Galeria im. Sleńdzińskich. Janusz Szczucki i jego zdjęcia. Białystok, cienie, tatarskie cmentarze, czyli "Perspektywa wielokrotna"

Całą wystawa "Perspektywa wielokrotna" to wybór prac fotografika od 1974 do 2020 roku. Głównie to cykle fotograficzne.

Cykl „linia” to zapis jakby performansu w Galerii „Znak”, którą prowadził Janusz Szczucki.

- To dokumentacja zdarzenia, czy akcji – opowiada Szczucki. - Zacząłem na chodniku, przed galerią malować białą linię, nie miała swojego początku, wchodziła do galerii, wnikała w biel ścian, schodziła ze ściany, wychodziła z galerii i biegła dalej prosto.

To symboliczny początek wystawy Janusza Szczuckiego „Perspektyw wielokrotna”, jaką można oglądać w galerii fotografii Galerii im. Sleńdzińskich przy ul. Wiktorii 5. W tej samej sali można też zobaczyć cykl jakby czarnych kwadratów

- To są moje zainteresowanie konstruktywizmem, Malewiczem – objaśnia Szczucki. - Papier fotograficzny był zaświetlany przez negatyw, a następnie zaświetlany światłem białym. Co oznacza, że obraz tylko przez moment widziała osoba, która przygotowywała powiększenia negatywów na wystawę fotografika.

W kolejnej sali można obejrzeć prace, które Janusz Szczucki tworzył wspólnie z córką.

- Moja córka Magda wybierała motyw do fotografowania, robiła zdjęcie, oddawała mi aparat, ja robiłem zdjęcie tego samego motywu, a w ciemni zestawialiśmy te zdjęcia razem – tłumaczy Szczucki.

Kolejny cykl, od którego nazwę wzięła cała wystawa, to „Perspektywa wielokrotna”.

- Obraz zestawiany jest czy może budowany z czterech obrazów, które są czterema różnymi perspektywami – objaśnia Szczucki. I zaznacza, że te prace nie były nigdzie wcześniej pokazywane.

Inną fascynacją fotografika są obrazy cieni. - Czy cień może istnieć poza przedmiotem, to pytanie z zakresu metafizyki – uśmiecha się Janusz Szczucki. - W pewnym momencie staje się abstrakcyjny, tak że nie odnajdujemy przedmiotu, który był jego początkiem.

Najnowszy cykl fotografika nosi nazwę „Współpola”. To prace realizowane na mizarach, tatarskich cmentarzach, w Kruszynianach, Bohonikach, Zastawku i Studziance.

- W kulturze muzułmańskich Tatarów obszar grobu jest wyznaczany przez dwa kamienie – wyjaśnia Janusz Szczucki. - Większy, inskrypcyjny, i drugi – po przeciwnej stronie. Są sytuowane n a osi wschód-zachód, czyli kierunku Mekki.

Fotografik zestawił po dwa zdjęcia – od strony głównego kamienia i z drugiej strony. Do tego dochodzą zdjęcia rozproszone w przestrzeni mizaru. Szczucki przekonuje, że cykl nie jest zamknięty.

- Interesuje mnie fotografia, która jest kontaktem materii z materią, w tym znaczeniu, że z jednej strony fotografii jawi się rzeczywistość wizualna, fizyczna, a z drugiej klisza fotograficzna albo matryca cyfrowa – sumuje Janusz Szczucki. - Istotą fotografii jest jej charakter dokumentalny, co jest mi bliskie. Jest ona taką refleksją na temat rzeczywistości, zastanowieniem nad światem.

Kuratorem wystawy jest Marek Grygiel

Wystawa Janusza Szczuckiego pt. „Perspektywa wielokrotna. Wybór prac z lat 1974-2020” jest próbą syntetycznego podsumowania jego wieloletniej działalności w obszarze sztuk wizualnych. Fotografia odegrała w tej twórczości rolę decydującą, ale również wyznaczyła pola zainteresowania poszukiwań artystycznych autora. Jego prace od początku skupiały się na analizowaniu możliwości medium i wpisane były w wiodące nurty ówczesnej sztuki, takie jak konceptualizm czy minimalizm.
W okresie późniejszym Janusz Szczucki skierował swoje zainteresowania również w stronę społecznych aspektów jakie twórczość artystyczna wywiera na otoczenie. Stąd akcje o charakterze happeningowo-eksperymentalnym in situ np. w Mielniku nad Bugiem w połowie lat osiemdziesiątych. Ostatni okres to koncentracja na projektach wynikających z refleksji nad szybko zmieniająca się rzeczywistością, także w obszarze natury, klimatu czy ekologii.

Janusz Szczucki w latach 70 współtworzył silne środowisko neoawangardy, współpracował ze Zbigniewem Dłubakiem czy Janem Świdzińskim. Był założycielem i głównym animatorem Galerii ZNAK, wydawał katalogi i pisma ze spotkań twórców działających alternatywnie wobec oficjalnych założeń teoretycznych reprezentowanych i lansowanych przez ówczesne władze.
Ten na poły nieoficjalny charakter również jego własnych poszukiwań sytuuje go jako niezależnego i w pewien sposób własną drogą idącego artysty.

Wystawa Janusza Szczuckiego w Galerii Sleńdzińskich w Białymstoku, jego rodzinnym mieście, przypomina dokonania z niedalekiej przeszłości, jak również przedstawia ostatnie prace których aktualność jest szczególnie godna uwagi, zwłaszcza obecnie, w tych trudnych do przewidzenia i zdefiniowania czasach.

Marek Grygiel

Kim jest Janusz Szczucki

Janusz Szczucki, artysta multimedialny o tradycji neoawangardowej. Udział w życiu artystycznym w kraju i za granicą od 1972 r. Twórca cykli i kolekcji fotograficznych: „Relacje”, „Wspólne zdjęcia”, „Perspektywa wielokrotna”, „Współpole”. Autor instalacji, animator życia artystycznego, wydawca, autor tekstów o sztuce. Założyciel i prowadzący Galerię ZNAK w latach 1973–1982; członek Związku Polskich Artystów Fotografików od 1979 r., rzeczoznawca Ministerstwa Kultury i Sztuki od 1979 r. Zajmuje się również ceramiką użytkową i fusingiem. Urodzony w 1953 r., aktualnie mieszka i pracuje w Ogrodniczkach k. Białegostoku.

Ważniejsze wystawy indywidualne:

1972 – „Fotografia”, Klub Siedmiu, Białystok; Galeria Riviera, Warszawa.
1973 – „Marginesy jeden”, Galeria ZNAK, Białystok.
1974 – „Obecna-nieobecna”, Galeria Raport, Białystok; „Linia”, Galeria ZNAK, Białystok.
1976 – „Widok ulicy”, Galeria ZNAK, Białystok.
1977 – „Fotografia”, Galeria Remont, Warszawa.
1978 – „Ekstremum fotografii”, Galeria Sztuki Najnowszej (Pałacyk), Wrocław.
1981 – „Pejzaże”, Galeria GN, Gdańsk.
1983 – „Relacje”, Mała Galeria, Warszawa.
1984 – „Relacje. Fotografia 1977–1983”, Galeria BWA, Białystok.
1988 – „Wspólne zdjęcia” (kolekcja fotografii realizowana z córką Magdaleną), Galeria BWA, Białystok.
1998 – „Relacje II”, Galeria Arsenał, Białystok.
2000 – „Perspektywa wielokrotna”, Mała Galeria, Warszawa.
2002 – „Relacje i notatki” (wspólnie z Krzysztofem Wojciechowskim), Gallery WM, Amsterdam, Holandia.

Wybrane wystawy zbiorowe:

1973 – Pokaz dokumentacji Galerii Niezależnych, Galeria Repassage, Warszawa.
1974 – „Poljska Avangard”, Galerija Studentskog Centra, Zagrzeb, Jugosławia.
1977 – „CDN – Prezentacja Sztuki Młodych”, Galeria Współczesna, Warszawa.
1979 – „Czerń i biel”, Galeria Foto-Medium-Art, Wrocław, Galeria ON, Poznań;
„Co robią”, Galeria Sztuki Najnowszej, Wrocław.
1982 – „Inna książka dla dziecka”, Galeria ZNAK, Białystok.
1983 – „Zapisy”, Galeria Labirynt, Lublin.
1984 – „Audio Child”, Amsterdam, Holandia; International Fair of Contemporary Art, Bari, Włochy.
1985 – „Kilka prac dla Andrzeja”, Mała Galeria, Warszawa.
2003 – „2b”, Muzeum Przemysłu d. Fabryka Norblina, Warszawa.
2003 – „Codzienność”, Galeria Arsenał, Białystok.
2007 – „Czas zapamiętany”, Centrum Sztuki Współczesnej, Warszawa.
2010 – „Konceptualizm. Medium fotograficzne”, Muzeum Miasta Łodzi, Łódź.
2011 – „Bez stereotypu Neue Wilde”, Centrum Sztuki Współczesnej, Warszawa.

Perspektywa wielokrotna
Wybór prac z lat 1974 – 2020

Galeria Sleńdzińskich
ul. Wiktorii 5, Białystok

wystawa czynna od 25.10. do 22.11.2020