Notariusz po deregulacji - z asesurą lub bez

Pani Hanna (nazwisko do wiadomosci redakcji) z Białegostoku, która zamierza zostać notariuszem  zwróciła się do nas z pytaniem o swoją sytuację zawodową  w kontekscie zmian proponowanych przez tzw. ustawę deregulacyjną. Czytelniczka została powołana na stanowisko asesora notarialnego. na początku roku 2012 (w trybie art.76 obowiązującej aktualnie ustawy prawo o notariacie). Pyta, czy w takiej sytuacji  – wobec wejścia np. w przyszłym roku zmian w ustawie prawo o notariacie - będzie mogła skorzystać z nowych przepisów i zostać powołana na ” notariusza na okres 3 lat”? Jeśli tak, to na jakich zasadach? Czy  okres pracy na stanowisku asesora notarialnego będzie mógł być zaliczony do okresu 2 lat prowadzenia kancelarii notarialnej niezbędnych do powołania na stanowisko notariusza, o których mowa w art. 11 ust.6 (po nowelizacji)?

Poprosiliśmy o wyjaśnienie ministerstwo sprawiedliwości.

- Projektowany art. 10 a Prawa o notariacie wprowadza instytucję notariusza powoływanego na czas określony tj. na okres 3 lat - wyjaśnia Wioletta Olszewska z Wydziału Komunikacji Społecznej i Promocji Ministerstwo Sprawiedliwości. - Status takiego notariusza nie będzie się jednak różnił od statusu pozostałych notariuszy. Będzie on pełnoprawnym członkiem samorządu, będzie miał te same uprawnienia jak notariusze powołani bezterminowo, jak również te same obowiązki (wyjątki zostały określone w przepisie).
Odnosząc się wprost do pytań, wskazać należy, iż stosownie do proponowanego w projekcie nowego brzmienia art.11 pkt 6 ustawy Prawo o notariacie kandydat ubiegający się o powołanie na notariusza bezterminowo musi spełnić jeden z następujących warunków:
a) pracować w charakterze asesora notarialnego przez co najmniej dwa lata albo
b) zostać powołanym na stanowisko notariusza na okres 3 lat a następnie prowadzić kancelarię notarialną przez co najmniej 2 lata.
Wybór drogi dojścia do zawodu notariusza pozostawiony został osobom zainteresowanym. Osoba powołana już na stanowisko asesora notarialnego i zatrudniona w tym charakterze będzie zatem mogła, po wejściu w życie ustawy deregulacyjnej, z upływem dwuletniego okresu asesury, ubiegać się o powołanie na stanowisko notariusza bezterminowo.
Przepisy nie przewidują jednak „zaliczania” okresu asesury na poczet dwuletniego okresu prowadzenia kancelarii notarialnej, o którym mowa w art. 11 pkt 6 Prawa o notariacie. Asesor notarialny nie jest notariuszem, nie prowadzi własnej kancelarii – pracuje i dokonuje czynności notarialne na rachunek notariusza, który go zatrudnia, stąd też brak możliwości łączenia uprawnień wynikających z pracy w charakterze asesora notarialnego i prowadzenia kancelarii notarialnej przez notariusza powołanego na czas określony.
Jeżeli asesor notarialny zdecyduje się, po wejściu w życie ustawy deregulacyjnej, na zmianę drogi dochodzenia do zawodu, powinien najpierw złożyć wniosek o odwołanie go ze stanowiska asesora, a następnie wnioskować o powołanie notariuszem na okres 3 lat. W takiej sytuacji jednak bieg 2 letniego okresu prowadzenia kancelarii określonego w art. 11 pkt 6 Prawa o notariacie rozpocznie się dopiero z chwilą uruchomienia przez niego kancelarii notarialnej.