Gospodarka. Białostocczyzna ciągnie cały region

Mikro i małe firmy w woj. podlaskim dużo częściej niż średnio w Polsce wskazują na bariery kosztowe (m.in. koszty pracy, podatki) w prowadzeniu działalności gospodarczej. To – plus zmniejszone nieco obroty w ubiegłym roku – spowodowało, że firmy bardzo pilnują kosztów. Co prawda, zyski mikro i małych firm znacząco się nie pogorszyły, ale wynika to nie ze zwiększających się przychodów, ale z optymalnej polityki firm, które tną koszty.

Cierpią na tym niestety inwestycje – w woj. podlaskim w ub. r. inwestowało 36 proc. firm (w Polsce średnio 43 proc.), a planowało na kolejny rok jeszcze mniej, bo 27 proc. (w Polsce 31 proc.). Na szczęście nie skutkuje to zwalnianiem pracowników, tu sytuacja jest stabilna.

Mikro i małe firmy wskazywały dużo częściej niż średnio w kraju na wiele innych barier prowadzenia biznesu (biurokracja, szara strefa, korupcja, zatory). Wyjątkiem jest konkurencja innych firm oraz popyt na produkty i usługi.
Ale z drugiej strony mamy niski wskaźnik innowacyjności – 22 proc. podlaskich firm wprowadzało nowe produkty i usługi (w Polsce średnio 26 proc.) a 13 proc. procesowe (19 proc. średnio w Polsce).

Postawiłbym tezę, że mamy do czynienia z dwoma rodzajami przedsiębiorstw:
– 15 proc. to podlaska elita małego biznesu – czyli takie, które inwestują, wprowadzają innowacje, eksportują, promują się w internecie, są to głównie producenci i usługodawcy, którzy nie boją się konkurencji ani w kraju, ani zagranicą,
– pozostałe to firmy przeważnie z handlu, a także z sektora budowlanego oraz mało innowacyjnej produkcji, które nie inwestują, nie wprowadzają innowacji, zamykają się na rynkach lokalnych, nie korzystają z internetu, boją się konkurować na zewnątrz, a u siebie nie mają za bardzo konkurencji.

Dodatkowo w Podlaskiem jest też po prostu za mało firm; w Polsce według danych GUS na 1000 mieszkańców działa średnio 45 mikro lub małych firm, a w woj. podlaskim tylko 35. Dlatego też ważne jest aby pobudzać przedsiębiorczość, pomagać ludziom zakładać własne firmy.

Rzeczywiście woj. podlaskie wcale nie jest jednorodne, są spore zróżnicowania wewnętrzne. Białostocczyzna ciągnie do góry cały region, tutaj firmy najwyżej oceniły warunki prowadzenia biznesu i swoją sytuację na rynku. Bardzo duży impuls daje też eksport (21 proc. mikro i małych firm, a w Polsce średnio 12 proc.). Po drugiej stronie jest niestety Łomża i okoliczne powiaty. Łomża znana jest np. z pewnej dużej firmy, ale niestety w małym biznesie jest daleko z tyłu. Najniższy eksport i stagnacja w eksporcie (tylko 7 proc. firm), znikome i zmniejszające się inwestycje w małym biznesie, niskie korzystanie z finansowania zewnętrznego, bardzo niski odsetek firm realizujących innowacyjne projekty, zwłaszcza innowacje procesowe, czyli te, które wymagają know-how, nie wykorzystuje się potencjału internetu w promowaniu swojego biznesu.

Czyli Białystok korzysta z pozycji przygranicznej (podobnie suwalskie), która nakręca eksport, ale też z tzw. premii stolicy regionu, co jest rzeczą naturalną. Łomżyńskie jest w stagnacji, tak jakby mikro i mali przedsiębiorcy nie mieli pomysłu na siebie. Spore zadanie stoi tutaj przed władzami lokalnymi i regionalnymi, żeby podjąć działania wspierające małą przedsiębiorczość, a także m.in. eksport, czy wykorzystanie nowoczesnych technologii informacyjnych w biznesie (najtańsza forma promocji i wyjścia poza rynek lokalny i międzynarodowy). Przed firmami w podregionie łomżyńskim też jest potencjał, tylko trzeba go nauczyć się wykorzystywać.
Na podstawie wystąpienia Jakuba Fulary z Departamentu Klienta Biznesowego Banku Pekao SA, wygłoszonego w czasie gali rankingu „Superfirmy 2013”