Od weksli i obligacji po akcje i kontrakty

W XIX w. na giełdzie warszawskiej handlowano przede wszystkim wekslami i obligacjami. Handel akcjami rozwinął się na szerszą skalę w drugiej połowie XIX w.
W latach między I a II wojną światową giełdy w Polsce działały na podstawie rozporządzenia Prezydenta o organizacji giełd. Oprócz giełdy warszawskiej istniały także giełdy papierów wartościowych w Katowicach, Krakowie, Lwowie, Łodzi, Poznaniu i Wilnie. Największe znaczenie miała jednak giełda w Warszawie, na której koncentrowało się 90 proc. obrotów. W 1938 r. na warszawskiej giełdzie notowano 130 papierów: obligacje (państwowe, bankowe, municypalne), listy zastawne oraz akcje. Z chwilą wybuchu II wojny światowej giełda w Warszawie została zamknięta.
Po 1945 roku podjęto próby reaktywowania działalności giełd w Polsce, ale nie miały one szans w systemie gospodarki centralnie planowanej. We wrześniu 1989 r. nowy, niekomunistyczny rząd rozpoczął program zmiany ustroju i odbudowy gospodarki rynkowej.
W ciągu kilku miesięcy opracowano szczegółowe procedury nowoczesnego obrotu giełdowego. Było to możliwe dzięki pomocy merytorycznej i finansowej Francji, a konkretnie Spółki Giełd Francuskich (Société de Bourses Françaises) i Centralnego Depozytu SICOVAM. 22 marca 1991 r. Sejm uchwalił ustawę Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych. Powstały w ten sposób podstawy prawne głównych instytucji rynku kapitałowego: domów maklerskich, giełdy, funduszy powierniczych, jak również Komisji Papierów Wartościowych jako organu administracji rządowej kontrolującego i promującego rynek papierów wartościowych.
W niecały miesiąc po uchwaleniu przez Sejm Prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych, 12 kwietnia 1991 r., minister przekształceń własnościowych i minister finansów podpisali akt założycielski Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Cztery dni później - 16 kwietnia odbyła się pierwsza sesja giełdowa z udziałem siedmiu domów maklerskich, na której notowano akcje pięciu spółek. Wpłynęło wówczas 112 zleceń kupna i sprzedaży, a łączny obrót giełdy wyniósł 1.990 zł (2 tys. USD).
Dziś na GPW "handluje się" akcjami kilkudziesięciu spółek, a także m.in. kontraktami terminowymi, warrantami...
(opr. ab)

raster
Ważniejsze daty w historii GPW
l 1990 rok
16.10 - podpisanie umowy o współpracy między Polską a Francją w celu uruchomienia giełdy papierów wartościowych w Warszawie.

l 1991 rok
12.04 - podpisanie aktu założycielskiego spółki akcyjnej Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA.
16.04 - pierwsza sesja giełdowa, notowano spółki: Tonsil, Próchnik, Krosno, Kable, Exbud; sesje odbywają się raz w tygodniu.
16.07 - wprowadzenie dodatkowej oferty specjalisty (dogrywki).
1.08 - wprowadzenie komputerowego systemu rozliczeń.
3.12 - przyjęcie GPW jako członka korespondenta do Światowej Federacji Giełd (World Federation of Exchanges).

l 1992 rok
9.01 - wprowadzenie drugiej sesji giełdowej w tygodniu.
15.06 - rozpoczęcie notowań obligacji skarbu państwa w systemie ciągłym.
1.09 - pierwsze notowanie obligacji skarbu państwa w systemie kursu jednolitego.

l 1993 rok
4.01 - wprowadzenie trzeciej sesji giełdowej w tygodniu.
22.04 - uruchomienie rynku równoległego.
15.07 - rozpoczęcie przekazywania wyników notowań do telegazety.

l 1994 rok
16.04 - wprowadzenie indeksu cenowego WIG20.
1.07 - wprowadzenie czwartej sesji giełdowej w tygodniu.
3.10 - wprowadzenie piątej sesji giełdowej w tygodniu.
10.10 - przyjęcie GPW jako członka do FIBV.
7.11 - wyodrębnienie Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych; KDPW funkcjonuje jako spółka akcyjna będąca własnością GPW i skarbu państwa.

l 1995 rok
3.01 - wprowadzenie indeksu rynku równoległego WIRR (Warszawski Indeks Rynku Równoległego).
17.05 - pierwsze publiczne wezwanie do zapisywania się na sprzedaż akcji notowanych na GPW.

l 1996 rok
8.07 - wprowadzenie do notowań ciągłych akcji pierwszych pięciu spółek.
15.07 - rozpoczęcie notowań świadectw udziałowych NFI w systemie kursu jednolitego.
12.08 - rozpoczęcie notowań ciągłych świadectw udziałowych NFI.

l 1997 rok
3.02 - rozpoczęcie publikacji indeksu WIG20 w czasie notowań ciągłych, tysięczna sesja na GPW.
20.02 - pierwsza spółka na rynku wolnym (Elpo).
12.05 - 180 rocznica założenia pierwszej giełdy w Warszawie.
21.05 - setna spółka na GPW maj liczba rachunków inwestycyjnych przekracza 1 milion.
25.07 - podpisanie listu intencyjnego między GPW a giełdą SBF w Paryżu w sprawie dostawy nowego systemu giełdowego.

l 1998 rok
16.01 - uruchomienie rynku instrumentów pochodnych - kontrakty terminowe na indeks WIG20.
9.03 - wprowadzenie do obrotu giełdowego pierwszych warrantów (na indeks NIF oraz akcje spółki Elektrim).
25.03 - rozpoczęcie budowy nowej siedziby Giełdy.
21.08 - podpisanie umowy z SBF Paris Bourse oraz firmą Euronext na dostawę nowego systemu giełdowego.
28.12 - ostatnie notowanie powszechnych świadectw udziałowych.

l 1999 rok
4.06 - Uzyskanie przez Giełdę statusu członka stowarzyszonego Federacji Europejskich Giełd Papierów Wartościowych (FESE).
12 i 16.07 - Podpisanie porozumienia o współpracy i wymianie informacji z giełdą w Londynie oraz giełdą w Paryżu.

l 2000 rok
28.04 - Utworzenie Segmentu Innowacyjnych Technologii SiTech przeznaczonego (niezależnie od rynku notowań) dla spółek zaliczonych do sektora telekomunikacja - informatyka i spółek, których przedmiotem działalności jest produkcja i usługi z wykorzystaniem innowacyjnych technologii.
19.05 - Wprowadzenie indeksu TechWIG Warszawskiego Indeksu Segmentu Innowacyjnych Technologii.
25.05 - Wprowadzenie do obrotu giełdowego pierwszych certyfikatów inwestycyjnych (emitent: Skarbiec - Gwarancja 2002 Zamknięty Fundusz Inwestycyjny).
17.11 - Uruchomienie Nowego Systemu Giełdowego Warset.

l 2001 rok
22.01 - Wprowadzenie do obrotu giełdowego pierwszych kontraktów terminowych na akcje spółek: TPSA, ELEKTRIM, PKN ORLEN.
24.09 - Giełdowy debiut warrantów typu amerykańskiego.
26.11 - Debiut jednostek indeksowych na indeks WIG20 (MiniWIG20).

l 2002 rok
08.02 - Podpisanie z Euronext umowy o wzajemnym członkostwie.
18.02 - Pierwsze notowanie kontraktów terminowych na MIDWIG.

l 2003 rok
22.09 - Debiut opcji na indeks WIG20.
14.10 - Debiut pierwszej spółki zagranicznej na GPW - Banku Austria Creditanstalt AG