Muzeum Podlaskie. Bez ram/unframed - młode malarstwo z kolekcji prywatnej (zdjęcia)

To pierwsza wystawa prac zgromadzonych przez prywatnego kolekcjonera - przypomina Barbara Muszyńska z Muzeum Podlaskiego. - Pragnie pozostać anonimowy. Muzealniczka podkreśla, że kolekcja powstaje od kilku lat. - To początek fascynacji malarstwem, kogoś o artystycznej duszy.

Wystawa „bez ram /unframed” nie posiada jednego artystycznego klucza.

- Myślę, że kolekcjonowanie wypływa z pewnych emocji, z potrzeby kontaktowania się ze sztuką - zastanawia się Muszyńska. - Ten zbiór jest bardzo różnorodny, pewnie wypływa z rozmaitych emocji, które towarzyszą byciu na wystawie, zetknięciu się z czymś w galerii, zobaczeniu że to na mnie działa.

W przypadku takiego zbioru nie każda praca musi zdobyć uznanie wszystkich widzów. - Chodzi o to, co w nas wzbudzi emocje - tłumaczy Muszyńska. - Jeśli to będzie tylko jeden obraz z całej wystawy - też będzie super. Ważne, czy chcemy się porozumiewać ze sztuką, prowadzić jakiś dialog.

Wystarczy spojrzeć na prace Gossi Zielaskowskiej, z grubo kładzioną farbą, o mocno nasyconych kolorach, konkurujących ze sobą. W takim płótnie można dopatrzyć się wielkich emocji.

-Nie każdemu może się ten obraz podobać, ale ktoś inny przyjdzie i powie - tak, to są moje emocje - podkreśla Muszyńska. Jej zdaniem w obcowaniu ze sztuką trzeba odnajdywać emocje w sobie i próbować nawiązać porozumienie z uczuciami, jakie towarzyszyły twórcy. I nie zawsze musimy odczytać to, co autor chciał nam powiedzieć.

Po takim mocnym wejściu, z silnymi pracami Zielaskowskiej, poruszając się zgodnie z ruchem wskazówek zegara zobaczymy prace z cyklu „Szumy” Bartosza Kokosińskiego. Obrazują je kolory: czerwony, zielony, niebieski. - Ja je słyszę - mówi Muszyńska. I tłumaczy, że takie prace mogą wyciszać widza. Symbolem wystawy jest obraz 39-letniego malarza z Kalisza - Wojciecha Brewki „Rogacz” z 2013 roku. Może wydawać się uwspółcześnioną apoteozą kiczu, ale Muszyńska wyjaśnia, że malarz jest fascynatem street artu.

- Stąd mocna kolorystyka i mocne kontury pracy - mówi Muszyńska.

Bo tematy prac pokazywanych w ramach wystawy są bardzo różne. Są obrazy przedstawiające, ale też czyste abstrakcje. W tej ogromnej różnorodności paradoksalnie tkwi siła kolekcji.

Trzy prace Juliusza Lewandowskiego bliskie są wręcz estetyce plakatu propagandowego. A obok - Winston Churchill sportretowany w staromodnym kostiumie kąpielowym. Tu ważne jest tło - okręt wojenny, samoloty i grupka nagich młodzieniaszków pogania szpicrutą przez umundurowaną postać. To praca Michała Mroczki, a obok druga - w zupełnie innej estetyce - to zebry w kolorach… flagi Szwecji. Chociaż pozornie obrazy są od siebie odległe, ich układ pojawia się w pewnej sekwencji kolorów. Bo nie powinny ze sobą konkurować, mieć oddech. Następne są prace Julii Kowalskiej i Soni Ruciak. Spokojne, stonowane szarości. Klatka schodowa widoczna w pracy Ruciak ma tytuł „Spokój” i tak właśnie oddziałuje na widza.

Jest też obraz Aleksandry Kowalczyk. Malarka wyszła z pracowni Leona Tarasewicza, ale posługuje się w swojej abstrakcji geometrią. Zadziwia tytuł pracy Jakuba Glińskiego „Wtórne zassanie kału”.

- To zabawa malarstwem, jakby forma luźno rzucanych notatek - wyjaśnia Muszyńska.

Jedynym znanym białostockim twórcą w tej kolekcji jest Aleksander Grzybek z obrazem z cyklu „W drodze”.

Na ekspozycję trafiły dwa wyjątkowe obrazy Krzysztofa Piętki. Jeden przedstawia jakby literę, rzeźbę, wyrastającą z łąki na skraju lasu. Drugi to jakiś industrialny klimat łączący jakby starą fabryczną zabudowę z rampą dla rolkarzy. Obydwa niesamowite.

Najstarszym, bo pochodzącym z 1960 roku, obrazem w kolekcji jest „Miasto” Tadeusza Ryszarda Gąsiewicza. Abstrakcyjne malowidło może być doskonałym dowodem ciągłości myśli artystycznej, jaką podążają młodzi twórcy z prezentowanej kolekcji.

Michał Warecki przedstawia cztery niewielkie akryle z portretami kobiet: „Murzina”, „Afro”, „Pineskowa”, „Dużo zielonego”, pionowy portret „Kama” i zadziwiające przedstawienie „Pantofelki”.

- Jego kobiety są tylko zarysowane, ale intrygujące - przyznaje Muszyńska. - Urzekają mnie też kobiece buty.

W kolekcji są też cztery obrazy Agnieszki Pietrzykowskiej, między innymi „Dźwięki”. Przedstawicielem jakiejś odmiany surrealizmu może być Kamil Kukla z obrazem olejnym „16DIU”. Zaraz obok pojawiają się płótna na co dzień związanego z Berlinem Piotra Mariusza Urbaniaka. Różnorodna tematyka interesuje także Tomasza Kenio. Obok ledwie naszkicowanego pędzlem fragmentu klatki schodowej zatytułowanego jako „Martwa natura - gaz” są formy geometryczne - jedna z nich to jakby zbudowana z kryształów flaga Polski.

Pomiędzy obrazami kolekcjoner umieścił też grafikę autorstwa białostockiego lekarza - Jerzego Konstantynowicza. Obrazy w obrazach, przenikające się widoki, zwierzoczłekoupiory - możliwość interpretacji jest przeogromna.

Akryl na płycie, bliski grafice, stworzyła Viola Tycz. Jej „Porn-No! IV” bliski jest estetyce pop artu. Za to Beata Murawska, jakby w manierze impresjonistów odmalowała pole, zdaje się, kilkukolorowych tulipanów ukrytych pod szyldem „Raise up”. Kolor redukuje z kolei na swoim obrazie „Połów 2” Paulina Zalewska. Wystawę kończy Radosław Sawiak „Snem o Kazimierzu M.” - jedynym obrazem przestrzennym, kojarzącym się z próbą flirtu z instalacją.

Kilkadziesiąt obrazów czeka na odkrywanie. Tych twórców - w większości przed 40. rokiem życia - jeszcze w Białymstoku nie widzieliśmy. Kolekcja „bez ram” zdaje się obiecywać, że jedynym ograniczeniem w zdobywaniu nowych dzieł mogą być fundusze. Barier artystycznych brak. Muszą po prostu podobać się kolekcjonerowi. Warto.