Mieli zwolnienia lekarskie, czyli byli chorzy, a mimo to pracowali. Sposoby na utratę zasiłku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma ustawowy obowiązek kontrolować zwolnienia lekarskie. Chodzi zarówno o wykorzystanie zwolnienia, jak i samego orzekania o czasowej niezdolności do pracy. Tylko w 2022 roku w Podlaskiem ZUS sprawdził 9,64 tys. zwolnień lekarskich. Po kontrolach wstrzymana została wypłata ponad 134 zasiłków chorobowych na 179,2 tys. zł. W kraju ZUS zweryfikował prawie 430 tys. zwolnień i wstrzymał wypłatę zasiłków na niemal 22 mln zł.

Czytaj również:

- Prowadzimy dwa rodzaje kontroli. Sprawdzamy, czy osoba na zwolnieniu korzysta z niego prawidłowo, a nie np. pracuje, remontuje mieszkanie, czy wykonuje inne prace, które mogłyby wydłużyć jej powrót do zdrowia. Jeżeli osoba korzystała ze zwolnienia niezgodnie z jego przeznaczeniem, to wstrzymujemy wypłatę świadczenia. Jeżeli zasiłek został już wypłacony, to nakazujemy jego zwrot. Tylko w ubiegłym roku w naszym regionie na 1 043 takie kontrole 74 osobom wstrzymano lub cofnięto zasiłki chorobowe na kwotę 144,3 tys. zł - informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzecznik prasowa ZUS w województwie podlaskim.

Jak wylicza, wśród osób, które musiały zwrócić zasiłek chorobowy - najczęściej zostały przyłapane na pracy zarobkowej - byli m.in.:

• właściciel firmy, który w trakcie zwolnienia lekarskiego nadal prowadził swoją działalność,
• pracownik, który w ramach dodatkowego zajęcia sprowadzał i sprzedawał samochody; jego aktywność handlowa w mediach społecznościowych zwróciła uwagę potencjalnego kupca, który... poinformował ZUS,
• zasiłek opiekuńczy za czas zwolnienia straciła także mama, która swoje chore dziecko przekazała pod opiekę dziadków.

Drugim rodzajem kontroli jest weryfikacja prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy, którą wykonują lekarze orzecznicy ZUS. Sprawdzają, czy pracownik jest nadal chory a zwolnienie zasadne. Jeśli okaże się, że kontrolowany jest już zdrowy, dochodzi do skrócenia zwolnienia.

• W takim przypadku osoba badana zachowuje prawo do świadczenia chorobowego tylko do dnia badania.
• Kontrola taka może się też odbyć w oparciu o dokumentację medyczną, która byłą podstawą do wystawienie zwolnienia. O sposobie kontroli danego zwolnienia decyduje lekarz orzecznik ZUS.
• W Podlaskiem w 2022 roku na 8,6 tys. sprawdzonych zwolnień lekarskich 60 osób zostało uznanych za zdolne do pracy, a wstrzymane zasiłki to prawie 35 tys. zł.

Czytaj również:

- Kontrole to nie wszystko. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma również obowiązek ograniczyć wysokość świadczeń chorobowych do 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego. Z tego powodu, w ubiegłym roku, w naszym regionie obniżono wypłaty na ponad 1 mln zł (w kraju ponad 131 mln zł). Suma obniżonych i cofniętych świadczeń chorobowych w 2022 roku w województwie podlaskim przekroczyła 1,2 mln zł, zaś w kraju 153 mln zł - podaje rzeczniczka podlaskiego ZUS.

Dodajmy, że prawo do sprawdzenia prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy mają także pracodawcy, którzy zatrudniają powyżej 20 osób i są uprawnieni do wypłaty zasiłków chorobowych. - Są jednak sytuacje, kiedy kontrole prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich z powodu choroby mogą również prowadzić pracodawcy, którzy nie wypłacają zasiłków. Dotyczy to przeprowadzenia kontroli w okresie, za który pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za czas choroby wypłacane ze środków pracodawcy - przypomina Katarzyna Krupicka.