Henry James - Amerykanin

Jak Stany Zjednoczone Stanami, tak w swej niezbyt długiej historii mieszkańcy tego konglomeratu kultur i ras uważali siebie za wyjątkowych. A jednak ciągnęło ich do starej Europy, a i w wieku XXI co któraś komedia romantyczna musi mieć sekwencję zrealizowaną w Paryżu. Trudno zatem się dziwić, że Henry James, sławny amerykański pisarz, a przy tym reprezentant realizmu psychologicznego pozwolił sobie wysłać bohatera swej publikowanej w odcinkach w miesięczniku „The Atlantic Monthly” powieści do tego miasta.

Henry James, jak na mistrza psychologicznych portretów przystało, nie udaje bohatera swej powieści. Raczej chłodnym okiem specjalisty opisuje jego zachowania, doznania, pozwala mu oceniać świat Europy, samemu dystansując się od ocen. Wszak lepiej to zrobią czytelnicy. Skoro mowa tu o obyczajach, tych w „Amerykaninie” nie zabraknie. XIX-wieczny biznesmen jest na tyle bogaty, by móc sobie pozwolić nie tylko na spędzanie całych dni w Luwrze, ale też zakupy dzieł sztuki. To, że będzie bywał na wytwornych przyjęciach i pozna europejskich szlachetnie urodzonych jest chyba oczywiste. Takie wprowadzenie połączone z sekretami, jakie często pod przysłowiowymi dywanami chowają stare rody z pewnością miało zaciekawić ówczesnych Amerykanów, szczególnie tych, którzy Europę znali już tylko z opowiadań rodziców czy dziadków, a pamiętajmy, iż telewizji ani internetu wówczas nie wynaleziono. Kiedy do głosu dojdzie uczucie, a nie będzie to gwałtowny poryw serca, lecz raczej próba wyswatania młodej i pięknej wdowy za biznesmena, okaże się, jakie uczucia i namiętności mogą skrywać ci szlachetnie urodzeni Europejczycy. Czy determinacja i majątek biznesmena pokonają przeszkody?

Mimo 140 lat od powstania, język powieści bliski jest współczesnemu, nie ma w nim archaizmów, jest zaś smak epoki. Radość czytania dla samej lektury.