Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Nie żyje prof. Aleksander Grygorowicz, wybitny architekt, twórca unikalnych świątyń na Podlasiu. Zobacz jego kultowe realizacje w regionie

Piotr Łozowik
Piotr Łozowik
Realizacje prof. Aleksandra Grygorowicza
Realizacje prof. Aleksandra Grygorowicza Piotr Łozowik
3 czerwca zmarł w wieku niemal 100 lat prof. Aleksander Grygorowicz. Architekt wielokrotnie bywał na Podlasiu, gdzie pozostawił po sobie wspaniałe realizacje - Sobór Św. Trójcy w Hajnówce czy cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego w Jałówce, ale nie tylko. TProf. Grygorowicz przez długi czas współpracował z wybitnymi artystami - prof.Jerzyn Nowosielskim i prof.Adamem Stalony-Dobrzańskim.

Spis treści

Prof. Aleksander Grygorowicz - nauka, kariera

Aleksander Grygorowicz urodził się 2 września 1923 w Sarnach, był polskim architektem, profesorem, doktorem habilitowanym Politechniki Poznańskiej.

Zobacz realizacje prof/Grygorowicza na Podlasiu:

  • Studiował na Wydz. Architektury Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, w 1950 uzyskał tytuł magistra,
  • Od 1953 pracował jako projektant, a następnie kierownik zespołu projektowego w „Miastoprojekcie Kraków”.
  • W 1961 został kierownikiem wielobranżowej pracowni projektowej w krakowskim Miejskim Biurze Projektów,
  • Od 1964 był głównym specjalistą w Dyrekcji Inwestycji Miejskich,
  • 1967 - praca doktorska - „Kościół św. Andrzeja w Krakowie we wczesnym średniowieczu”(pod kier. prof. Wiktora Zina )
  • W 1969 objął stanowisko adiunkta i jako docent pracował w Instytucie Urbanistyki i Architektury Politechniki Śląskiej.
  • W 1976 - Politechnika Krakowska - rozprawa habilitacyjna, równocześnie został mianowany profesorem zwyczajnym Politechniki Poznańskiej, gdzie wykładał do 1993.

Pedagog, autor publikacji

Prof. dr hab. inż.arch. Aleksander Grygorowicz był autorem wielu prac naukowych poświęconych zagospodarowaniu przestrzennemu oraz kształtowaniu krajobrazu, projektowaniu osiedli mieszkaniowych i zespołów sakralnych. Był zasłużonym pedagogiem, wychowawcą wielu pokoleń architektów, człowiekiem niezwykle pracowitym i życzliwym. Od roku 2010 prowadził zajęcia na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu, piastował tam funkcję kierownika Pracowni Planowania Przestrzennego.

Projekty i realizacje

Aleksander Grygorowicz znany był przede wszystkim dzięki swoim sakralnym realizacjom na Podlasiu, ale jawi się również jako świetny fachowiec z zakresu zagospodarowania przestrzennego czy projektowania osiedli.

Oto jego niektóre Projekty:

  • Cztery projekty osiedli dla miasta Jaworzno,
  • Plan szkicowy miasta Biecz,
  • Projekty dla miasta Czarnków,
  • Osiedle miejscowości Trzebinia,
  • Projekt i realizacja spółdzielczego osiedla mieszkaniowego „Naramowice” w Poznaniu,
  • Plan miejscowy obszarów krajobrazu chronionego – Tarnowo Podgórne,
  • Projekt i realizacja domu rekolekcyjnego wraz z kaplicą przy kościele Opatrzności Bożej w Warszawie-Wesołej (z polichromiami Jerzego Nowosielskiego).
Hajnówka - Cerkiew św. Trójcy - unikalny w skali świata budynek sakralny
Hajnówka - Cerkiew św. Trójcy - unikalny w skali świata budynek sakralny Piotr Łozowik

Unikatowe realizacje Grygorowicza na Podlasiu

  1. Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego w Jałówce (1958-1966, wpisana do rejestru zabytków)
  2. Sobór Świętej Trójcy w Hajnówce (1973-1982/koncepcja wizualna świątyni była autorstwa prof. Nowosielskiego)
  3. Plebania z baptysterium oraz rekonstrukcja cerkwi św. Michała Archanioła w Bielsku Podlaskim (ok.1984//koncepcja wizualna świątyni z kolorystyką była autorstwa prof. Nowosielskiego)
  4. Kaplica Świętych Równych Apostołom Konstantyna i Heleny i dzwonnicą w Jałówce (1981-1990, zabytek razem z cerkwią)
  5. Projekt i realizacja plebanii z kaplicą przy cerkwi Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Siemiatyczach

Zobacz realizacje prof/Grygorowicza na Podlasiu:

Prof. Grygorowicz jak już pisaliśmy malował także polichromie, dodać należy, że w cerkwi w Jałówce oglądać można witraże, które poznański profesor zaprojektował i wykonał. Jego projekt cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego w Siemiatyczach niestety nie został zrealizowany, a to za sprawą zbyt odważnej formy.

Duże święto w cerkwi prawosławnej - Święto Archanioła Michała. Tłumy wiernych w "starym soborze" w Bielsku Podlaskim

Grygorowicz, Nowosielski i Stalony-Dobrzański. Wielka Trójka

Lata po II Wojnie Światowej odznaczały się pogłębieniem kryzysu sztuki sakralnej. Poszukiwano nowatorskich, ale inspirowanych tradycją, rozwiązań. Tylko nieliczni twórcy potrafili być w swoich działaniach naprawdę przekonujący.
Postacią kluczową w procesie odrodzenia sztuki sakralnej (zwłaszcza prawosławnej) stali się:

  • prof. Jerzy Nowosielski,
  • prof. Adam Stalony-Dobrzański,
  • prof. Aleksander Grygorowicz.

Na początku lat 50-tych ksiądz Włodzimierz Doroszkiewicz, przyszły metropolita, zaproponował prof. Stalony-Dobrzańskiemu pracę przy wystroju wnętrza nowo budowanej cerkwi w Gródku. Krakowski profesor zaprosił do swego zespołu m.in. Nowosielskiego. W latach 1956-60 w Jałówce wybudowano ciekawą cerkiew. Autorem projektu był prof. Grygorowicz. Architekt zaprojektował również witraże w świątyni, po których widać, że wzorował się na witrażach ze świątyni gródeckiej. Ich drogi nie raz się jeszcze przecinały.

Muzeum Ikon. Przemienienie - Jerzy Nowosielski, Leon Tarasewicz. Ikona Przemienienia i realizacja site-specific

W latach 70-tych Nowosielski stworzył koncepcję plastyczną Soboru Świętej Trójcy w Hajnówce, którą na projekt architektoniczny przełożył Aleksander Grygorowicz. Gdy proboszczem parafii Św. Michała Archanioła w Bielsku Podlaskim został ks. Leoncjusz Tofiluk powstaje idea rozbudowano prezbiterium cerkwi oraz budowany nowej plebanii. Obydwie koncepcje były opracowane przez Aleksandra Grygorowicza; swój wkład w te realizacje miał również Nowosielski. W nowo wzniesionej plebanii znalazła się kaplica domowa – baptysterium św. Jana Chrzciciela – której wnętrze zaprojektował Jerzy Nowosielski.

Zobacz realizacje prof/Grygorowicza na Podlasiu:

Prof. Jerzy Uścinowicz powiedział o bielskiej realizacji: "Myślę, że fenomen architektonicznego pojmowania przestrzeni u Nowosielskiego ujawnił się głównie w tym dziele. Również wartość symboliczna elementów, które się tam pojawiły, samych ikon, to niewątpliwie silnie naładowane treścią wnętrze, które samo mówi".

Ostatnia droga

Uroczystości pogrzebowe odbędą się 13 czerwca, msza święta odprawiona zostanie w cerkwi św.Mikołaja w Poznaniu, przy ulicy Marcelińskiej o godz. 9. O 12:30 rozpocznie się ceremonia Pogrzebowa na Cmentarzu Junikowo.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Dziennik Zachodni / Wybory Losowanie kandydatów

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Nie żyje prof. Aleksander Grygorowicz, wybitny architekt, twórca unikalnych świątyń na Podlasiu. Zobacz jego kultowe realizacje w regionie - Gazeta Współczesna

Wróć na poranny.pl Kurier Poranny