To bezcenny nabytek. Księgi zawierają opisy spraw cywilnych, dane o długach, testamenty, fragmenty dekretów. Dla historyka to wartościowy materiał do badań sytuacji majątkowej szlachty - mówi dr Hubert Wajs, dyrektor Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie.
- Księgi sądowe był to podstawowy rodzaj dokumentu w województwie podlaskim w okresie I Rzeczypospolitej. Ówcześnie na tym obszarze funkcjonowało kilka sądów, m.in. w Brańsku - opowiada dr hab. Władysław Stępniak, naczelny dyrektor archiwów państwowych.
Jednak po II wojnie światowej Sowieci odmawiali przekazania Polsce tych cennych dokumentów. Starania o ich pozyskanie podjął kilkanaście lat temu sejmik województwa podlaskiego. I się udało.
Najpierw pięć lat temu do Muzeum Podlaskiego trafiły kopie 125 ksiąg sądowych brańskich z okresu staropolskiego. Teraz placówka otrzymała skany 25 - pochodzących z XVI i XVII wieku - tomów. Łącznie to 36,5 tys. skanów stron.
Ich przekazanie było możliwe dzięki porozumieniu Archiwum Głównego Akt Dawnych z Narodowym Archiwum Historycznym Białorusi w Mińsku.
- W zamian za to wykonaliśmy skany materiałów z części nieświeskiego archiwum Radziwiłłów przechowywanego w Warszawie - wyjaśnia Władysław Stępniak.
Zachowało się około 2300 podlaskich ksiąg sądowych. Obecnie są one rozproszone. Przechowują je archiwa w Mińsku, Moskwie, Warszawie. Teraz kopie dokumentów ma białostockie muzeum. Będą z nich mogli korzystać studenci, genealodzy oraz pasjonaci historii. Materiały zostaną przekazane do Archiwum Państwowego w Białymstoku. Znajduje się tu profesjonalna czytelnia.
Czytaj e-wydanie »Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
