Ochrona zabytków w województwie podlaskim. Największe wsparcie otrzymały kościoły. Wśród nich są perełki [Pełna lista dotacji]

- Zarząd województwa kładzie silny nacisk na ochronę zabytków – podkreślał podczas konferencji online wicemarszałek Stanisław Derehajło. – Jest ich u nas niewiele, zachowały się w większości obiekty sakralne, kilka pałaców, domów czy kamienic. Tym bardziej musimy o nie dbać!

Zapowiedział, że podjęte zostaną też działania chroniące i promujące zabytki archeologiczne.

- Podlaskie jest bogate właśnie w zabytki archeologiczne. Warto przyjrzeć się temu segmentowi i też tam skierować nasze środki i zaangażowanie – mówił.

Dodał, że odpowiednia opieka nad zabytkami wymaga kształcenia profesjonalnych kadr. Dlatego, jak podkreślał, trwają rozmowy z Politechniką Białostocką i Uniwersytetem w Białymstoku nad stworzeniem kierunków kształcących w zakresie prowadzenia prac konserwatorskich.

Czytaj też:Złota 8 w rejestrze zabytków

Miliony na ochronę

Stanisław Derehajło przypomniał, że w budżecie województwa na 2020 r. na ochronę zabytków zarezerwowano 2,4 mln zł. Podkreślał, że to nie jedyne pieniądze na ochronę dziedzictwa kulturowego, jakimi dysponuje województwo. Ponad 14 mln zł (z czego 70 proc. pochodzi z funduszy unijnych) to środki, które do rozdania w konkursach dotyczących ochrony zabytków miały Lokalne Grupy Działania.

- To bardzo cieszy, że Lokalne Grupy Działania skupiające różne środowiska – samorządy lokalne, przedsiębiorców i stowarzyszenia - podejmują działania chroniące nasze zabytki, nasze dziedzictwo – mówił wicemarszałek.

W tym roku wsparciem z budżetu województwa podlaskiego objętych zostanie 45 obiektów.

- Dofinansowane zostały zabytki prywatne, zabytki na które wnioski składały samorządy, ale przede wszystkim parafie, bo to kościoły stanowią największą część zabytków w naszym regionie i często są to prawdziwe perły – mówiła Katarzyna Korycka, dyrektor Biura Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego.

Zobacz też:Miasto okraja dotacje

Jednym z takich obiektów jest osiemnastowieczny kościół w Boćkach – zabytek klasy zerowej .

- Kościół posiada wspaniałe ołtarze barokowe, jedyne w Polsce tabernakulum z zespołem 67 plakiet, freski na kopule, relikwie św. Antoniego z Padwy oraz jedyny w Polsce fragment korony cierniowej – wyliczała Katarzyna Korycka.

Innym przykładem jest kościół w Kramarzewie – zabytek z 1739 r. Jest to jeden z kilku drewnianych kościołów w województwie podlaskim datowany na XVIII wiek z zachowanym wyposażeniem, czy kościół pw. Św. Wojciecha Biskupa Męczennika w Szczepankowie Jest to jeden z najstarszych obiektów sakralnych w diecezji łomżyńskiej.

Prof. Małgorzata Dajnowicz podkreślała, ze również budżet Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków od dwóch lat jest znacząco wyższy.

- W 2019 i 2020 r. dysponowaliśmy kwotą 5 mln zł, kiedy w poprzednich latach budżet WKZ wynosił 200 tys. rocznie. Łącząc siły z urzędem marszałkowskim możemy dbać należycie o to nasze dziedzictwo zabytkowe – mówiła.

Małgorzata Dajnowicz dodała, że w regionie jest 2300 obiektów indywidualnie wpisanych do rejestru zabytków i blisko 9 tys. zabytków archeologicznych.

- Mamy wiele obiektów drewnianych, które oddają specyfikę województwa, specyfikę pogranicza. Mamy też obiekty ciekawe sakralne – katolickie, prawosławne, tatarskie - Dostępne środki chcemy wykorzystać jak najlepiej, przede wszystkim zwracamy uwagę na prace ratownicze.

Zobacz też:Spór o wiekową kaplicę

Pełna lista zabytków, które otrzymały wsparcie z urzędu marszałkowskiego w 2020 roku
1.Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Rocha w Lemanie. Rozbudowa budynku kościoła p.w. św. Rocha w Lemanie o ganek przed wejściem głównym, budowa pochylni oraz remont elewacji - 50 000 zł
2.Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Jana Chrzciciela w Turośli. Konserwacja polichromii stropu naw bocznych, balustrady chóru, obrazów z ołtarza głównego oraz ołtarzy bocznych wraz z obrazami kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Turośli. 50 000 zł
3. Parafia Rzymskokatolicka pw. Trójcy Przenajświętszej w Rudce
Prace remontowe przy zabytkowym ogrodzeniu kościoła parafialnego p.w. Trójcy Przenajświętszej w Rudce wraz z kaplicami i bramą p-poż, murowanego z 2 poł. XVIII w. - OSTATNI ETAP - 36 000 zł
4. Parafia Rzymskokatolicka pw. NMP Częstochowskiej w Szumowie
Szumowo, Dom Parafialny w Szumowie (z 1933 r.): Remont zabytkowego domu parafialnego - II Etap remont elewacji wraz z termomodernizacją ścian od wewnątrz - 30 000 zł
5.Parafia p.w. Opatrzności Bożej w Siderce. Renowacja i zabezpieczenie elewacji kościoła parafialnego P.W. Opatrzności Bożej w Siderce - 60 000 zł
6. Parafia Prawosławna pw. Zaśnięcia NMP w Boćkach
Remont ogrodzenia z bramą główną przy cerkwi parafialnej p.w. Zaśnięcia N.M.P. w Boćkach - 80 000 zł
7. Diecezja Drohiczyńska. Prace konserwatorskie obrazu "Matka Boża Sykstyńska" z Diecezji Drohiczyńskiej w Drohiczynie - 8 000 zł
8. Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Milejczycach. Prace konserwatorskie i restauratorskie Ołtarza Bocznego p.w. Matki Bożej Pocieszenia Wiernych w Kościele Parafialnym p.w. Św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Milejczycach - 55 000 zł.
9. Parafia Rzymskokatolicka pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Wigrach. Konserwacja obrazu "Portret Biskupa Michała Karpowicza" z Kościoła parafialnego p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP w Wigrach - 15 000 zł.
10. Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika w Dąbrowie Wielkiej. Remont dachu kościoła p.w. Św. Stanisława Biskupa Męczennika w Dąbrowie Wielkiej - III etap - 83 000 zł.
11. Parafia Rzymskokatolicka pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Grodzisku. Prace konserwatorskie i restauratorskie ołtarza bocznego p.w. Św. Andrzeja Boboli z Kościoła p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Grodzisku - 46 000 zł.
12. Parafia Rzymskokatolicka pw. Nawiedzenia NMP w Sejnach. Konserwacja tabernakulum znajdującego się w XVII-wiecznej Bazylice w Sejnach - 51 000 zł.
13. Parafia Rzymskokatolicka pw. Wniebowstąpienia Pańskiego w Strabli. Remont zabytkowego kościoła parafialnego pw. Wniebowstąpienia Pańskiego w Strabli - 60 000 zł.
14. Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Rocha w Białymstoku. Remont schodów terenowych nr 4 - wykończenie biegów i spoczników okładziną kamienną - 80 000 zł.
15. Katolicka Bursa Szkolna im. Księdza Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łomży. Remont zabytkowej elewacji budynku Katolickiej Bursy Szkolnej im. Księdza Kardynała Stefana Wyszyńskiego przy Placu Papieża Jana Pawła II 1 w Łomży - V etap - remont cokołu - 40 000 zł.
16. Diecezja Łomżyńska. Remont zabytkowego budynku Katolickiej Szkoły Podstawowej im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łomży, budynku Diecezji Łomżyńskiej, ul. Sadowa 12 - III etap - 50 000 zł.
17. Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Józefa i Św. Antoniego w Boćkach. Boćki, kościół p.w. Św. Józefa i Św. Antoniego (XVIII w.): Remont zabytkowej dzwonnicy oraz renowacja części ogrodzenia murowanego kościoła parafialnego - 90 000 zł.
18. Parafia Rzymskokatolicka pw. Opatrzności Bożej w Michałowie. Remont i konserwacja elewacji oraz stolarki drzwiowej i okiennej fasady i wieży zabytkowego kościoła parafialnego p.w. Opatrzności Bożej w Michałowie - 100 000 zł.
19. Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Łapach. Sporządzenie dokumentacji dotyczącej prac remontowych wraz z niezbędnymi opiniami i uzgodnieniami oraz wykonanie prac remontowo - budowlanych na budynku zabytkowego kościoła Parafii pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Łapach - 50 000 zł.
20. Zakon Mniszek Benedyktynek Opactwo pw. Przenajświętszej Trójcy w Łomży. Remont budynku klasztoru Zakonu Mniszek Benedyktynek Opactwa p.w. Przenajświętszej Trójcy w Łomży: remont elewacji ścian parteru i piętra - I etap- ściana zachodnia - 24 000 zł.
21.Miasto Sejny. Ratusz w Sejnach: wymiana stolarki okiennej - II etap - 80 000 zł.
22. Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Teresy z Avila w Wiżajnach. Opracowanie programu prac budowlano-konserwatorskich w postaci projektu architektoniczno -budowlanego dla zespołu kościoła parafialnego p.w. św. Teresy w Wiżajnach - 52 000 zł.
23. Parafia Rzymskokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego w Jałówce. Jałówka - ruiny kościoła Św. Antoniego - prace konserwatorskie i restauratorskie - 39 000 zł.
24. Parafia Rzymskokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego w Piątnicy. Ekspertyza techniczna dotycząca stanu konstrukcji zabytkowego kościoła parafialnego p.w. Przemienienia Pańskiego w Piątnicy - 12 000 zł.
25. Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Knyszynie. Prace konserwatorskie przy instrumencie muzycznym - organach piszczałkowych - 42 000 zł.
26. Parafia Rzymskokatolicka pw. Ofiarowania NMP w Różanymstoku. Konserwacja ołtarza bocznego Ukrzyżowania Jezusa w kościele parafialnym pw. Ofiarowania NMP w Różanymstoku - 50 000 zł.
27. Parafia Rzymskokatolicka pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i świętego Stanisława. Remont 28 głosowych organów piszczałkowych Firmy "Schlag&Sohne" - II etap - 35 000 zł.
28. Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Knyszynie. Prace konserwatorskie ścian i sklepienia prezbiterium kościoła p.w. Św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Knyszynie - 98 000 zł.
29. Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Anny w Dąbrówce Kościelnej. Remont zabytkowego kościoła parafialnego pw. Św. Anny w Dąbrówce Kościelnej - 50 000 zł
30.Parafia Prawosławna pw. Narodzenia Św. Jana Chrzciciela w Pasynkach. Remont cerkwi parafialnej pw. Narodzenia Św. Jana Chrzciciela w Pasynkach- prace remontowe zewnętrzne - 86 000 zł.
31. Parafia Prawosławna pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Fastach. Realizacja programu prac konserwatorskich i restauratorskich ołtarza bocznego (prawy) z Cerkwi parafialnej p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego w Fastach - 20 900 zł.
32.Parafia Prawosławna pw. Ikony Matki Bożej "Wszystkich Strapionych Radość" w Tokarach. Prace konserwatorskie dotyczące zabytkowego feretronu w cerkwi w Tokarach - 19 000 zł.
33. Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Michała Archanioła w Łomży. Łomża - wykonanie dokumentacji projektowej na remont bramy głównej cmentarza zabytkowego przy ul. M. Kopernika w Łomży - 19 000 zł.
34. Parafia Rzymskokatolicka pw. Wniebowzięcia NMP w Siemiatyczach. Siemiatycze, kościół pw. Wniebowzięcia NMP, XVII-wieczny. Wymiana pokrycia dachowego i orynnowania oraz naprawa więźby dachowej, Etap I - prace przy nawie głównej-
73 000 zł.
35. Gmina Tykocin. Prace konserwatorskie przy Pomniku Stefana Czarnieckiego w Tykocinie - 35 000 zł.
36. Klasztor Męski Zwiastowania NMP w Supraślu. IV etap rekonstrukcji XVI-wiecznych fresków w cerkwi Zwiastowania NMP w Supraślu - 80 000 zł.
37. Parafia Rzymskokatolicka pw. Narodzenia NMP w Kundzinie. Remont elewacji kościoła parafialnego pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny i kostnicy w Kundzinie - 100 000 zł.
38. Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Jakuba Apostoła w Sztabinie. Remont małej wieży zabytkowego kościoła p.w. Św. Jakuba Apostoła w Sztabinie - 30 000 zł.
39. Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Wojciecha Biskupa Męczennika w Szczepankowie. Konserwacja części elewacji południowej prezbiterium kościoła pw. Św. Wojciecha Biskupa Męczennika w Szczepankowie - 100 000 zł.
40. Parafia Prawosławna pw. Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w Dubinach. Remont ogrodzenia z kamienia nakrytego betonowym parapetem, z jedną murowaną, tynkowaną bramką boczną od strony cerkwi i ulicy – ściana zachodnia i północna przy cerkwi Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w Dubinach - 58 000 zł.
41. Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Anny w Radziłowie. Kramarzewo, Kościół p.w. Św. Barbary (1739 r.): kontynuacja prac konserwatorskich i budowlanych przy szalunku - 100 000 zł.
42. Parafia Prawosławna pw. Św. Mikołaja Cudotwórcy w Topilcu. Cerkiew Parafialna pw. Św. Mikołaja Cudotwórcy - remont schodów zewnętrznych i elewacji - Etap I - 35 000 zł.
43.Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Jana Chrzciciela w Wiźnie.Wizna, kościół p.w. Św. Jana Chrzciciela, (XVI w., odbudowa 1950 -1957), remont elewacji kościoła w obrębie prezbiterium II etap - część południowa - 20 000 zł.
44. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Białymstoku. Prace konserwatorskie (wewnętrzne i zewnętrzne) w Pałacu Hasbacha - 98 100 zł.
45. Jadwiga Serafin Tadeusz Serafin. Prace restauratorsko -konserwatorskie tynków dwóch klatek schodowych oraz zakup i montaż instalacji przeciwpożarowej w zabytkowym budynku dawnego szpitala wojskowego przy ul. Polowej 22 w Łomży - 10 000 zł.

opr. (na podstawie www.wrotapodlasia.pl)