Eden city. Studenci z Koła Naukowego Biologów UwB zbadają kwietne łąki

Jak wynika z szacunków ONZ, do 2025 roku aż 68% ludzi na świecie będzie mieszkało i żyło w miastach. Jednocześnie badania pokazują, że mieszkańcy miast odczuwają brak możliwości obserwacji i doświadczania przyrody. To zaś negatywnie przekłada się nie tylko na ogólne samopoczucie, ale też na przykład na motywacje i efektywność podejmowanych działań. Jednym ze sposobów rozwiązania tego problemu jest zakładanie w miastach łąk kwietnych.

- Kwietne łąki oprócz niewątpliwych walorów estetycznych, zwiększają bioróżnorodność miast, wpływają pozytywnie na bioretencję oraz redukują zanieczyszczenie powietrza. Kwitnące kwiaty dostarczają pokarmu owadom, w tym zagrożonym zapylaczom. Zaś same owady i nasiona roślin są z kolei bazą pokarmową np. dla ptaków – wylicza dr Agata Kostro-Ambroziak, opiekunka Koła Naukowego Biologów. – Jednak jest wiele typów łąk, zależnie od składu gatunkowego i właściwości tworzących je roślin. Jest też wiele rodzajów miejsc, w których można je zakładać. Niestety często decyzje o tym, gdzie jaka łąka powstaje, są dość przypadkowe, albo uwzględniają tylko efekt estetyczny.

Tymczasem, jak wyjaśnia biolożka, konsekwencje istnienia łąki mogą być różnorodne i nie zawsze wyłącznie pozytywne. Skład gatunkowy, lokalizacja i wielkość takich zbiorowisk wpływają nie tylko na dostępność zasobów pokarmowych, ale również możliwości migracyjne i bezpieczeństwo zwierząt, które z takich środowisk korzystają. Zatem decyzje o założeniu łąki kwietnej, która np. przyciągnie dużą liczbę owadów czy ptaków, powinny być przemyślane. Brakuje jednak naukowych opracowań pokazujących, które czynniki decydują o tym, w jaki sposób założone w miastach łąki, różnego typu, wpływają na bioróżnorodność.

I tę lukę chcą wypełnić studenci biologii z UwB.

- Zamierzamy przebadać ponad 50 łąk kwietnych położonych na terenie 3 polskich miast: Białegostoku, Bydgoszczy i Łodzi. Będziemy analizować skład gatunkowy roślin i bioróżnorodność fauny na łąkach różnego typu: monokulturowych, jednorocznych i wieloletnich, położonych w miejscach dwojakiego rodzaju: wzdłuż pasów ruchu i w sąsiedztwie terenów zielonych czy rekreacyjnych – wyjaśnia Urszula Jabłońska, przewodnicząca Koła Naukowego Biologów na UwB.

Opracowując wnioski badacze uwzględnią jeszcze jeden ważny czynnik: jak łąki kwietne wpływają na psychikę ludzi i ich samopoczucie.

- Od dawna wiadomo, że „betonowa pustynia” czy nieustanny ruch samochodów to czynniki stresogenne dla ludzi. Zieleń w miastach łagodzi ten efekt, działa odprężająco. Są badania potwierdzające, że łąki kwietne są przez ludzi lepiej odbierane niż np. koszone trawniki - mówi dr Agata Kostro-Ambroziak. - Ale czy kwietne łąki wpływają na obniżenie poziomu stresu fizjologicznego mieszkańców miast? Czy położenie i typ łąki ma tu znaczenie? Czy jednokolorowe łąki rzepakowe lub słonecznikowe są tak samo skuteczne w poprawie naszego samopoczucia jak wielobarwna łąka wielogatunkowa? A może to położenie łąki kwietnej ma istotny wpływ na ich odbiór przez mieszkańców miast, a tym samym ich samopoczucie?

Odpowiedzi przyniosą zaplanowane w projekcie badania ankietowe, w przygotowaniu i przeprowadzeniu których pomoże psycholog. Dopiero komplet danych terenowych i ankietowych stanie się podstawą do opracowania optymalnego modelu planowania i zarządzania łąkami kwietnymi. We współpracy z zarządcami zieleni w miastach powstanie zestaw uniwersalnych wskazówek dotyczących zakładania łąk kwietnych w polskich miastach, uwzględniających zarówno zwiększenie bioróżnorodności, jak i zdrowie oraz samopoczucie mieszkańców.

Efekty swojej pracy studenci upowszechnią w mediach oraz na specjalnie do tego stworzonej stronie internetowej i aplikacji „Eden city”. Będą tam zamieszczać nie tylko wyniki badań, ale też przekazywać wiedzę dotyczącą kwietnych łąk.

Realizacja projektu będzie trwała 12 miesięcy. Ministerialne dofinansowanie wynosi 49146 zł.

Zobacz też: