Żydzi w Białymstoku w ostatnich 150 latach
Pod koniec XIX w. aż 84% mieszkańców Białegostoku stanowili wyznawcy judaizmu. W wyniku wielu zazębiających się czynników, takich jak
- spadek koniunktury
- bezrobocie
- pogrom w 1906 roku
- I Wojna Światowa
populacja Żydów stopniowo się zmniejszała.
Zobacz jak wyglądają synagogi, które się zachowały w stolicy Podlasia oraz te, które nie dotrwały do naszych czasów:
U progu II Wojny Światowej Białystok był bez wątpienia miastem żydowskim, w którym co najmniej 50 % mieszkańców stanowili starozakonni, co daje ponad 50 tysięcy dusz (obecna stolica Podlasia liczyła wtedy ponad 100 tys. obywateli).
Początki żydowskiego osadnictwa
Historia Żydów na ziemiach polskich rozpoczyna się około 1000 lat temu, od kupców. Pierwsze, niewielkie, wspólnoty żydowskie istniały w Polsce w XIII wieku, później powiększyły się, przyjmując wypędzonych Żydów z całej Europy.
Pierwsze wzmianki o społeczności żydowskiej w Białymstoku pochodzą dopiero z 1658 roku. Decydujący wpływ na rozwój osadnictwa żydowskiego w Białymstoku na początku XVIII w. (lub po 1749 r.), miała wspomniana rozbudowa ośrodka przez Branickich i dążenie do nadania mu prawdziwie miejskiego charakteru. Po uzyskaniu praw miejskich Białystok otrzymał liczne przywileje i zwolnienia podatkowe, nie obowiązywał tam także przywilej zabraniający Żydom osiedlania się i handlowania w obrębie granic miasta. Żydzi osiedlali się w okolicach południowej pierzei dzisiejszego rynku.
Zobacz jak wyglądają synagogi, które się zachowały w stolicy Podlasia oraz te, które nie dotrwały do naszych czasów:
Historia białostockich Żydów jest bogata i ciekawa. Pod koniec XVIII w. w obecnej Stolicy Podlasia mieszkało ok. 1800 Żydów, stanowiąc ok. 45% mieszkańców miasta. Gmina białostocka uczestniczyła czynnie w życiu miasta. Choć białostoccy Żydzi nie mieli prawa do zasiadania w radzie miejskiej ani piastowania urzędów publicznych, przewodniczący kahału uczestniczył w elekcji władz miejskich.
"Kruk w synagodze. The Raven in the Synagogue". Przedwojenny Białystok wspomina Jerzy Koszewski:
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
