Dyżur Porannego. Porady prawne: Żona przejmie pensję

- Mój mąż od pewnego czasu nadużywa alkoholu. Mamy dwoje dzieci. Moje zarobki nie wystarczają na utrzymanie rodziny i opłacenie wszystkich rachunków. Czy istnieje możliwość, aby zakład pracy męża wypłacał wynagrodzenie bezpośrednio do moich rąk?

Jeżeli jeden z małżonków nie zaspokaja potrzeb rodziny, sąd może nakazać, aby wynagrodzenie lub inne należności przypadające współmałżonkowi, były wypłacane w całości lub części „do rąk” drugiego. Wypłata może nastąpić rzecz jasna na rachunek bankowy małżonka uprawnionego.

Prawa i obowiązki związane z nakazem wypłaty wynagrodzenia jednego małżonka „do rąk” drugiego mają charakter alimentacyjny. Orzeczenie nakazu wypłaty wydawane jest w postępowaniu nieprocesowym, wszczynanym na wniosek drugiego małżonka i może zapaść tylko po wysłuchaniu drugiego małżonka. Co istotne, sąd może wydać nakaz wypłaty wynagrodzenia „do rąk” drugiego małżonka tylko wtedy, gdy małżonkowie pozostają w tzw. wspólnym pożyciu. Wspólne pożycie występować musi do chwili orzekania nakazu, a ustanie wspólnego pożycia w toku postępowania sądowego uniemożliwia wydanie omawianego nakazu. Tak więc w przypadku separacji faktycznej nie jest możliwe uzyskanie sądowego nakazu wypłaty wynagrodzenia „do rak” drugiego małżonka.

Nakaz dotyczyć może wszystkich wynagrodzeń za pracę, zarobków oraz innych należności, a mianowicie bardzo szeroko ujmowanych dochodów uzyskiwanych z innych źródeł, takich jak czynsze z tytułu najmu i dzierżawy. W odniesieniu do zarobków chodzi o zarobki uzyskiwane z tytułu świadczonych usług i innej działalności zarobkowej. Usługi te mogą mieć nie tylko charakter periodyczny (np. wynagrodzenie miesięczne), ale także incydentalny (np. z tytułu umowy o dzieło).

W odniesieniu do małżonka uzyskującego wynagrodzenie, sąd wysyła orzeczenie do jego zakładu pracy, który odtąd wypłaca całość albo część zarobków pierwszego małżonka do rąk drugiego małżonka. Sąd może skierować taki nakaz także do innych dłużników, zobowiązanych do świadczeń na rzecz pierwszego małżonka. Małżonek uprawniony może sam rozporządzić pobranym wynagrodzeniem, ale tylko w celu zgodnym z art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, tj. w celu zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny.