Oszczędzanie z zachowaniem odpowiedniego do własnych oczekiwań poziomu ryzyka w Polsce nie jest łatwe. Zwłaszcza w 2019 roku gdy stopy procentowe pozostają niskie, a inflacja jest coraz wyższa. W takich warunkach nie chcąc podejmować większego niż przeciętne ryzyka pozostają do dyspozycji lokaty bankowe oraz obligacje oszczędnościowe Skarbu Państwa. Ryzyko jest niemal równe zeru, ale zyski z trudem rekompensują utratę wartości kapitału spowodowaną inflacją rzędu 2-3 proc. rocznie.
Oszczędzanie 2019: co bezpieczniejsze – lokata czy obligacje?
Lokaty w banku są bezpieczne do równowartości 100 tys. euro, bo w przypadku kłopotów banku lokaty są w całości zwracane do takiego grubo ponad 400 tys. zł poziomu ze środków Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Oczywiście, jeśli ktoś chce lokować więcej, czyni to na własne ryzyko lub rozkłada pieniądze po kilku bankach – gwarancja obejmuje zsumowane lokaty tylko w jednym banku, trzeba by więc wielkiego kataklizmu finansowego by upadły naraz banki, w których rozłożymy lokaty.
Z kolei w przypadku obligacji oszczędnościowych Skarbu Państwa nie ma odpowiedniej instytucji specjalnie gwarantującej bezpieczeństwo obligacji – po prostu dlatego, że nie ma takiej potrzeby gdyż gwarantem zwrotu ulokowanych środków wraz z należnymi odsetkami jest państwo, a konkretnie Ministerstwo Finansów, którego szef emituje takie obligacje w imieniu Skarbu Państwa.
Dla takiej gwarancji nie ma też limitu wartościowego: państwowa gwarancja obejmuje zarówno obligacje za równowartości 100 tyś. euro jak choćby za milion euro i więcej.
Oszczędzanie 2019: co łatwiejsze – lokata czy obligacje?
Jeśli chodzi o nabywanie obligacji i zakładanie lokat, to w dobie smartfonów i bankowości online nie ma właściwie większych różnic. Te występują na finale, zwłaszcza jeśli chcemy przerwać oszczędzanie przed zakładanym terminem. W przypadku lokaty to proste, decyzja i pieniądze wracają do dyspozycji, w najgorszym przypadku za zerwanie lokaty nie dostaniemy żadnych odsetek.
Trudniej jest z obligacjami. Poza tym, które są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych by odzyskać włożone środki musimy czekać aż do terminu wykupu czyli okresu na jaki obligacje opiewają.
Do niedawna to była wielka bariera, bo obligacje o najkrótszym okresie oszczędzania były trzyletnie; zresztą one zawsze cieszyła się największym wzięciem i wartościowo ich sprzedaż była czasami nawet dwa razy większa niż wszystkich pozostałych. Na szczęście, rząd dostrzegł ten mankament i od dłuższego czasu oszczędzający mają regularnie w ofercie także obligacje trzymiesięczne, a od czasu do czasu – specjalne, z nieco dłuższym okresem oszczędzania (zapadalności – jak mówią fachowcy), ale z dodatkowymi atrakcyjnymi bonusami.
Oszczędzanie 2019: a co z obligacjami w grudniu?
Jak to działa, możemy prześledzić na przykładzie aktualnie dostępnych, od 1grudnia do 31 grudnia obligacji z tzw. oferty listopadowej.
Oszczędzanie 2019: oferta obligacji oszczędnościowych Skarbu Państwa w grudniu 2019 r.
Oprocentowanie obligacji stałoprocentowych 3-miesięcznych wynosi 1,50% w skali roku, a 2-letnich papierów skarbowych 2,10%. Pozostałe obligacje w pierwszym okresie odsetkowym oprocentowane są odpowiednio: 2,20% dla 3-latek, 2,40% dla 4-latek oraz 2,70% dla 10-latek.
6- i 12-letnie obligacje rodzinne przeznaczone dla beneficjentów programu „Rodzina 500 plus” oprocentowane są odpowiednio 2,80% i 3,20% w pierwszym roku oszczędzania.
Dla papierów 3-letnich oprocentowanie wyliczane jest co pół roku w oparciu o wartość sześciomiesięcznej stopy procentowej, po której banki pożyczają sobie pieniądze. W przypadku obligacji 4-letnich oprocentowanie ulega zmianie co roku i jest wyliczane na podstawie sumy wskaźnika inflacji z ostatnich 12 miesięcy oraz marży – utrzymanej na poziomie 1,25%. Ten sam mechanizm, co dla 4-letnich, obowiązuje również w przypadku obligacji 10-letnich. Dla papierów skarbowych o najdłuższym horyzoncie czasowym wyższa jest jednak wysokość marży, która wynosi 1,50%.
Oprocentowanie obligacji rodzinnych, ulega zmianie co roku i jest wyliczane na podstawie sumy wskaźnika inflacji z ostatnich 12 miesięcy oraz preferencyjnej marży wynoszącej 1,75% dla obligacji 6-letnich oraz 2,00% dla 12-letnich.
- Do końca tego roku warunki oprocentowania wszystkich rodzajów obligacji oszczędnościowych utrzymane zostają na niezmienionym poziomie. Grudzień jest też ostatnim miesiącem, w którym można nabyć obligacje na Koncie IKE-Obligacje w ramach tegorocznego limitu. W 2019 roku wynosi on 14.295 zł. Konto IKE-Obligacje umożliwia bezpieczne pomnażanie oszczędności z myślą o przyszłej emeryturze - komentuje Piotr Nowak, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów.
Oprocentowanie obligacji rodzinnych, ulega zmianie co roku i jest wyliczane na podstawie sumy wskaźnika inflacji z ostatnich 12 miesięcy oraz preferencyjnej marży wynoszącej 1,75 proc. dla obligacji 6-letnich oraz 2,00 proc. dla 12-letnich.
Obligacje przez fundusz
Dużą płynność ulokowanych w obligacje pieniędzy można uzyskać kupując obligacje nie bezpośrednio, ale poprzez fundusze inwestycyjne. Formalnie kupujemy wtedy jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, którego strategia inwestowania polega na tym, że w portfelu ma zgromadzone wyłącznie, albo w zdecydowanej przewadze - obligacje.
Zalety tego rozwiązania są dwie: po pierwsze jednostki uczestnictwa w funduszu obligacyjnym możemy kupić i sprzedać w każdym dogodnym dla siebie momencie, po drugie - fundusz inwestuje nie tylko w polskie obligacje, ale także obligacje innych państw, może też inwestować w tzw. obligacje korporacyjne a więc emitowane przez firmy.
Wady też są. Po pierwsze fundusze obligacyjne nie mogą inwestować w obligacje oszczędnościowe Skarbu państwa, bo te są zarezerwowane tylko dla indywidualnych nabywców (fizycznych osób prywatnych). Po drugie za kupno i sprzedaż jednostek uczestnictwa trzeba zapłacić prowizję. Po trzecie - jest się ryzyko, że się nie zarobi a straci, bo portfelem zarządza fundusz i nie mamy wpływu na to kiedy jakie obligacje do portfela kupuje oraz kiedy jakie obligacje z portfela sprzedaje.
Szczegółowa oferta i opis obligacji skarbowych dostępnych w grudniu - czytaj na str. 2
Oszczędzanie 2019: szczegółowa oferta obligacji oszczędnościowych Skarbu państwa w grudniu 2019 r
.
Obligacje trzymiesięczne
są obligacjami o oprocentowaniu stałym wynoszącym 1,50% w skali roku. Oprocentowanie jest naliczane od wartości 100 zł, a odsetki są wypłacane po zakończeniu oszczędzania (po trzech miesiącach od dnia zakupu).
Obligacje dwuletnie
są obligacjami o oprocentowaniu stałym wynoszącym 2,10% rocznie. W pierwszym roku oprocentowanie jest naliczane od wartości 100 zł, a w drugim roku od wartości powiększonej o odsetki za pierwszy rok (tzw. kapitalizacja odsetek). Odsetki są wypłacane po zakończeniu oszczędzania.
Obligacje trzyletnie
są obligacjami o zmiennym oprocentowaniu. W pierwszych sześciu miesiącach oprocentowanie wynosi 2,20% w skali roku. W kolejnych okresach równe jest oprocentowaniu po jakim banki pożyczają sobie pieniądze (tzw. stawka WIBOR 6M). Odsetki są wypłacane co sześć miesięcy.
Obligacje czteroletnie
są obligacjami, których oprocentowanie oparte jest
o inflację. Oprocentowanie w pierwszym roku oszczędzania wynosi 2,40%.
W kolejnych latach oprocentowanie jest równe inflacji i stałej marży wynoszącej 1,25% (gwarantującej zysk powyżej inflacji). Odsetki są wypłacane po każdym roku oszczędzania.
Obligacje dziesięcioletnie
są obligacjami, których oprocentowanie oparte jest o inflację. Oprocentowanie w pierwszym roku oszczędzania wynosi 2,70%. W kolejnych latach oprocentowanie jest równe inflacji i stałej marży wynoszącej 1,50% (gwarantującej zysk powyżej inflacji). W pierwszym roku oprocentowanie jest naliczane od wartości 100 zł, a w kolejnych latach od wartości powiększonej o odsetki naliczone za poprzedni rok (tzw. kapitalizacja odsetek). Odsetki są wypłacane po zakończeniu oszczędzania.
Rodzinne Obligacje Sześcioletnie
są obligacjami przeznaczonymi dla beneficjentów programu Rodzina 500+. Ich oprocentowanie jest preferencyjne w stosunku do obligacji znajdującej się w standardowej ofercie i oparte jest o inflację. Oprocentowanie w pierwszym roku oszczędzania wynosi 2,80%. W kolejnych latach oprocentowanie jest równe inflacji i stałej marży wynoszącej 1,75% (gwarantującej zysk powyżej inflacji). W pierwszym roku oprocentowanie jest naliczane od wartości 100 zł, a w kolejnych latach od wartości powiększonej o odsetki naliczone za poprzedni rok (tzw. kapitalizacja odsetek). Odsetki są wypłacane po zakończeniu oszczędzania.
Rodzinne Obligacje Dwunastoletnie
są obligacjami przeznaczonymi dla beneficjentów programu Rodzina 500+. Ich oprocentowanie jest preferencyjne w stosunku do obligacji znajdującej się w standardowej ofercie i oparte jest o inflację. Oprocentowanie w pierwszym roku oszczędzania wynosi 3,20%. W kolejnych latach oprocentowanie jest równe inflacji i stałej marży wynoszącej 2,00% (gwarantującej zysk powyżej inflacji). W pierwszym roku oprocentowanie jest naliczane od wartości 100 zł, a w kolejnych latach od wartości powiększonej o odsetki naliczone za poprzedni rok (tzw. kapitalizacja odsetek). Odsetki są wypłacane po zakończeniu oszczędzania.
Oszczędzanie 2019: jak można nabyć obligacje skarbowe?
- Obligacje Skarbu Państwa można kupić:
- przez Internet w serwisie obligacjeskarbowe.pl,
- w oddziałach PKO Banku Polskiego oraz Punktach Obsługi Klientów Biura Maklerskiego PKO Banku Polskiego,
- przez telefon: dzwoniąc pod numer 801 310 210, w godzinach od 8 do 20, bądź +48 81 535 66 55 dla połączeń z telefonów komórkowych i z zagranicy,
- poprzez konto Inteligo.
Rząd robi poduszkę na ewentualne spowolnienie gospodarcze