Podczas I wojny światowej w szeregach pruskiej armii służyło 800 tysięcy Polaków z Pomorza, Wielkopolski, Górnego Śląska i Mazur. 100 tysięcy jej nie przeżyło. Dotąd nikt nie opisał ich historii. Historii tragicznej, bo dla żołnierzy, którzy musieli wypełnić obowiązek względem Cesarstwa Niemieckiego często oznaczało to konieczność walki z własnymi rodakami z armii carskiej i z Legii Cudzoziemskiej. Ponadto na Zachodzie walczyli z Francuzami i Anglikami, na Wschodzie - z Rosjanami.
Po stu latach od tej wojny nad ich losem pochylił się historyk, profesor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i znawca tematyki Górnego Śląska - Ryszard Kaczmarek - autor głośnej książki "Polacy w Wehrmachcie". Najnowsza jego lektura "Polacy w armii kajzera na frontach I wojny światowej" to opasła popularnonaukowa pozycja wzbogacona zdjęciami z epoki, reprodukcjami ówczesnych propagandowych plakatów czy pocztówek.
Losy polskich żołnierzy poznajemy przez pryzmat wielkich operacji wojennych, ale także czytamy ich listy do rodziny, dzienniki i wspomnienia. To z tych źródeł czytelnik śledzi kolejne etaty wojny, także osobiste dramaty, samotność, tęsknotę za bliskimi. Są też opisy sporadycznych chwil radości i komizmu wojennych okopów.
Autor przeanalizował wiele źródeł, dziesiątki listów z frontu pisanych m.in. przez Kazimierza Wallisa, który przez trzy lata wysyłał je do rodzinnego domu do Bytomia niemal codziennie. Niejeden weteran armii kajzera walczył później w powstaniach wielkopolskim i śląskich. Dla Mazura Karola Małłka, służba w pruskiej armii była okazją do zdobycia cennego wojskowego doświadczenia po to by później wykorzystać je w walce o Polskę. Np. Robert Oszek z Zabrza, bosman podczas I wojny światowej, w bitwie o Górę św. Anny w maju 1921 roku w trakcie III powstania śląskiego dowodził samochodem pancernym.
Książka "Polacy w armii kajzera na frontach I wojny światowej" ukazała się nakładem Wydawnictwa Literackiego. To ciekawa monografia o żołnierzach niesłusznie zapomnianych w naszej historiografii.
Czytaj e-wydanie »Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
