MAGNES. Sztuka współczesna na ulicach

Po raz pierwszy Białystok przeżywał Dni Sztuki Współczesnej od 17 do 19 maja 1995 roku. W tym roku, po raz 32. koniec maja upłynie pod znakiem niecodziennych spektakli, akcji w plenerze, czy intrygujących koncertów.

Zbadają DNA starych pieśni

Grzegorz Bral, który w 1996 roku założył we Wrocławiu Teatr Pieśń Kozła, stworzył całkowicie nowatorskie wydarzenie muzyczne. Do pracy zaprosił wybitną wokalistkę jazzową Annę Marię Jopek oraz kompozytorów Macieja Rychłego i Jean-Claude’a Acquavivę. Archaiczne skale pochodzące ze szkockich wysp i elitarny już dziś język gaelicki wprowadzono w nowy kontekst muzyczny. „Return to the Voice” powstał na bazie archiwalnych zapisów źródłowych i materiałów pozyskanych podczas wypraw badawczych.

- Każda tradycyjna pieśń ma swoje własne DNA, które odzwierciedla wibracje obecne w naturze - twierdzi Grzegorz Bral. - Pieśni mogą przetłumaczyć krajobraz na historie, melodie i harmonię. Muzyka może otworzyć nam drzwi do ukrytego świata.

Sztuka wyjdzie w miasto

Tradycją Dni Sztuki Współczesnej stały się spektakle organizowane na wolnym powietrzu. W zależności od skali przedsięwzięcia, mogliśmy przez lata oglądać pokazy na parkingu przed Famą, na placu miejskim, czy gigantyczne okręty płynące wśród tłumów przy pomniku marszałka Józefa Piłsudskiego. W tym roku w scenę teatralną po raz kolejny zamieni się dziedziniec Pałacu Branickich.

- Do Białegostoku powraca Teatr Biuro Podróży! - z entuzjazmem informuje Anna Łuszyńska z Białostockiego Ośrodka Kultury, organizatora wszystkich edycji Dni Sztuki Współczesnej. - Twórcy legendarnego spektaklu „Carmen Funebre”, po raz kolejny zmierzą się z trudnym tematem wojny. „Cisza w Troi” to przejmująca opowieść o uchodźcach, ich masowym exodusie na niespotykaną skalę, wywołującym lęk w całej Europie.

Teatr Biuro Podróży przygląda się sytuacji z punktu widzenia mieszkańca oblężonego miasta, na które spadły bomby; człowieka, któremu jeszcze kilka lat temu nie przyszłoby do głowy, że stanie się uchodźcą. Bohaterami spektaklu są dzieci - niewinni świadkowie śmierci bliskich, ofiary tułaczki i głodu.

Sztuka dla najmłodszych

Organizatorzy nie zapomnieli o najmłodszych widzach. Wędrowny Teatr Lalek Małe Mi, Sławy Tarkowskiej, absolwentki białostockiej Akademii Teatralnej, zaprasza dzieci na spektakl plenerowy w suchym stawie przy Pałacu Branickich. Przedstawienie „Tuwim Julek - para buch, frazy w ruch” powstało we współpracy z Martą Guśniowską.

Świetna scenarzystka, znana z licznych przedstawień wystawianych na scenie Białostockiego Teatru Lalek, z dużą dozą literackiej finezji i humoru połączyła wiersze z książeczek „Rany Julek” i „Tuwimowo”, inspirowanych twórczością Juliana Tuwima. Motywem przewodnim jest dzieciństwo Tuwima Julka, który jako niesforny malec zabawia się w chemika, strażaka, magika, hodowcę jaszczurek, rusza w podróż do Ameryki, a leżąc na łące marzy, że wierszyk o słoniu wysmaży. Całości dopełnia mobilna, przeobrażająca się podczas przedstawienia scenografia, wysmakowane lalki - ilustracje Katarzyny Szpilkowskiej oraz brawurowa muzyka Jacka Budynia Szymkiewicza z zespołu Pogodno.

Dla widzów od lat 12 Wędrowny Teatr Lalek Małe Mi pokaże w kinie Forum spektakl „Joanna. Johanna. Johanan”. To historia lalki znalezionej przez Polaków osiedlających się po II wojnie światowej na Ziemiach Odzyskanych z muzyką na żywo.

Kwiatowe wypieki i koncerty

- Będziemy sięgać głębiej, dalej, intensywnie poszukiwać (źródeł słów, źródeł dźwięków, czyjegoś życiorysu, aury zapomnianych miejsc) - obiecuje Anna Łuszyńska. - Towarzyszyć nam będą zmysły: smak, dotyk i zapach (wystawa Pawła Matyszewskiego i Magdaleny Franczak w przestrzeniach Galerii R5 i warsztaty kwiatowych wypieków!). Dominantą festiwalu będzie jednak sfera dźwiękowa.

Już wiadomo, że w kawiarni Fama zagra zespół Kristen i nowa formacja Błażeja Króla, Iwony Król i Mateusza Rychlickiego - Kobiety z wydm. Będziemy mogli obejrzeć spektakl muzyczny „Matka Gyubala Wahazara”, będący kompilacją „Matki” oraz „Gyubala Wahazara” Witkacego. To studium toksycznych relacji w małym zamkniętym rodzinnym układzie matka-syn, w którym twa nieustająca próba sił: walka o władzę, o dominację, o swoje „ja” w psychodelicznej magmie muzycznej, opartej na śpiewie operowym, melorecytacji oraz innych performatywnych zabawach z głosem i elektroniką.

Spektakle w Akademii

W Teatrze Szkolnym będzie można zobaczyć obsypany nagrodami spektakl taneczny „Korekta” czeskiego VerTe-Dance Company i dwa spektakle studentów Wydziału Sztuki Lalkarskiej Akademii Teatralnej: „Nazywam się wojna” oraz nagrodzony nagrodą specjalną na X Tyskim Festiwalu Monodramu „Amor Omnia Vincit”.

Dni Sztuki Współczesnej ruszają 24 maja. Organizatorzy wkrótce przedstawią szczegółowy program imprez.