Na giełdzie spotykają się oferty sprzedających papiery wartościowe z chęcią nabycia ich przez kupujących. Odbywa się to w elektronicznym systemie notowań. Na podstawie złożonych zleceń określa się kursy akcji, co umożliwia przeprowadzenie transakcji.
Czym można handlować?
l Najważniejszą część handlu na giełdzie stanowią akcje spółek. Akcja jest papierem wartościowym, który świadczy o udziale jej właściciela w kapitale akcyjnym danej spółki. Papier ten uprawnia właściciela m.in. do otrzymywania dywidendy oraz do uczestnictwa w walnych zgromadzeniach akcjonariuszy.
l Drugim źródłem dochodu w przypadku akcji jest dywidenda, czyli część zysku, którą akcjonariusze na walnym zgromadzeniu postanowili przeznaczyć do podziału między siebie. Na dywidendy liczyć mogą głównie osoby, inwestujące w akcje na dłuższy termin.
Jeśli spółka emituje akcje dla dotychczasowych akcjonariuszy, powstaje wówczas prawo poboru (objęcia takich akcji). Prawem tym można również handlować na giełdzie.
Aby uzyskać dodatkowe pieniądze na inwestycje, spółki mogą pożyczyć pieniądze (na przykład w banku) lub też zdobyć nowy kapitał od akcjonariuszy. W tym drugim przypadku emitują nowe akcje.
Nowe akcje spółki mogą być przeznaczone dla dotychczasowych akcjonariuszy (aktualnych posiadaczy "starych" akcji), mogą być również sprzedawane wszystkim chętnym.
Jeśli spółka chce sprzedać swoje akcje dotychczasowym akcjonariuszom, wówczas mamy do czynienia z tzw. prawem poboru: posiadacze "starych" walorów mają prawo do zakupu nowych akcji na określonych zasadach.
Na warszawskiej giełdzie można kupować i sprzedawać obligacje trzy- oraz pięcioletnie Skarbu Państwa. W przypadku inwestycji giełdowych w obligacje, istnieją dwa źródła zysków:
l odsetki - otrzymuje je inwestor, który posiada obligacje na swoim rachunku w chwili ustalania prawa do odsetek,
l zmiany kursów - jak w przypadku akcji, ceny obligacji zmieniają się w czasie; na różnicach można dodatkowo zarobić lub czasami - ponieść stratę.
Kolejna propozycja dla giełdowych inwestorów to instrumenty pochodne. Na warszawskiej giełdzie dużą popularnością cieszą się kontrakty terminowe, a szczególnie kontrakt futures na indeks WIG-20.
Jak handluje się kontraktami? Każdy inwestor ma swoje własne prognozy, dotyczące cen w przyszłości.
kupujący uważa, że wartość WIG-20 wzrośnie. Kupuje więc kontrakt związany ze wzrostem jego wartości. Innego zdania jest sprzedawca kontraktu, który spodziewa się spadku wartości indeksu. Zyskuje ten, kto trafnie przewidzi przyszłość.
Jak rozpocząć grę?
Jeśli ktoś podjął decyzję o rozpoczęciu inwestycji na giełdzie, powinien przede wszystkim poszukać odpowiedniego pośrednika - biura maklerskiego.
Wybór biura maklerskiego to sprawa dość ważna. Przed podjęciem decyzji warto przeanalizować kilka spraw. Trzeba zwrócić uwagę na:
l Sytuację finansową - czy biuro maklerskie wywiązuje się ze zobowiązań wobec klientów.
l Dostępność - gdzie się mieści, jakie są godziny pracy biura.
l Kanały dostępu - czy biuro ma swój serwis internetowy, umożliwiający wygodne składanie zleceń przez internet.
l Koszty - jakie są opłaty, związane z otwarciem i prowadzeniem rachunku oraz prowizje za poszczególne typy transakcji. Najlepiej porównać je z innymi biurami.
l Usługi doradcze - czy biuro prowadzi działalność doradczą dla swoich klientów, jeśli tak, to jakie są opłaty, związane z tego typu usługami.
l Usługi dodatkowe - czy dla swoich klientów biuro przygotowało specjalną ofertę, na przykład serwis informacyjny w internecie, dostęp do notowań w czasie rzeczywistym itp.
Jeśli wybraliśmy biuro, możemy otwierać w nim rachunek inwestycyjny, wpłacić pieniądze i rozpocząć inwestowanie.
Gdzie się handluje?
Obecnie na giełdzie akcje są notowane na trzech rynkach:
l Podstawowy - tu notowane są akcje o najwyższej płynności. Aby spółka mogła znaleźć się na tym rynku, musi mieć m. in. dłuższy okres działalności i odpowiednio wysoki kapitał.
l Równoległy - przeznaczony dla spółek o niższej płynności. Mniejsze są również wymagania odnośnie okresu działalności firmy oraz wysokości jej kapitału.
l Wolny - przeznaczony do notowań akcji spółek, które nie spełniają wymogów, koniecznych do znalezienia się na parkiecie podstawowym i równoległym warszawskiej giełdy.
Ponadto spółki mogą być notowane na rynku pozagiełdowym - Centralnej Tabeli Ofert.
Na indeksie
Warszawski Indeks Giełdowy i indeks dużych spółek WIG-20 to najważniejsze wskaźniki polskiej giełdy. Oprócz nich giełda codziennie wylicza wartości innych indeksów.l WIG
- to najstarszy i najbardziej znany indeks warszawskiej giełdy. Jego wartość określa się na podstawie cen akcji spółek, notowanych na rynku podstawowym (za wyjątkiem Narodowych Funduszy Inwestycyjnych). Obecnie wartość indeksu WIG jest obliczana na bieżąco. W dniu, w którym odbywają się notowania, o godz. 10 rano podawana jest tzw. wartość otwarcia. W ciągu sesji indeks jest obliczany co minutę, na podstawie zawieranych transakcji. Po zakończeniu sesji obliczany jest kurs zamknięcia.
l WIG-20
- w jego skład wchodzi 20 największych spółek, notowanych na giełdzie (akcji o najwyższej płynności). Indeks ten jest tzw. instrumentem bazowym (podstawa wyliczeń) dla kontraktów terminowych. Tak jak w przypadku WIG, wartość WIG-20 podawana jest na początku i na końcu sesji (tzw. wartość otwarcia i zamknięcia). W czasie sesji wartość WIG-20 oblicza się co 30 sek.
l MIDWIG
- indeks, odwzorowujący zachowanie akcji 40 średnich spółek. Wartość indeksu jest podawana na początku i na końcu sesji, w trakcie notowań zmienia się co 1 min.
l WIRR
- indeks rynku równoległego, obliczany na podstawie cen notowanych tam spółek W dniu sesji wartość indeksu podawana jest dwukrotnie: o godz. 11.30 (po tzw. pierwszym fixingu - wartość otwarcia) i po zakończeniu sesji (kurs zamknięcia).
l NIF
- indeks, który pokazuje zmiany cen akcji Narodowych Funduszy Inwestycyjnych. Codziennie podawana jest wartość otwarcia (po godz. 10) i wartość zamknięcia (po zakończeniu sesji); podczas sesji wartość NIF jest obliczana co 1,5 min.
l TechWIG
- indeks opisujący tzw. Segment Innowacyjnych Technologii (SITech), czyli zachowanie akcji spółek, zaliczanych do sektorów: medialnego, informatycznego i telekomunikacyjnego. TechWIG jest - tak jak WIG-20 - instrumentem bazowym dla kontaktów terminowych. W dniach sesyjnych podawane są kolejno: wartość otwarcia, wartości bieżące podczas notowań (obliczane co 30 sek.) i kurs zamknięcia.
l Subindeksy sektorowe
- giełda oblicza również wartość indeksów sektorowych, pokazujących zmiany cen akcji spółek z różnych segmentów gospodarki, np. WIG-banki, WIG-budownictwo, WIG-informatyka, WIG-spożywczy oraz WIG-telekomunikacja.
Gdzie po informacje?
Początkujący inwestor giełdowy powinien przede wszystkim skupić się na edukacji: przyswoić sobie najważniejsze informacje, dotyczące aktywnego inwestowania. Musi też nauczyć się szukać bieżących informacji.Lekturą obowiązkową powinny być strony internetowe warszawskiej giełdy. Tutaj można zapoznać się z aktualnie obowiązującymi systemami notowań oraz najważniejszymi zasadami obrotu. Cenne informacje na ten temat można też znaleźć w portalach internetowych.
Warto zaopatrzyć się w specjalistyczne publikacje, z których można zdobyć podstawową wiedzę o inwestowaniu na giełdzie.
Ważnym źródłem informacji jest prasa codzienna - w szczególności strony finansowe najważniejszych dzienników. Nie można też zapominać o internecie: informacje na temat giełdy można znaleźć w największych portalach i specjalistycznych serwisach finansowych.
Co można kupić?
Kursy akcjiAkcje są kupowane i sprzedawane na giełdzie według ceny rynkowej, która jest określana na podstawie popytu i podaży.
Na zmianach kursów akcji można zarabiać. Po prostu trzeba kupić akcje tanio, i sprzedać drogo. Zarabiamy na różnicy, która będzie pomniejszona o prowizje dla pośrednika.
Obligacje
Na warszawskiej giełdzie można kupować i sprzedawać obligacje trzy- oraz pięcioletnie Skarbu Państwa. Nie wszystkie obligacje Skarbu Państwa mogą być przedmiotem handlu na giełdzie: nie zostały dopuszczone do obrotu tak zwane obligacje oszczędnościowe, czyli "dwulatki" i "czterolatki".
Na rynku giełdowym handluje się obecnie walorami trzyletnimi o zmiennym oprocentowaniu (TZ) oraz pięcioletnimi o stałym oprocentowaniu (SP). Odsetki od nich nie są kapitalizowane, ale na bieżąco wypłacane.
Kontrakt terminowy
Rodzaj umowy, w której kupujący zobowiązuje się do kupienia danego dobra w przyszłości (a sprzedawca zobowiązuje się do sprzedaży tego dobra w tym samym czasie). Jest to więc zobowiązanie do dokonania zakupu bądź sprzedaży określonej wartości w przyszłości. Wartość ta jest określana na podstawie instrumentu bazowego, którym mogą być akcje spółki, waluty czy nawet indeksy giełdowe.
raster
Zysk a ryzyko
Coś za coś: im większa możliwość zysków, tym wyższe ryzyko. Inwestycje na giełdzie to najbardziej ryzykowna forma lokowania oszczędności, ale mogą przynieść ponadprzeciętne zyski.
Inwestowaniu na giełdzie trzeba poświęcić sporo czasu. Nie jest to forma lokaty odpowiednia dla każdego. To propozycja dla tych, którzy akceptują wysokie ryzyko i potrafią pogodzić się z tym, że czasami mogą ponieść straty.
Strefa Biznesu: Uwaga na chińskie platformy zakupowe
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
