Kobas Laksa (Dariusz Borowski)
Kobas Laksa (Dariusz Borowski)
Urodził się w 1971 roku w Białymstoku. Absolwent poznańskiej AS, grafik, fotograf-montażysta, reżyser i scenarzysta, twórca teledysków. Wolny strzelec w branży reklamowej. Mieszka i pracuje w Warszawie. Przed rokiem w Galerii Arsenał w Białymstoku prezentował cykl filmów pt. "Home video", w Lipsku zrealizował głośny projekt RAUCHDELIKT.
Nie chodzi nam przecież o to, by oszpecić Supraśl, ale by zorganizować pozytywną akcję artystyczną, która z pewnością będzie świetną promocją miasta - mówi Marta Szymska, dyrektor Uroczyska.
Właśnie w ramach XIV Spotkań z Naturą i Sztuką organizatorzy postanowili ozdobić jeden z supraskich obiektów. O realizację poprosili speca: Kobasa Laksę. Artysta pochodzi z Białegostoku. W 2008 roku na biennale w Wenecji zaprezentował cykl fotomontaży, na których przedstawił przyszłość kilku znanych budowli polskiej architektury. Zdobył wtedy główną nagrodę - Złotego Lwa.
Zachwycił się kominem
Laksa chodził po Supraślu i szukał odpowiedniego miejsca dla swojego dzieła. Zachwycił się kominem budynku ciepłowni. Władze komunistyczne postawiły go prawdopodobnie po to, by oszpecić miejsce kojarzone z ważnym ośrodkiem religijnym. Czyli pobliskim klasztorem.
Przedstawiając pomysł pomalowania komina, organizatorzy Uroczyska pokazali projekt z motywem tkaniny dwuosnowowej, przypominającym pnącza. Zaznaczając, że to wzór pokazujący, jak atrakcyjnie wyglądałby pomalowany komin. Wkrótce powstał ostateczny projekt. Na nim znalazły się kopuły.
- Nieczynny już dzisiaj komin zasłania atrakcyjny widok na monaster supraski. Wygląda szkaradnie. Pomyślałem, że dobrze by było dodać mu uroku i zmienić go w drogowskaz pokazujący jeden z najatrakcyjniejszych zabytków Podlasia - mówi artysta.
Pomysł spodobał się między innymi konserwatorowi zabytków oraz dyrektorowi Muzeum Podlaskiego Andrzejowi Lechowskiemu. Tyle że na pomalowanie komina potrzebna jest zgoda starosty. Pnącza mu się spodobały. Ale kopuły już nie. I zablokował cały projekt. Bo ten motyw - według Wiesława Pusza - mógłby budzić kontrowersje. Jakie? Szczegółów nie wyjaśnił. Skończył rozmowę, a później nie odbierał telefonu.
- Urzędnikowi mają prawo podobać się bardziej kwiatki niż kopuły, ale nie ma prawa zabraniać ich tworzenia. Inna rzecz, że komin jest ohydny. Od lat straszy i szpeci to miejsce. I to dziwne, że taki brzydki, nie przeszkadza - mówi Lechowski.
- To zwykła cenzura - komentuje Leon Tarasewicz, znany artysta.
Spotkanie ostatniej szansy
- Poprzez takie rzucanie kolejnych kłód pod nogi władze utwierdzają Polskę w przekonaniu, że Podlasie jest najbardziej prowincjonalnym regionem Polski - mówi Szymska.
A Kobas Laksa zgodził się zrobić jeszcze jedną wersję projektu. Teraz ma to być wieża świątyni chrześcijańskiej. W czwartek pokaże ją w starostwie. W sobotę dzieło miałoby powstać. Jeśli się spodoba.
Opinia: Urzędnicy niech urzędują
Sztuka powinna być kontrowersyjna, powinna powodować myślenie, dyskusję - po to jest.
Dlaczego w naszym kraju politycy bez przeszkód mogą wygadywać niestworzone rzeczy, a sztuka posądzana jest o kontrowersję? W obliczu czegoś takiego można tylko stanąć bezradnie, bo nawet nie wiadomo jak protestować.
Przed wyborami często mówi się o kompetencjach i stawianiu na fachowców. Więc zostawmy urzędnikom urzędowanie, twórcom - tworzenie, kominiarzom - kominy.
Andrzej Lechowski
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
