Mączlik warzywny atakuje rośliny kapustowate. Sprzyja mu ciepłe lato. Sprawdź, jak zwalczać „białą muszkę”

Mączlik warzywny (Aleyrodes proletella) to niewielki owad z rodziny pluskwiaków (długość 1-2 mm, rozpiętość skrzydeł 3 mm). Wygląda jak biała muszka – i tak bywa nazywany (to określenie dotyczy również mączlika szklarniowego, który jest osobnym gatunkiem).

Ten owad rozprzestrzenia się w Polsce na coraz większą skalę, a sprzyjają mu gorące lata i łagodne zimy. Jest szkodnikiem roślin kapustowatych, ale żeruje także na innych. Dorosła postać to wspomniana „biała muszka”, natomiast ważna jest też postać larwalna, bo również w tej formie mączlik żeruje na roślinach.

Dorosłe owady prowadzą mało ruchliwy tryb życia. Latają powoli i nie przemieszczają się na duże odległości. Jaja składane są w charakterystycznych okółkach po dolnej stronie liścia. W rozwoju mączlika warzywnego wyróżnia się 4 fazy larwalne z czego tylko pierwsza faza jest ruchliwa. Zaraz po wylęgnięciu i przebyciu zaledwie kilku milimetrów wbija aparat gębowy do tkanki roślinnej i traci odnóża. – informuje Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli.

Mączlik warzywny stwarza zagrożenie w uprawie takich roślin jak:

• brokuł,
• brukselka,
• jarmuż,
• kalafior,
• kalarepa,
• kapusta włoska,
• kapusta biała.

Ponadto żeruje m.in. na glistniku jaskółcze ziele i cykorii, na których wylęga się pierwsze wiosenne pokolenie tych owadów. Jest też zagrożeniem dla rzepaku ozimego (również należącego do roślin kapustowatych).

Sprawdź: Kiedy siać rzepak? Optymalne terminy

Mączliki są zagrożeniem dla roślin uprawnych z kilku powodów:

• dorosłe osobniki oraz larwy uszkadzają i osłabiają rośliny, wysysając ich soki,
• podczas żerowania wydalają rosę miodową, która zanieczyszcza liście. Powoduje też rozwój grzybów sadzakowych, które ograniczają asymilację,
• warzywa są zanieczyszczone jajami i larwami mączlika.

Mączliki to owady, którym sprzyja ciepła pogoda oraz łagodne zimy – są w stanie przetrwać mróz do -18 st. C. Podczas ciepłej wiosny i lata nie tylko wydają więcej pokoleń, ale także ich rozwój następuje szybciej. Zmiany klimatu sprzyjają rozprzestrzenianiu się tego szkodnika. Dlatego zalecany jest monitoring upraw.

Mączliki są trudne do zauważenia, bo żerują na spodniej stronie liści. Do ich wykrywania zaleca się stosowanie żółtych tablic lepowych, umieszczonych pionowo, 1 m nad roślinami. Należy także sprawdzać występowanie szkodników na roślinach żywicielskich, rosnących w pobliżu upraw warzyw (głównie glistnik jaskółcze ziele, rzepak).

W lipcu 2024 r. jest 8 środków przeznaczonych do zwalczania mączlika, przeznaczonych dla upraw profesjonalnych. Są to preparaty:

• Benevia 100 OD, Bensekt 100 OD, Besarion 100 OD, Bombardier 100 OD, Filary 100 OD, Kianotraniliprol 100 OD, Nevbia 100 OD – zawierające cyjanotraniliprol;
• Naturalis – to środek mikrobiologiczny zawierający Beauveria bassiana szczep ATCC 74040.

Źródła:

• Mączlik warzywny - jak z nim walczyć? lodr.konskowola.pl
• Sobolewski, J., ed., Poradnik sygnalizatora ochrony kapusty włoskiej, Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice 2019
• Środki ochrony roślin, MRiRW, gov.pl