Festiwal Kultury Żydowskiej „Zachor – Kolor i Dźwięk” to okazja do bliższego poznania kultury żydowskiej - muzyki i tańców, a także kuchni i miejsc pamięci białostockich Żydów. Wezmą w nim udział artyści z Białegostoku, kraju i z zagranicy.
Impreza rozpoczyna się w sobotę o godz. 12 w sali filharmonii przy ul. Podleśnej 2 od wernisażu wystawy „Wizyta Papieża Franciszka w Izraelu”.
Niedziela od godz. 16 to imprezy plenerowe przed Ratuszem. Olga Mieleszczuk z zespolem wykona pieśni żydowskiego Polesia, izraelskiego rocka zagra kapela Dolly’s Circus, a Urszula Makosz zaśpiewa pieśni żydowskie. W tym dniu odbędą się także warsztaty koszernej kuchni żydowskiej połączone z degustacją oraz tańca żydowskiego i izraelskiego.
O godz. 19 w kościele św. Rocha Matteo Imbruno z Holandia i Marek Kulikowski z Białegostoku dadzą wspólny koncert organowy.
Zachor to nie tylko kultura, ale też nauka. W poniedziałek w Książnicy Podlaskiej odbędzie się konferencja naukowa i wykład rabina Polski Michaela Schudricha oraz uroczystość wręczenia Medali Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Każda edycja festiwalu ma swojego patrona. W tym roku to rabin Samuel Mohylewer – w latach 1883-1896 naczelny rabin białostockiej gminy żydowskiej, założyciel uczelni rabinackiej i towarzystwa kredytowego w Białymstoku. Za jego pośrednictwem w 1890 roku białostoccy Żydzi uzyskali prawo do cmentarza przy ul. Wschodniej. Na jego cześć została nazwana reformowana synagoga Beit Szmuel przy ul. Branickiego.
Organizatorzy:
Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Izrael
Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie
IX Festiwal Kultury Żydowskiej „Zachor - Kolor i Dźwięk”
Białystok, 18-21 czerwca 2016 r.
PROGRAM
Sobota 18.06.2016
godz. 12.00 Otwarcie wystawy „Wizyta Papieża Franciszka w Izraelu” (Opera i Filharmonia Podlaska, ul. Podleśna 2)
Niedziela 19.06.2016 r.
godz. 16.00 – 22.00 Imprezy plenerowe przed Ratuszem
Koncerty:
“Pieśni żydowskiego Polesia”: Olga Mieleszczuk z zespołem (Izrael, Polska)
Izraelski rock: Zespół Dolly`s Circus (Izrael)
Pieśni żydowskie: Urszula Makosz z zespołem (Polska)
Warsztaty:
koszernej kuchni żydowskiej (połączone z degustacją) – Małgorzata Blicharz, Julia Gregosiewicz
tańca żydowskiego i izraelskiego – Monika Leszczyńska
Konkurs plastyczny dla dzieci - symbole, tradycja żydowska
godz. 19.00 Koncert organowy - kościół św. Rocha Matteo Imbruno (Holandia) i Marek Kulikowski (Polska)
Poniedziałek 20.06.2016 r.
Wręczenie Medali Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (wydarzenie za zaproszeniem imiennym)
godz. 09.00 - 18.00 V Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Żydzi wschodniej Polski. Judaizm środkowo- i wschodnioeuropejski” – Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego (ul. M. Skłodowskiej –Curie 14a; VI piętro – sala audytoryjna)
godz. 13.00 Wykład Naczelnego Rabina Polski – Michaela Schudricha (Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego, ul. M. Skłodowskiej –Curie 14a; VI piętro – sala audytoryjna)
godz. 19.00 Aula Pałacu Branickich (wstęp wolny) Koncert „Gdybym był bogaczem…” - aktorzy Teatru Żydowskiego w Warszawie
Wtorek 21.06.2016 r.
godz. 9.00 -14.00 V Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Żydzi wschodniej Polski. Judaizm środkowo- i wschodnioeuropejski” – Książnica Podlaska (ul. M. Skłodowskiej –Curie 14a; VI piętro – sala audytoryjna
godz. 11.00 Warsztaty muzyczne z zespołem Six 13 - Jewish A Cappella
godz. 19.00 Koncert galowy (Opera i Filharmonia Podlaska - ul. Podleśna 2) Izabela Szafrańska i Paweł Sokołowski (Polska)
Six 13- Jewish A Cappella – zespół w składzie Mike Boxer, Phil Kaplan, Jacob Spadaro, Mordy Weinstein (USA)
(wstęp za bezpłatnymi wejściówkami dostępnymi od 17 czerwca w kasie OiFP przy ul. Odeskiej 1)
Rabin Samuel Mohylewer – bohater Festiwalu i Konferencji
Samuel Mohilewer
Rabin Samuel Mohylewer urodził się 25 kwietnia 1824 r. w Głębokiem, a zmarł 10 czerwca 1898 r. w Białymstoku. Był twórcą i ideologiem syjonizmu religijnego, jednym z założycieli organizacji Chowewej Syjon.W latach 1883-1896 był naczelnym rabinem białostockiej gminy żydowskiej. Prowadził wtedy działalność promującą syjonizm i nakłaniał białostockich Żydów do osiedlania się w kolonii Petach Tikwa w Palestynie. Założył także uczelnię rabinacką i towarzystwo kredytowe w Białymstoku. Za jego pośrednictwem w 1890 roku białostoccy Żydzi uzyskali prawo do cmentarza przy ul. Wschodniej. Na jego cześć została nazwana reformowana synagoga Beit Szmuel przy ulicy Branickiego.
ARTYŚCI
Six 13
Męski zespół wokalny Six 13 - Jewish A Cappella łączy tradycyjną muzykę żydowską z nowoczesnym beatboxem, soulowymi brzmieniami, skomplikowaną harmonią.
Muzycy stworzyli bezprecedensowy, rozpoznawalny styl. Nowoczesne aranżacje – także tradycyjnych pieśni i utworów - wykorzystują hip-hop, dance, rock. Grupa jest bardzo popularna nie tylko w Stanach Zjednoczonych, ale i na całym świecie (ponad 5 milionów odsłon na YouTube, liczne koncerty, występy w prestiżowych programach telewizyjnych i radiowych, nagrody, wyróżnienia, entuzjastyczne recenzje). Six 13 wydało 6 albumów. Zespół postrzegany jest jako jeden z najciekawszych w kategorii muzyka żydowska na iTunes. Piosenki grupy 10 razy zajęły najlepsze miejsce w zestawieniach „The Best of”.
Zespół wystąpi w składzie: Mike Boxer (vocals, keyboards, vocal drums), Phil Kaplan (vocals, bass), Jacob Spadaro (vocals, bass, guitars, winds), Mordy Weinstein (vocals, guitar, vocal drums).
Olga Mieleszczuk - pieśniarka, akordeonistka, badaczka wschodnioeuropejskich tradycji muzycznych. Specjalizuje się w muzyce żydowskiej, śpiewa w jidisz i po hebrajsku. Wydała dwie płyty „Jewish Songs from the Shtetl" oraz „Lilalo". Występuje na prestiżowych scenach i festiwalach w Europie, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Izraelu. Obecnie mieszka w Jerozolimie. Projekt „Pieśni żydowskiego Polesia" miał swoją premierę w Lincoln Center w Nowym Jorku w marcu 2013 r. Przywołuje on utracony świat wielokulturowego Polesia.
Artystce towarzyszą wybitni muzycy: Marta Maślanka (cymbały), Robert Lipka (akordeon), Gosia Szarlik (skrzypce), Michał Woźniak (kontrabas).
Dollys CircusRock-punkowy zespół Dolly`s Circus narodził się w ciemnych światłach pubów Tel Avivu. Zaskakująca muzyczna oryginalność Dolly’s Circus sprawia, że odżywa duch prawdziwego rock n'rolla, odsuwając banał w cień. Rockowy show zespołu, zatytułowany Tzvika, idź do więzienia, koncert z punkowymi coverami piosenek dla dzieci Dudu Zar oraz nagranie albumu "Mirror Mirror", który został wydany przez NMC, uczyniły Dolly’s Circus jednym z czołowych zespołów alternatywnych w Izraelu. Zespół tworzą: Liron Rafaeli (vocal), Dror Dorenbaum (gitara), Asaf Lassri (bas), Amir Sharon (instrumenty klawiszowe), Itay Weis (perkusja).
Urszula Makosz – pieśniarka specjalizująca się w pieśniach żydowskich, związana z krakowską Piwnicą pod Baranami. Występuje z solowymi recitalami. Realizuje różnorodne projekty muzyczne („Ownt lid – Wieczorna pieśń”, „Bluer than Blue – Ilustrowany cykl pieśni jidysz”). Koncertuje w kraju i za granicą. Wystąpiła m. in. na XV, XVII i XVIII Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie, Festiwalu Etniczne Inspiracje w Warszawie, a także podczas ceremonii otwarcia Jewish Community Center w Krakowie dla jego fundatora – Księcia Walii, Karola. Była stypendystką KlezKanady. Artystce towarzyszą wybitni muzycy krakowscy: Michael Jones (skrzypce, altówka, djembe, ravanhuta), Michał Półtorak (skrzypce, mandolina), Paweł Pierzchała (fortepian).
Matteo Imbruno – organista, wybitny znawca muzyki okresu renesansu i baroku. Studiował organy w Bolonii u prof. Liuwe Tamminga, w Rotterdamie u prof. Bernarda Haselböck’a Jest tytularnym organistą Oude Kerk oraz Muzeum „Hermitage” w Amsterdamie. Koncertuje i wykłada w całej Europie, Japonii, Ameryce Południowej i USA Uczestniczy w najbardziej prestiżowych festiwalach. Prowadzi klasę mistrzowską gry na organach. Nagrał wiele płyt na historycznych organach w Holandii i Włoszech oraz dla radia BBC w Londynie.
Marek Kulikowski – organista i pianista. Ukończył Akademię Muzyczną im. Fryderyka Chopina w Warszawie Filia w Białymstoku w klasie organów prof. Piotra Wilczyńskiego. Odbył studia podyplomowe w klasie organów profesora Joachima Grubicha (Akademia Muzyczna im F. Chopina w Warszawie) i profesora Juliana Gembalskiego (Akademia Muzyczna im. K. Szymanowskiego w Katowicach). Jest finalistą trzech międzynarodowych konkursów organowych.
Izabela Szafrańska i Paweł Sokołowski Duet - Izabela Szafrańska (śpiew) i Paweł Sokołowski (gitara klasyczna) - powstał w Białymstoku 2 lata temu. Izabela Szafrańska pochodzi z Lipnicy Wielkiej - wsi położonej na Pogórzu Ciężkowicko-Rożnowskim. Jest studentką drugiego roku Kulturoznawstwa Uniwersytetu w Białymstoku. Część życia spędziła w Stanach Zjednoczonych, poszukując dla siebie inspiracji muzycznych. Paweł Sokołowski to rodowity białostoczanin, absolwent Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. Jest gitarzystą, kompozytorem, aranżerem utworów, producentem muzycznym.
W repertuarze duetu są pieśni sefardyjskie, żydowskie, a także piosenki bardowskie, poezja śpiewana, piosenki artystyczne. Artyści z sukcesem występowali na licznych festiwalach w kraju i za granicą ( m. in. Grand Prix V Międzynarodowego Festiwalu Złote Talenty w Złotej Pradze - Praga 2015; I nagroda w konkursie 51. Studenckiego Festiwalu Piosenki – Kraków 2015; I nagroda podczas Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki Artystycznej OFPA Rybnik 2016).
Gdybym był bogaczem
Koncert „Gdybym był bogaczem” został przygotowany przez aktorów z Teatru Żydowskiego w Warszawie. Występują: Marek Szydło, Ewa Dąbrowska, Monika Chrząstowska, Izabella Rzeszowska, Piotr Chomik, Piotr Sierecki, Henryk Rajfer.