Kulisy powstania Wielkiego Białegostoku. Włączenie wsi było niemalże sensacyjne

Andrzej Lechowski

10 maja minęła setna rocznica rozszerzenia granic Białegostoku, w wyniku którego powstał tak zwany Wielki Białystok. Dziś Antoniuk, Bacieczki, Dojlidy, Dziesięciny, Marczuk, Ogrodniczki, Pieczurki, Skorupy, Starosielce (wieś), Słoboda, Wygoda, Wysoki Stoczek, Zacisze i część Zwierzyńca określana jako letniska są pełnoprawnymi, „starymi” dzielnicami miasta.

Ale sto lat temu włączenie ich do Białegostoku było niemalże sensacyjne. W wyniku tej zmiany Białystok stał się naprawdę wielki. Powierzchnia miasta z 27 km² wzrosła do 42 km² czyli powiększyła się aż o 64%. Dla porównania Warszawa w której mieszkało ponad 900 tysięcy ludności (Białystok w 1919 roku miał lekko ponad 80 tysięcy) miała powierzchnię 125 km. Grodno z 60 tysiącami mieszkańców zajmowało około 15 km², Wilno około 10 km. Porównywalny w liczbie mieszkańców z Białymstokiem Lublin, który w 1919 roku miał 81 tysięcy mieszkańców zajmował 24 km. Tak radykalne rozszerzenie granic miast na wschodnich terenach Polski zastosowano po raz pierwszy właśnie w Białymstoku. Po nim przyszła kolej na Brześć i Wilno.