Muzeum Podlaskie. Andrzej Strumiłło. Malarstwo i rysunek. Dziennik A4 (zdjęcia)

Niech pana życie płynie, jak czyste Hańczy wody, omijają pana cierpienia, zmartwienia i troski, bądź pan wciąż uśmiechnięty i pełen pogody, i niech zawsze towarzyszy panu naszych wielkich poetów uśmiech boski -improwizował w czwartek rymowane życzenia Andrzejowi Strumille białostoczanin Jerzy Koszewski.

W najpopularniejsze imieniny Andrzeja Muzeum Podlaskie wypełnił tłum gości. Okazją był wernisaż wystawy zamykającej Rok Profesora Andrzeja Strumiłły w województwie podlaskim. Większą część parteru zajmuje monumentalny cykl „Lot”. To wariacje na temat ludzkiej postaci, czasem przypominającej rzeźbę Apolla, czasem bliskiej ikonie, z odwróconą głową i tabliczką „non sum qualis eram”, czyli „nie jestem tym kim byłem”. Wiele z nich ma czarne skrzydła.

- To jest metafora do losu ludzkiego - mówił prof. Andrzej Strumiłło podczas wernisażu. A kiedy usłyszał, jak Marlena Borowska śpiewa jego wiersz, wstał z fotela i po poczęstowaniu sopranistki czekoladką ruszył w publiczność.

- Twórczość profesora sięga do najgłębszych początków sztuki, myśli, wrażliwości - powiedział Andrzej Lechowski, dyrektor Muzeum. Katalog opatrzył tekstem o profesorze Strumille:

"Jego obrazy, rzeźby, rysunki podziwiane i rozumiane są wszędzie – od Tokio poprzez Moskwę, Berlin, Antwerpię, Mediolan, aż po Nowy Jork. Mistrz osiąga to, poruszając tematy uniwersalne, ale dodaje im rys silnego zakorzenienia lokalnego, tu na pograniczu polsko – białorusko – litewskim. Na tym zasadza się fenomen jego osobowości i twórczości. Posiadł Strumiłło różnorodność i piękno świata, które wyraża swoją twórczością. Czuje potrzebę dzielenia się tym swoim zadziwieniem sięgając po różne formy wypowiedzi artystycznej. Oprócz sztuk wizualnych nieobca jest Mu też poezja i to jak i co mówi. Tu odnajdujemy jego korzenie - Mińsk, Wilno, Suwalszczyznę, miejsca, które Go kształtowały i do których zawsze wraca. Jest w tym przekazie cała jego erudycyjna mądrość i życiowe doświadczenie Artysty, który sam siebie umiejscawia w tradycji Wielkiego Księstwa Litewskiego".

Wystawie w Muzeum Podlaskim towarzyszy katalog z reprodukcjami wielkoformatowych obrazów, częścią grafik i kolaży. Najlepiej docenić można wszechstronność artysty odwiedzając wystawę.

Wystawę prezentującą także rysunki artysty i dzienniki rysowane i klejone można oglądać do 4 lutego.

Andrzej Strumiłło - sylwetka

Andrzej Strumiłło urodził się 23.10.1927 roku w Wilnie. Dzieciństwo spędził w Święcianach nad Żejmianą, w Wilnie i Lidzie, okres młodzieńczy na ziemi nowogrodzkiej. Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi pod kierunkiem Władysława Strzemińskiego i w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (dyplom 1950). Był asystentem tych uczelni w latach 1949–1953 i profesorem kontraktowym ASP w Krakowie (1977–1980). Był pomysłodawcą i od 1977 roku komisarzem interdyscyplinarnych Spotkań Sztuka i Środowisko w Wigrach, których efektem są̨ (oprócz wystaw i publikacji) programy dla Wigierskiego, Suwalskiego i Mazurskiego Parku Krajobrazowego, a później dla Wigierskiego Parku Narodowego oraz fundacji Zielone Płuca Polski. W okresie 1982–1984 był kierownikiem pracowni graficznej przy sekretariacie ONZ w Nowym Jorku. W latach 1987–1988 był także wykładowcą filii ATK w Suwałkach.

Andrzej Strumiłło uprawia wiele dyscyplin: malarstwo, grafikę, rysunek, fotografię, ilustrację, projektowanie książek, wystawiennictwo, scenografię, rzeźbę oraz poezję i eseistykę. Miał ponad sto wystaw indywidualnych (malarstwa, rysunku, ilustracji, fotografii) w kraju i za granicą, (min.: Warszawa, Wrocław, Kraków, Szczecin, Łódź, Katowice, Olsztyn, Elbląg, Toruń, Płock, Radom, Suwałki, Białystok, Pekin, New Delhi, Ułan Bator, Hanoi, Katmandu, Tokio, Berlin, Brema, Antwerpia, Mediolan, Duisburg, Praga, Bratysława, Moskwa, Leningrad, Wilno, Kowno, Druskienniki, Szawle, Jużno-Sachalińsk, Nowy Jork, Meadville, Mińsk). Uczestniczył w trudnej do oszacowania liczbie ekspozycji zbiorowych (w tym reprezentujących sztukę̨ polską za granicą), min.: w Nowym Jorku, Hawanie, Bielefeld, Edynburgu, Lizbonie, Madrycie, Rzymie, Genui, Lyonie, Düsseldorfie, Hanowerze, Münster, Leverkusen oraz na Biennale w São Paulo i Wenecji. Andrzej Strumiłło należy do Związku Polskich Artystów Plastyków (od 1952 r.) i Związku Polskich Artystów Fotografików (od 1978 r.). Po 1956 roku Andrzej Strumiłło dzięki współpracy z Polską Izbą Handlową (dla której artysta projektował pawilony wystawiennicze) w tych trudnych czasach mógł podróżować́ po Europie i krajach Dalekiego i Środkowego Wschodu. Odbył wiele podróży: do Rumunii, Jugosławii, Włoch, Niemiec, Francji, Belgii, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Nepalu, Indii, Japonii, Tajlandii, wojennego Wietnamu, Mongolii, Chin, Syrii, Turcji, Syberii i Kaukazu. Jako owoc podróży artystycznych stworzył cykle rysunkowe i fotograficzne, min.: Chiny, 1954 i 1961, Włochy, 1957, Daleki Wschód, ZSRR, 1958, Indie, 1959, 1970 i 1972, Mongolia, 1967, Wietnam, 1969, 1970 i 1978, Nepal, 1974 i 1980, Japonia i Tajlandia, 1978. Zgromadził kolekcje sztuki i przedmiotów kultury materialnej Dalekiego i Środkowego Wschodu dla Muzeum Etnograficznego w Krakowie i Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie.
Artysta mieszkał i tworzył w Łodzi, Warszawie, na Mazurach i Suwalszczyźnie a obecnie w Warszawie. Jest autorem, współautorem, autorem projektów graficznych lub ilustratorem ponad stu pięćdziesięciu książek (w tym wydawnictw popularno-naukowych), licznych publikacji o kulturze i przyrodzie (min. Nepal, Mazurski, Suwalski oraz Wigierski Park Krajobrazowy), tomów poezji i albumów - autor czterech tomów ilustrowanej poezji: Moje (Wydawnictwo Literackie, Krąków 1970), Jak (Wydawnictwo Literackie, Kraków 1983), Ja (Oficyna Wydawnicza Stopka, Łomża 2010), Ja 2 (Wydawnictwo Arkadia, Suwałki 2011) oraz dzienników Factum Est. Dzienniki 1978–2006 (Oficyna Wydawnicza Stopka, Łomża 2008), jest jednym z inicjatorów wydania (wraz z Czesławem Miłoszem i Tomasem Venclovą) oraz autorem koncepcji Księgi Wielkiego Księstwa Litewskiego (Ośrodek Pogranicze, Sejny 2009) – tomu esejów (dwudziestu autorów z Polski, Litwy i Białorusi) przetłumaczonych na język litewski, białoruski i angielski. W 2011 roku został wydany album prezentujący całokształt twórczości artysty – SUMMA (Stowarzyszenie Inicjatyw Społeczno – Kulturalnych „Nad Czarną Hańczą” w Suwałkach).

Artysta został uhonorowany wieloma odznaczeniami państwowymi i nagrodami za osiągnięcia artystyczne, propagowanie kultury polskiej za granicą oraz działalność́ społeczną, min.: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1999), Bundesverdienstkreuz (1999), Złotym Medalem Gloria Artis (2005), dwukrotnie nagrodą Ministra Kultury i Sztuki, nagrodą Ministra Spraw Zagranicznych, nagrodą Miasta Warszawy, nagrodą Marszałka Województwa Podlaskiego oraz tytułami: Zasłużony dla Miasta Suwałk (2001), Honorowy Obywatel Miasta Suwałk (2002), Honorowy Ambasador Kultury Podlasia (2009). W styczniu 2004 roku otrzymał honorową nagrodę̨ Złotych Kluczy Kuriera Porannego jako wyraz uznania czytelników za obywatelską postawę̨ i wieloletnią bezinteresowną pracę dla regionu i kraju.
Od 2008 roku Andrzej Strumiłło jest patronem Centrum Sztuki Współczesnej & Galerii Andrzeja Strumiłły w Suwałkach (oddziału Muzeum Okręgowego). W tym okresie w suwalskiej galerii szeroko prezentowana była twórczość i zbiory autorskie Andrzeja Strumiłły z zakresu prawie wszystkich dyscyplin, które artysta uprawia, czyli: malarstwo wielkoformatowe (min. cykle: Psalmy, EXIT, Apokalipsa, Okna, LOT, Głowa, Cykl Wileński), ponadto rysunki, gwasze, ilustracje książkowe, rzeźby, cykle fotografii (Nowy Jork, Kościuszki 7, Indie, Mongolia, Nepal, Japonia, Medytacje w Synagodze Sejneńskiej czy Autoportret – fotografie z życia).