Są różne wady wzroku, które w zależności od ich stopnia wymagają korekcji, czyli stosowania okularów lub szkieł kontaktowych, a czasem leczenia operacyjnego
KRÓTKOWZROCZNOŚĆ
- jest jedną z najczęściej spotykanych wad refrakcyjnych oka ludzkiego. Szacuje się, iż cierpi na nią 30 proc. Europejczyków i aż 60 proc. Azjatów. Jest to wada często rozpoznawana u dzieci w wieku szkolnym. Pogłębia się w okresie dojrzewania, gdy następuje gwałtowny wzrost dziecka.
U krótkowidzów gałka oczna jest dłuższa a rogówka nadmiernie zakrzywiona w porównani do normalnej krzywizny i długości gałki, tak więc promienie światła skupiane przez rogówkę i soczewkę padają przed, zamiast bezpośrednio na siatkówce. Uniemożliwia to prawidłowe widzenie obiektów znajdujących się w oddaleniu, podczas gdy widzenie z bliska jest stosunkowo prawidłowe. Soczewka nie może zmniejszyć swojej krzywizny poza pewną granicę, która zmniejsza jej moc refrakcyjną.
Najwcześniejsze oznaki krótkowzroczności, to konieczność wytężania wzroku po to, by przeczytać coś na tablicy, oglądać telewizję lub zobaczyć znak drogowy. Kolejnym sygnałem powstania wady są trudności z ostrym widzeniem z daleka w nocy - zamazany obraz z tworzącą się wokół obwódką.
Według wielu badań, za powstanie wady odpowiadają w dużej mierze skłonności dziedziczne. Tę hipotezę potwierdzają przeprowadzone na dużą skalę badania na bliźniakach. Ta wada rozwija się często w okresie szkolnym pod wpływem czynności, wymagających patrzenia z bliska, które są wykonywane przez dłuższy czas (praca przy komputerze, czytanie książek). Także ciąża u kobiet mających predyspozycje do tej wady wzroku, może przyczynić się do jej pogorszenia.
NADWZROCZNOŚĆ
Rady specjalisty
Jerzy Michnowski, specjalista chorób oczu: - Wprawdzie nowoczesne komputery mają ekrany ciekłokrystaliczne, które nie pulsują (obraz "płynie") i oczy mniej się męczą, ale szkodzi im długa praca z bliska. Trzeba więc pamiętać o przestrzeganiu kilku zasad, które pozwolą uniknąć zbytniego przemęczenia.
l Monitor powinien być ustawiony tak, aby jego górna krawędź znajdowała się poniżej poziomu oczu
l Monitor nie powinien stać na tle okna, ekranem do okna i w ogóle blisko okna; okno powinno być z boku;
l Stosowanie filtrów antyodblaskowych na monitorach ogranicza pole szkodliwego działania promieniowania elektromagnetycznego. Nowoczesne monitory posiadają takie filtry;
l Osoby pracujące długo przy komputerze powinny korzystać z okularów z białymi szkłami antyrefleksowymi, które eliminują szkodliwe odbicia światła. Nie używajmy szkieł przyciemnianych (fotochromatycznych);
l Warto zainwestować w monitor, który ma co najmniej 15-calową przekątną, a przy stanowiskach pracy CAD - min. 20 cali;
l Należy tak ustawić wszystkie parametry obrazu w komputerze, aby tekst był czytelny z odległości 50-70 cm
l W pomieszczeniu, gdzie jest monitor, powinno być dużo zieleni. Spoglądajmy na nią co pewien czas, gdyż to odpręża wzrok;
l Pracując dłużej przy komputerze warto często stosować przerwy oraz ćwiczenia wzroku "do dali", tj. oderwać wzrok od monitora, odwracać głowę w różne strony i obserwować odległe przedmioty, zamknąć na minutę powieki i zasłonić dłońmi, wielokrotnie zamrugać;
l W pomieszczeniu powinna być utrzymana odpowiednia wilgotność powietrza (prawidłowa to 60 proc.), gdyż jest tendencja do wysychania spojówek. Zimą warto ustawiać nawilżacz, trzeba często wietrzyć. Można profilaktycznie stosować płyn "sztuczne łzy", dostępny w sklepach optycznych
To wada mająca wpływ na jakość widzenia z bliska. To bardzo powszechny problem: uważa się, że aż połowa osób korzystających z form korekcji wzroku (okulary, soczewki kontaktowe itp.) ma nadwzroczność (hipermetropię). Jej symptomy, to zamazany obraz, zwłaszcza podczas patrzenia z bliska, oraz trudności z dłuższym czytaniem. Wada może być przyczyną bólów głowy i podrażnienia spojówki.
Nadwzroczność jest z natury dziedziczna i najczęściej daje o sobie znać we wczesnym dzieciństwie. Może także cofnąć się lub nie zostać wykryta dzięki akomodacji wzroku i ujawnić dopiero w starszym wieku, gdy soczewka nie jest już w stanie "nadrabiać" braków. Niemowlęta i małe dzieci mają tendencję do lekkiej nadwzroczności (nadwzroczność fizjologiczna), jednak oko rośnie wraz z rozwojem dziecka i nadwzroczność w miarę czasu ustępuje. Należy zwrócić uwagę na zachowanie dziecka, które zbyt mocno mruży oczy i ma kłopoty z czytaniem. U dzieci nadwzroczność występuje często wraz z zezem zbieżnym.
Przy tej wadzie gałka oczna jest krótsza bądź przy prawidłowej długości gałki rogówka jest mniej zakrzywiona niż normalnie. Z tego powodu światło pada z tyłu, za siatkówką zamiast bezpośrednio na nią. Jeśli wada nie jest zbyt duża, soczewka może zrekompensować nieprawidłowości w akomodacji poprzez mechanizm ogniskowania, co zapewnia prawidłowe widzenie zarówno z małej jak i dużej odległości. W poważniejszych przypadkach i w starszym wieku nadwzroczność uniemożliwia prawidłowe, ostre widzenie zarówno z bliska jak i z daleka.
ASTYGMATYZM
Gimnastykuj oczy
Powinniśmy często "gimnastykować oczy". Kiedy poczujesz, że masz bardzo zmęczone oczy, np. po długim czytaniu czy siedzeniu przy komputerze, wykonaj następujące ćwiczenia:
l popatrz intensywnie na odległy przedmiot,
l potem wpatruj się z bliska szeroko otwartymi oczami w tekst na ekranie czy w książce,
l następnie znów popatrz w dal.
czyli niezborność rogówkowa - wynika z wadliwego kształtu rogówki, który powoduje, że obraz widziany przez pacjenta jest nieostry i zniekształcony. Często pojawiają się bóle głowy, pieczenie i przemęczenie oczu. Astygmatyzm zniekształca lub zamazuje widzenie zarówno obiektów znajdujących się blisko jak i daleko. Jedne pochylone w pewnym kierunku, mogą być widziane lepiej niż inne, w zależności od rodzaju astygmatyzmu. Wada jest wrodzona, łączy się zazwyczaj z krótkowzrocznością lub nadwzrocznością. Można ją wykryć tylko w specjalistycznym badaniu okulistycznym, także poprzez komputerowe badanie wzroku.
Astygmatyzm może być wywoływany przez kilka czynników. O jego przebiegu decyduje przede wszystkim rogówka i soczewka. Kształt rogówki jest bardziej owalny niż kulisty i dlatego światło jest ogniskowanie na dwóch płaszczyznach a nie w jednym punkcie. W przypadku, gdy wada nie jest zbyt duża, mechanizm kompensacyjny jest w stanie nadrobić braki i zapewnić prawidłowe widzenie (np. akomodacja, zezowanie, itp.). Wraz z wiekiem wada może ulegać pogorszeniu, ze względu na zmiany zachodzące w strukturze oka.
