się najpierw Komenda Powiatowa Policji w Kędzierzynie-Koźlu, a potem przejęła ją komenda wojewódzka. Tam zapadła decyzja o przeprowadzeniu akcji z udziałem antyterrorystów.

- Z informacji, jakie do nas docierały, wynikało, że kobieta ta może być przetrzymywana w domu wbrew własnej woli. W związku z tym zdecydowaliśmy się zaangażować takie, a nie inne środki - tłumaczy podinspektor Jarosław Dryszcz z Komendy Wojewódzkiej Policji w Opolu.

Po akcji okazało się, że pani Małgorzata nie była jednak przetrzymywana przez swojego syna.
- Ale nikt nie miał takiej pewności. A gdyby jednak okazało się, że było inaczej? Jak by to wyglądało, że syn więził kilka lat matkę w domu, a władze gminy nic w tej sprawie nie robiły. Skandal na cały kraj - zaznacza wójt.

Zatrzymany mężczyzna w Branicach pozostaje do dziś, a kobieta od 5 stycznia przebywa w Domu Pomocy Społecznej w Jakubowicach (gm. Pawłowiczki).

- Czuje się u nas bardzo dobrze, ma tu zapewniony wikt i opierunek. Wcześniej była bardzo nieufna. Teraz jest znacznie lepiej - zapewnia Renata Zgraja, księgowa jakubowickiego DPS.

- Nie rozmawiamy z nią o nieprzyjemnych rzeczach, w tym także o tym, co wydarzyło się miesiąc temu w jej domu.

62-letnia pani Małgosia zaprzyjaźniła się z innymi podopiecznymi.

- Ubiera się ładnie, nową fryzurę już ma. Włosy nawet zafarbowała - dodaje Renata Zgraja.