Co można przywieźć z wakacji. Ludzie przemycają nawet papugi w butelkach.

Kilkumetrowego węża boa kilka lat temu chciała przewieźć przez granicę mieszkanka Podlasia. Kobieta zamierzała zabrać gada na wakacje. Na gapę, bo wąż nie miał żadnych potrzebnych dokumentów. W Kuźnicy zatrzymali ją celnicy.

- Tłumaczyła, że nie mogła zostawić węża w domu, bo mąż go nie lubi, a i gad nie bardzo tolerował małżonka. Mówiła, że mężczyzna obawiał się, że wąż może go zaatakować - opowiada jeden z celników. - Okazało się jednak, że to gatunek chroniony i musieliśmy go zatrzymać. Trafił do zoo.

Wakacje to dla celników bardzo pracowity okres. To właśnie wtedy trafia do nich najwięcej nietypowych pamiątek z letnich wyjazdów. Bo okazuje się, że nawet mała muszelka zabrana z plaży może nam sprawić wiele kłopotów na granicy.

- Ludzie najczęściej próbują przewieźć właśnie muszle i koralowce - mówi Piotr Kraszewski, koordynator do spraw gatunków zagrożonych wyginięciem w białostockiej Izbie Celnej. - Nawet swojej żonie muszę czasem tłumaczyć, że trzeba na nie uważać.

Ryzykowny kawior

Międzynarodowe umowy regulują, co i w jakich warunkach można przewozić przez granicę. Przepisy są sztywne, dokładnie określają, ile i jakie muszelki możemy zabrać do domu. Trzeba uważać, bo przemyt chronionych okazów to przestępstwo, za które grozi od 3 miesięcy do 5 lat więzienia.

I tak na przykład muszli skrzydelnika olbrzymiego albo przydaczni można zabrać ze sobą tylko trzy na osobę. Lepiej też uważać na torebki i paski ze skóry krokodyla, bo celnicy pozwolą nam przewieźć tylko cztery sztuki.

W Białymstoku najczęściej trafia się nielegalny kawior. Rarytas przywożony jest głównie z Rosji. Żeby mógł zostać bez problemu wpuszczony do kraju musi spełniać odpowiednie warunki.

- Można mieć ze sobą do 125 gram na osobę, i to tylko w opakowaniu indywidualnie oznakowanym - mówi Maciej Czarnecki, rzecznik podlaskich celników.

Ten, który nie spełnia wymogów zostaje na granicy. A właściciel musi się liczyć z nieprzyjemnościami.
U podlaskich celników, co jakiś czas trafia się niczego nieświadomy turysta, który przewozi niedozwolone przedmioty. Tak było kilka miesięcy temu w Połowcach. W schowku samochodu Polaka wracającego z Białorusi znaleźli naboje, na które mężczyzna nie miał żadnych dokumentów.

Turysta tłumaczył potem, że wyjechał na Białoruś na polowanie. Jednak kiedy wracał zapomniał je wyjąć z auta. Musiał zostać na granicy do wyjaśnienia sprawy.

- Wszyscy tłumaczą się niewiedzą. Mówią, że to przypadek, pierwszy raz - mówi Maciej Czarnecki. - Ale szybko możemy sprawdzić, czy taka osoba nie figuruje już w systemie jako związana z przemytem.

Zagubiony miś

Do legend naszej Izby Celnej weszła historia cyrku, który zawitał do Polski kilkanaście lat temu.

- Przyjechali na występy, więc dostali czasową wizę. Po kilku dniach mieli wrócić do Kuźnicy - opowiada Maciej Czarnecki.

I owszem cyrk wyjechał. Ale w ekipie zabrakło jednego z treserów i jego niedźwiedzia. Mężczyzna postanowił nielegalnie zostać w Polsce.

Celnicy musieli odszukać brakującego misia. Zwierzę przebywało na prywatnej posesji w jednej z podbiałostockich miejscowości. Trafiło do schroniska dla dzikich zwierząt.

Zwykle jednak wątpliwie pamiątki trafiają się podczas kontroli celnej. Turystom wracającym z zagranicznych wypraw zależy, żeby ich prezent był wyjątkowy i oryginalny. A to już krok do kłopotów.
I tak, na liście ryzykownych towarów, których nie należy kupować i przewozić przez granicę znajdziemy kawior, skóry lub wyroby ze skór dzikich kotów, niedźwiedzi, wilków, węży, krokodyli, waranów czy wypchanych drapieżnych ptaków. Lepiej uważać też na naturalne medykamenty i produkty lecznicze ze zwierząt (np. niedźwiedzi albo pijawek). Nie warto też zabierać do domu koralowców, muszli i nalewek na kobrach lub innych wężach.

Taką żmijową wódkę zatrzymali ostatnio podlascy celnicy w Kuźnicy. Mężczyzna próbował wwieźć do kraju butelkę, w której znajdował się martwy gad. Tłumaczył celnikom, że alkohol kupił w Chinach.
Funkcjonariusze dokładnie sprawdzili, czy zwierzę nie znajduje się na liście zagrożonych gatunków, których nie wolno przewozić. Tym razem okazało się jednak, że okaz jest dość pospolity, a wódkę turysta dostał z powrotem.

Papuga w butelce

Prawo surowo traktuje osoby przemycające zwłaszcza żywe zwierzęta. I słusznie, bo przemytnicy próbują każdego nawet najbardziej drastycznego sposobu, żeby wwieźć je do Polski.

- Znajdujemy żółwie upchnięte w baku samochodowym, jak papierosy. Albo ptaki zamknięte w plastikowych butelkach - mówi Piotr Kraszewski.

Chociaż to żywe zwierzęta, przemytnicy potrafią zakleić im łapki, tak by nie mogły się ruszać. Po czym pakują je w torby podróżne, albo zakamarki auta. Nie wszystkie zwierzaki przeżywają taką trasę.

- Ostatnio modne stało się sprowadzanie dzikich kotów - przyznaje jeden z celników. - Koledzy zatrzymali na Okęciu pięć klatek z kotami. Ich właściciel utrzymywał, że to zwykłe dachowce. Ale szybko okazało się, że to dzikie serwale i ryś stepowy.

Żeby uniknąć przykrej niespodzianki po powrocie z wakacji, lepiej jeszcze przed wyjazdem sprawdzić, co wolno przywieźć do Polski. Takie informacje znajdziemy w internecie na stronach Ministerstwa Finansów, Izby Celnej czy WWF Polska, organizacji zajmującej się ochroną roślin i zwierząt.

- Można też po prostu zadzwonić do nas i zapytać - mówi Maciej Czarnecki.