Spis treści
Co to jest lifelong learning?
Tempo życia i szybko zmieniający się świat niejako zmuszają ludzi do nieustannego zdobywania nowych kompetencji. Młode osoby, które kontynuują naukę w szkołach wyższych lub dopiero ją zaczną, muszą mieć świadomość, że ich przyszłość na rynku pracy związana będzie z częstymi zmianami, do których oni jako przyszli pracownicy będą musieli się przyzwyczaić. Liczy się więc elastyczność, ale także umiejętność korzystania z nowych technologii i dostosowywania się do panujących realiów.
Warto podkreślić, że idea lifelong learning nie jest związana jedynie z funkcjonowaniem na rynku pracy, a więc nie dotyczy jedynie sfery zawodowej. Koncepcja ta ma na celu rozwój umiejętności także w perspektywie osobistej czy społecznej. Liczy się więc całościowy rozwój człowieka.
Skąd się wzięła idea lifelong learning?
Koncepcja lifelong learning przez długi czas funkcjonowała pod pojęciem kształcenia ustawicznego. Była więc już obecna mniej więcej w latach 60. XX wieku. Sam koncept narodził się jednak znacznie wcześniej. Już starożytni filozofowie postulowali bowiem istotną rolę uczenia się przez całe życie.
Według Roberta J. Kidda (jedna z pierwszych osób, która zajmowała się ideą kształcenia ustawicznego), edukacja powinna odbywać się w trzech wymiarach:
- Kształcenie w pionie – obejmuje ono edukację formalną, a więc żłobek, przedszkole, szkołę podstawową, szkołę średnią, studia i studia podyplomowe;
- Kształcenie w poziomie – ma zapewnić rozwój w różnych dziedzinach życia, poprzez np. działalność pozaszkolnych instytucji oświatowych czy własną aktywność człowieka;
- Kształcenie w głąb – związane jest z jakością edukacji, wyrażane w motywacji kształcenia, zainteresowaniach, zamiłowaniach intelektualnych i odpowiednim wykorzystaniu wolnego czasu.
Jak twierdzi Kidd, dopiero spełniając te trzy wymiary edukacyjne, można mówić o kształceniu ustawicznym, czyli idei LLL (lifelong learning).
Dlaczego warto uczyć się przez całe życie?
Lifelong learning zakłada, że człowiek uczy się nie tylko w szkole. Wszystkie doświadczenia danej osoby i działania podejmowane na rzecz rozwoju mogą prowadzić do zdobywania nowych kompetencji. Dlaczego tak ważne jest wdrażanie tej koncepcji?
Jak wynika z raportu World Economic Forum 65 proc. dzieci, które obecnie zaczynają naukę w szkołach, będzie pracowało w nieistniejących jeszcze zawodach. Dawniej kształciło się w danym kierunku i wykonywało ten sam zawód do końca życia. Obecnie i w przyszłości młodzi ludzie będą zmieniać branżę nawet pięć czy siedem razy, a pracę – kilkanaście razy w ciągu całego życia.
Zmiana branży jest popularnym trendem. Zgodnie z raportem Pracuj.pl w związku z inflacją ponad 40 proc. Polaków myśli o zmianie pracy na lepiej płatną. Coraz więcej osób szuka nowych możliwości zawodowych i rozwojowych. Kompetencja nabywania nowych umiejętności staje się więc jedną z najbardziej pożądanych cech u nowych pracowników. Powinni o tym pamiętać studenci, którzy kontynuują swoją ścieżkę edukacyjną, a zaczynają zawodową.
Coraz mniejsze znaczenie ma edukacja formalna, a coraz większe kładzenie nacisku na właściwe kierowanie rozwojem kształcenia. Niezwykle cenną umiejętnością w tym kontekście jest więc uczenie, ale też oduczanie i ponowne uczenie się nowych rzeczy. Rozwój takiej strategii powinien częściej być propagowany w szkołach systemowych, bo stanowi fundament funkcjonowania we współczesnym świecie.
Jak uczyć się przez całe życie? Lifelong learning w praktyce
Jeśli chcemy zacząć praktykować lifelong learning, powinnyśmy zdać sobie sprawę, że edukacja formalna jest ważna, ale nie kluczowa. Liczy się bowiem rozwój całościowy. W jaki sposób zacząć go praktykować? Uczestniczmy w szkoleniach, kursach, konferencjach czy seminariach, które nas interesują. Coraz więcej instytucji organizuje wydarzenia na platformach internetowych, co jest niezwykle wygodne dla osób, np. z mniejszych miejscowości.
Warto mądrze korzystać także z zasobów internetowych. Dziś dostęp do wiedzy jest powszechny, warto czytać eksperckie wypowiedzi, słuchać konferencji naukowych czy coraz bardziej popularnych podcastów z danej dziedziny wiedzy. W szerszym kontekście koncepcja „trzech L” może doprowadzić do tego, że młody człowiek stanie się bardziej atrakcyjnym, a także lepiej opłacanym kandydatem na rynku pracy. Idea lifelong learning powinna być wdrażania nie tylko u dorosłych osób, ale także uczniów, którzy już teraz muszą przygotowywać się do wyzwań, czekających na nich w przyszłości.