Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Masz alergię, cukrzycę lub Hashimoto? Możesz mieć niedobór witaminy D! Ta substancja może chronić przed rozwojem chorób autoimmunologicznych

Monika Góralska
Monika Góralska
Zbyt niski poziom witaminy D może być związany z rozwojem chorób autoimmunologicznych, czyli wynikających z nieprawidłowego działania układu odpornościowego, który atakuje komórki własnego organizmu.
Zbyt niski poziom witaminy D może być związany z rozwojem chorób autoimmunologicznych, czyli wynikających z nieprawidłowego działania układu odpornościowego, który atakuje komórki własnego organizmu. puhhha/123rf.com
Niedobór witaminy D jest możliwą przyczyną rozwoju chorób autoimmunologicznych, takich jak cukrzyca typu 1, łuszczyca, atopowe zapalenie skóry, choroba Hashimoto, toczeń czy stwardnienie rozsiane. Z badań wynika, że u osób ze zbyt niskim poziomem tego składnika występuje przewlekły stan zapalny, ten zaś sprzyja rozwojowi różnych chorób, w tym autoimmunologicznych. Badacze sugerują, że zwiększenie poziomu witaminy D u pacjentów z niedoborem może obniżyć ryzyko diagnozy tych nieuleczalnych schorzeń albo łagodzić ich przebieg.

Spis treści

Witamina D a rozwój chorób autoimmunologicznych

Przyczyną rozwoju wielu chorób [/b]w tym chorób układu krążenia, nowotworów, cukrzycy, przewlekłej choroby nerek, niealkoholowego stłuszczenia wątroby oraz zaburzeń autoimmunologicznych i neurodegeneracyjnych, jest przewlekły stan zapalny o niskim natężeniu.

Czytaj także: Jesienią tej witaminy mamy jak na lekarstwo. Zadbaj o odporność i uzupełnij jej niedobór

Stan zapalny stanowi reakcję obronną układu odpornościowego na czynniki obce, takie jak patogeny (wirusy, bakterie, grzyby), urazy czy promieniowanie. Taka reakcja zapalna zwykle jest nagła i silna, ponieważ organizm chce szybko zneutralizować zagrożenie.

Zobacz również: Ile witaminy D brać na wiosnę? Najnowsze wytyczne polskich ekspertów. Takie dawki zapobiegną niedoborom witaminy D u dzieci i dorosłych

W obecnych czasach jesteśmy jednak narażeni na działanie szkodliwych czynników, które zagrażają nam nie tylko doraźnie, ale stale. To między innymi stres, niezdrowa dieta, brak ruchu, przebywanie w zamkniętych pomieszczeniach, czynne lub bierne palenie. Do rozwoju przewlekłego stanu zapalnego o niskiej intensywności mogą doprowadzić takie właśnie stale utrzymujące się, niekorzystne dla organizmu warunki. Jednak przedłużające się zapalenie po jakimś czasie przyczynia się do wystąpienia chorób metabolicznych czy autoimmunologicznych.

Zobacz również: To wrogowie witaminy D. Nie przyjmuj jej w ten sposób, bo nie będzie działać

Do wykrycia stanu zapalnego w organizmie służy głównie badanie CRP, czyli białka c-reaktywnego. Okazuje się, że podwyższenie CRP jest powiązane z obniżonym poziomem witaminy D we krwi. Z badania naukowców z Australii wynika, że niedobór witaminy D prowadzi do wyższych poziomów biomarkerów stanu zapalnego. Sugeruje to, że zwiększenie poziomu witaminy D u pacjentów z niedoborem może obniżyć ryzyko lub zmniejszyć nasilenie przewlekłych chorób autoimmunologicznych.

Niedobory witaminy D zwiększają stan zapalny w organizmie

W badaniu naukowcy przeanalizowali dane 294 970 osób pochodzące z brytyjskiego Biobanku. Wzięli oni pod uwagę stężenie witaminy D i białka CRP w surowicy krwi oraz informacje na temat zdrowia i stylu życia uczestników. 11,7 proc. badanych miało niedobory witaminy D, której poziom u nich był niższy niż 25 nmol/l.

Okazało się, że tylko te osoby, u których stwierdzono niedobór witaminy D, mają również podwyższony poziom CRP. Badacze odkryli również, że zwiększenie poziomu witaminy D u pacjentów z niedoborem może pomóc złagodzić nasilenie stanu zapalnego.

Przeczytaj: Jak sprawdzić niedobór witaminy D3? Zobacz normy badania i dowiedz się, jak szybko podnieść jej poziom w organizmie

Ta obserwacja potwierdziła wcześniejsze doniesienia naukowe z badania przeprowadzonego w 2018 roku, że suplementacja witaminy D może zmniejszyć stan zapalny niskiego stopnia i potencjalnie również ryzyko chorób z nim związanych.

Naukowcy stwierdzili, że witamina D hamuje produkcję cytokin, które inicjują stan zapalny w czasie zagrożenia patogenami. Jednocześnie zwiększa wytwarzanie cytokiny przeciwzapalnej IL-10, wygaszającej reakcję zapalną organizmu. Wyniki badania sugerują, że zwiększenie poziomu witaminy D może zredukować przewlekły stan zapalny, ale tylko u osób z jej niedoborem.

Jaki poziom witaminy D jest prawidłowy, a kiedy mamy jej niedobór?

Witamina D jest wytwarzana w skórze pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Jednak ze względu na klimat i niedobór słońca, którego ilość jest niewystarczająca w ciągu całego roku, większość z nas ma jej niedobory. Największa ilość promieni słonecznych dociera bowiem do nas tylko przez 6 miesięcy, czyli od początku kwietnia do końca września. Jednak nawet w tym czasie organizm zwykle nie wytwarza jej wystarczających ilości, ponieważ w czasie największego nasłonecznienia, czyli między godziną 11 a 15, przebywamy głównie w pomieszczeniach. Natomiast będąc na zewnątrz, a nawet opalając się, chronimy się kremami z filtrem, które blokują promienie UV. Więcej na temat opalania znajdziesz w artykule: Opalenizna – jak uniknąć poparzenia od słońca.

Pokarmowym źródłem witaminy D są tłuste ryby morskie, takie jak łosoś, makrela czy sardynki, a czasem tez jajka i mięso. Inne produkty są często wzbogacane syntetyczną witaminą D, jak np. płatki śniadaniowe. Jednak zwykle nie zjadamy tych produktów w wystarczających ilościach.

O tym, czy mamy niedobór witaminy D i potrzebujemy suplementacji, możemy dowiedzieć się, wykonując badanie określające jej stężenie we krwi. Prawidłowy poziom witaminy D u osoby dorosłej wynosi 30-50 ng/ml (nanogramów na mililitr) (75–125 nmol/l), natomiast niedobór to stężenie poniżej 20-30 ng/ml (50–75 nmol/l). W badaniu przeprowadzonym przez naukowców z Australii niedobór witaminy D został powiązany z rozwojem przewlekłego stanu zapalnego i chorób z autoagresji.

Czym są choroby autoimmunologiczne?

Choroby autoimmunologiczne to choroby powstające na skutek nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego, który zaczyna wytwarzać przeciwciała skierowane nie przeciwko patogenom, ale własnym komórkom, które uznaje za wrogie i próbuje je zwalczyć.

W konsekwencji takiego stanu rozwijają się choroby z autoagresji, atakujące poszczególne narządy i układy w ciele, m.in.:

  • tarczyca – choroba Hashimoto, choroba Gravesa-Basedowa,
  • ośrodkowy układ nerwowy – stwardnienie rozsiane,
  • przewód pokarmowy – choroba Leśniowskiego-Crohna, celiakia, cukrzyca typu 1, wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
  • układowe toczeń rumieniowaty układowy, łuszczyca,
  • nadnercza – choroba Addisona,
  • tkanka łączna – reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów, układowe zapalenie naczyń krwionośnych,
  • skóra – atopowe zapalenie skóry, reakcje alergiczne.

Naukowcy z Australii stwierdzili, że potrzebne jest przeprowadzenie dokładniejszych badań na poziomie molekularnym, komórkowym i tkankowym, biorących pod uwagę inne markery niż wyłącznie CRP. Pozwoli to zrozumieć w jaki sposób poziom witaminy D jest powiązany z występowaniem chorób autoimmunologicznych.

Dodaj firmę Autopromocja

Bądź zawsze w formie

Materiały promocyjne partnera
emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Te produkty powodują cukrzycę u Polaków

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na poranny.pl Kurier Poranny