Nie tylko wiatraki

Energia odnawialna jest przeszłością i zarazem przyszłością energetyki. Przeszłością, bo jeszcze nie tak dawno większość energii pozyskiwano z surowców odnawialnych - promieniowania słonecznego, palenia ognisk, wiatraków czy młynów wodnych; przyszłością, gdyż wskutek zmniejszania się pokładów paliw kopalnych, obniżania rentowności ich pozyskiwania oraz trendów proekologicznych w polityce m.in. Unii Europejskiej ilość "zielonej" energii będzie konsekwentnie rosła.

W Polsce obecnie udział energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii pierwotnej wynosi ok. 4,5 proc. Zgodnie z założeniami wypracowanymi podczas marcowego szczytu UE w Brukseli w 2020 roku 20 proc. prądu Wspólnoty ma pochodzić ze źródeł odnawialnych - biomasy, paneli słonecznych czy elektrowni wiatrowych.

Ciekawa alternatywa

Wśród odnawialnych źródeł energii - energetyki biomasowej, wiatrowej, wodnej i geotermalnej - coraz większe zainteresowanie wzbudza energia z biogazu. Elektrownia biogazowa - w przeciwieństwie do wiatrowej czy słonecznej - jest niezależna od czynników atmosferycznych i może być lokalizowana w miejscach, gdzie nieopłacalne jest inwestowanie w wiatraki czy kolektory słoneczne. Biogaz jest produktem procesu beztlenowej fermentacji metanowej, w którym substancje organiczne (węglowodany, białka i tłuszcze) są rozkładane przez mikroorganizmy do metanu (50-65 proc.) i dwutlenku węgla. Proces fermentacji przebiega nieprzerwanie, a biogaz, po oczyszczeniu, jest kierowany do układu kogeneracyjnego, w którym zostaje spalany, a produktem tego procesu jest "zielona" energia elektryczna oraz cieplna. Technologie biogazowe są szczególnie wydajne w biogazowniach "energetycznych", projektowanych od początku z założeniem maksymalizacji produkcji energii elektrycznej. Innym zastosowaniem tej technologii jest jej wykorzystanie w instalacjach oczyszczania ścieków albo na składowiskach odpadów, ale tam proces ten jest traktowany tylko uzupełniająco.
Nie tylko prąd i ciepło

Energetyka biogazowa posiada szereg zalet poza samym dostarczaniem "zielonej" energii. Technologia ta zapewnia ochronę wód gruntowych i gleby, gdyż odpady z fermentacji metanowej są dobrym nawozem organicznym, w przeciwieństwie do np. nieprzetworzonej gnojowicy, która bardzo obciąża środowisko naturalne, jeśli jest wylewana bezpośrednio na pola. Biogazownia poprawia również komfort życia społeczności lokalnej poprzez zmniejszenie odoru z produkcji zwierzęcej - uciążliwa zapachowo gnojowica po przefermentowaniu, już jako odpad emituje 95 proc. mniej nieprzyjemnych zapachów. A co więcej biogazownia może utylizować miejscowe odpady organiczne - np. przerabiać bezpośrednio niektóre odpady przemysłowe i komunalne (po odseparowaniu od nieorganicznych).

Sam biogaz może być wykorzystywany nie tylko do produkcji ciepła i elektryczności, lecz również jako paliwo transportowe. Szwecja posiada już około 800 autobusów wykorzystujących biogaz, ponad 4500 samochodów korzystających z mieszanki benzyny i biogazu lub gazu ziemnego, a od tego roku również pociąg działający w oparciu o tę zasadę.