Nowy szczep koronawirusa szaleje w Anglii. Czy szczepionka będzie na niego działać?

Nowy szczep koronawirusa nosi nazwę VUI - 202012/01 i po raz pierwszy został zidentyfikowany we wrześniu 2020 roku w hrabstwie Kent.

Według informacji COVID-19 Genomics UK Consortium, nowy szczep posiada 17 mutacji w obrębie białka kolca, co sprawia, że wyraźnie różni się on od swojego przodka. Epidemiolodzy potwierdzają, że dane na temat rozprzestrzeniania się nowego szczepu wskazują, że jest on bardziej zaraźliwy i jego transmisja następuje bardzo szybko. Obecnie wirus opanowuje Londyn i południowo-wschodnią Anglię.

Dlatego rządy wielu krajów podejmują decyzje o wstrzymaniu ruchu pasażerskiego z Wielką Brytanią. Jak poinformował rzecznik prasowy rządu, ze względów bezpieczeństwa loty z Wielkiej Brytanii do Polski zostaną zawieszone od północy z poniedziałku na wtorek.

Z kolei minister zdrowia Adam Niedzielski polecił sanepidom, aby wykonywały testy każdej zgłaszającej się osobie, która ostatnio przebywała w Wielkiej Brytanii.

Czy nowy szczep koronawirusa jest groźniejszy? Czy restrykcyjne decyzje o ograniczeniu komunikacji pasażerskiej z Wielką Brytanią są uzasadnione? I czy szczepionki będą działały na nowy wariant Sars-CoV-2? Zapytaliśmy o to prof. Joannę Zajkowską z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku, podlaską wojewódzką konsultant do spraw epidemiologii.

Co wiemy o nowym szczepie Sars-CoV-2?

Tak naprawdę niewiele jeszcze o nim wiemy. Potrzebne są dalsze badania. Obserwacja tzw. drzewka genealogicznego Sars-CoV-2 pokazuje, że ta mutacja rzeczywiście powstała w Anglii. Z kolei obserwacje epidemiologów wykazują, że rozprzestrzenia się on bardzo szybko.

Czy przebieg COVID-19 w wyniku zakażenia nowym szczepem różni się od pierwotnego?

Na razie nie wygląda na to, aby przebieg kliniczny choroby wyglądał inaczej.

Czy działania prewencyjne rządów są uzasadnione?

Tak, mają one sens. Musimy teraz zrobić wszystko, aby ograniczyć rozprzestrzenianie się tego szczepu i zdążyć ze szczepieniami. Teraz trwa taki wyścig w samej Wielkiej Brytanii, gdzie akcja szczepień przebiega szybko. Z kolei trzeba też podejmować działania, aby ten szczep w jak najmniejszym stopniu przedostał się w inne rejony. Stąd ograniczenia w migracji.

Skoro w nowym szczepie doszło aż do 17 mutacji, to czy szczepionki będą na niego działać?

Na razie nie mamy takich przesłanek, które mogłyby świadczyć o tym, że szczepionki nie będą działać. Trzeba pamiętać, że w koronawirusie mamy 30 tys. par zasad, czyli 30 tys. znaków zapisujących wirusa. Tych 17 mutacji, oczywiście, odróżnia wirusa od innych jego wersji, ale nie zmienia znacząco jego budowy. Wydaje się, że sposób działania nowego szczepu jest taki sam jak pierwotnego.

Dlaczego w ogóle wirusy mutują?

Mutacje to są po prostu błędy w zapisie wirusa w momencie jego powielania. Wirusy powielają się bardzo intensywnie i czasem dochodzi do błędów. I jeśli nie zadziała system naprawczy, to są one przekazywane dalej. To trochę tak jak w druku tekstu. Zdarzają się pojedyncze literówki, które niewychwycone przez korektora, mogą być powielane. Niektóre błędy mogą zmienić sens zdania i są bardziej istotne. Podobnie jest w przypadku wirusów - niektóre błędy są bardziej istotne, inne - mniej. Te bardziej istotne pozwalają wirusowi np. szybciej się przenosić lub utrwalać w środowisku. I te mutacje mogą przetrwać.