Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Biznes i zarządzanie a podstawy przedsiębiorczości. Co się zmienia? Wyjaśniamy, czego będzie trzeba się uczyć w ramach nowego przedmiotu

Magdalena Konczal
Magdalena Konczal
Biznes i zarządzanie to nowy przedmiot, który wchodzi do szkół o września 2023 roku. Czego młodzi ludzie będą w jego ramach uczyć?
Biznes i zarządzanie to nowy przedmiot, który wchodzi do szkół o września 2023 roku. Czego młodzi ludzie będą w jego ramach uczyć? Fot. Łukasz Kaczanowski/Polska Press
Biznes i zarządzanie to nowy przedmiot, który wejdzie do szkół od września 2023 roku i zastąpi podstawy przedsiębiorczości. Uczniowie rozpoczynający naukę w szkołach średnich nie wiedzą, czego będą uczyć się w ramach tego przedmiotu i co się zmienia. Porównaliśmy podstawy programowe biznesu i zarządzania oraz podstaw przedsiębiorczości. Oto najważniejsze nowości.

Spis treści

Zamiast podstaw przedsiębiorczości – biznes i zarządzanie. Nowy przedmiot w szkole

Od 1 września 2023 roku w szkołach średnich podstawy przedsiębiorczości zostaną zastąpione przez biznes i zarządzanie. Przedmiot ten uczniowie będą realizować na poziomie podstawowym, ale także rozszerzonym (jeśli wybiorą taką opcję). Jak podkreśla Ministerstwo Edukacji i Nauki chodzi o to, by młodzi ludzie zdobywali wiedzę dotyczącą efektywnego zarządzania własnymi finansami i nie tylko.

Na przedmiot o nazwie biznes i zarządzanie mają uczęszczać osoby, chodzące do I i II klasy szkoły ponadpodstawowej. Sytuacja wyglądała inaczej z podstawami przedsiębiorczości. Ten przedmiot uczniowie realizowali w II i III klasie szkoły ponadpodstawowej. Młodzież będzie miała dwie godziny w tygodniu biznesu i zarządzania. Poniższe informacje dotyczą realizacji przedmiotu biznes i zarządzanie na poziomie podstawowym.

Biznes i zarządzanie a podstawy przedsiębiorczości. Jaką wiedzę uczeń będzie musiał zdobyć?

Dotychczas uczeń musiał zdobywać wiedzę bardziej ogólną, dotyczącą m.in. istoty przedsiębiorczości, jej roli w gospodarce i życiu człowieka, wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej, rozumieć rolę pieniądza, rynków i instytucji finansowych w gospodarce, znać funkcjonowanie rynku pracy, zasady funkcjonowania przedsiębiorstwa w gospodarce rynkowej, a także rozumieć zasady zarządzania, znać rolę marketingu i społecznej odpowiedzialności w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa.

Co się zmieni w przypadku wiedzy, którą uczeń będzie musiał zdobyć w ramach przedmiotu biznes i zarządzanie? Pojawi się więcej szczegółowych i praktycznych zagadnień. Uczeń dowie się m.in.:

  • jak charakteryzować elementy kompetencji przedsiębiorczych i jaką rolę odgrywają one we współczesnym świecie;
  • jakie techniki wspomagają pracę zespołową;
  • jakie są etapy zarządzania projektami;
  • jakie są ryzyka związane z realizacją projektów;
  • jakie są mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej;
  • pozna prawa i instytucje chroniące konsumenta;
  • zapozna się z różnymi postawami ludzi wobec pieniędzy oraz konsekwencji, jakie wynikają z tych postaw;
  • dowie się jak scharakteryzować usługi finansowe ważne dla gospodarstwa domowego;
  • jakie są metody aktywnego poszukiwania pracy;
  • jakie są zasady zarządzania przedsiębiorstwem;
  • zapozna się z procesem planowania własnego biznesu.

Nowością są więc głównie elementy związane z ważną rolą pracy zespołowej i projektowej, a także nauka o procesie planowania własnego biznesu.

Umiejętności, które uczeń będzie musiał zdobyć na biznesie i zarządzaniu. Są inne niż w przypadku podstaw przedsiębiorczości?

Po przeanalizowaniu umiejętności, jakie uczeń musiał zdobyć na przedmiocie podstawy przedsiębiorczości, a jakie zdobędzie na biznesie i zarządzaniu, można dojść do wniosku, że obecnie pojawia się więcej zagadnień, związanych z praktycznym planowaniem działalności gospodarczej, kontrolowaniem budżetu domowego i analizą własnych kompetencji przedsiębiorczych.

Na podstawach przedsiębiorczości uczniowie zdobywali wiedzę dotyczącą m.in. pojęć związanych z przedsiębiorczością, podejmowania niezależnych decyzji finansowych w odniesieniu do własnych zasobów, podnoszenia kompetencji osobistych i społecznych niezbędnych na rynku pracy, analizowania ofert, sporządzania dokumentów aplikacyjnych, dokonywania autoprezentacji, a także przygotowywali się do prowadzenia własnej działalności gospodarczej i dowiadywali się, jak wygląda uczestniczenie w pracy zespołowej z wykorzystaniem umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej oraz wdrażanie zasad skutecznego przywództwa w organizacji.

Z kolei na biznesie i zarządzaniu uczniowie zdobędą następujące umiejętności:

  • Analiza własnych kompetencji przedsiębiorczych i przygotowanie planu działania zmierzającego do ich rozwoju.
  • Współpraca w zespole i skuteczne organizowanie pracy zespołu w celu realizacji określonego zadania. Prowadzenie dyskusji i argumentowanie w trakcie pracy zespołowej.
  • Formułowanie i uzasadnianie celów, planowanie, prezentowanie zakresu i realizacja prostych zadań projektowych.
  • Samodzielne obserwacje zjawisk zachodzących w gospodarce i wyciąganie wniosków na podstawie tych obserwacji.
  • Uwzględnianie prostych informacji gospodarczych oraz podstawowych wskaźników ekonomicznych w podejmowanych decyzjach dotyczących życia prywatnego i w planach na przyszłość.
  • Planowanie budżetu gospodarstwa domowego ze świadomością konsekwencji nadmiernego zadłużania się.
  • Analizowanie wpływu podatków na budżet gospodarstwa domowego i możliwości wykorzystania ulg. Dobieranie oferty usług finansowych do własnych potrzeb.
  • Dobieranie odpowiednich form oszczędzania i inwestowania z uwzględnieniem towarzyszącego im ryzyka i adekwatnie do sytuacji gospodarstwa domowego.
  • Obserwowanie dynamicznie zmieniającego się rynku pracy i rozpoznawanie kompetencji na nim oczekiwanych.
  • Sporządzanie dokumentów aplikacyjnych podczas ubiegania się o pracę.
  • Kształtowanie umiejętności autoprezentacji i formułowania konstruktywnych opinii zwrotnych.
  • Samodzielne analizowanie zjawisk zachodzących w najbliższym otoczeniu i formułowanie na ich podstawie pomysłów na własny biznes.
  • Przygotowanie do planowania własnej działalności gospodarczej.

Jak podkreślają przedstawiciele ministerstwa, nacisk ma być kładziony przede wszystkim na umiejętności praktyczne. Uczniowie nie będą więc tylko zapisywać w zeszycie konkretnych pojęć związanych z działaniem gospodarki czy zarządzaniem finansami, ale ich zadaniem ma stać się samodzielnie przejście np. przez etapy planowania własnego biznesu. Takie też umiejętności zostały uwzględnione w podstawie programowej do nowego przedmiotu.

Kształtowanie postaw na przedmiotach: podstawy przedsiębiorczości oraz biznes i zarządzanie

Najmniej zmieni się w przypadku kształtowania konkretnych postaw u uczniów. Jeżeli chodzi o podstawy przedsiębiorczości, w podstawie programowej nacisk kładziono na m.in. wykorzystanie zdobytej wiedzy ekonomicznej do rozwijania własnej postawy przedsiębiorczej, gotowość do czynnego uczestnictwa w życiu społeczno-gospodarczym kraju oraz współodpowiedzialność za jego rozwój, a także dostrzeganie konsekwencji działań nieetycznych związanych z finansami, w tym obowiązkami podatkowymi.

Z kolei na biznesie i zarządzaniu kształtowane mają być następujące postawy:

  • Dostrzeganie znaczenia i konieczności ciągłego doskonalenia kompetencji przedsiębiorczych w życiu osobistym i społeczno-gospodarczym.
  • Dostrzeganie znaczenia kreatywnego myślenia w tworzeniu pomysłów na biznes oraz rozwiązywaniu problemów w życiu osobistym i zawodowym.
  • Docenianie roli przedsiębiorców budujących w sposób odpowiedzialny konkurencyjną gospodarkę oraz dostrzeganie znaczenia wolności gospodarczej i własności prywatnej jako filarów społecznej gospodarki rynkowej.
  • Przyjmowanie postaw patriotyzmu gospodarczego, rozumianego jako odpowiedzialność konsumentów i ludzi biznesu za dobrobyt gospodarczy i społeczny kraju.
  • Dostrzeganie konsekwencji działań nieetycznych związanych z finansami.
  • Świadomość konsekwencji związanych z nieodpowiedzialnym zadłużaniem się i mechanizmów wychodzenia ze spirali zadłużenia.
  • Samoświadomość i przyjmowanie odpowiedzialności za swoją karierę zawodową.
  • Docenianie roli postaw przedsiębiorczych pracowników w rozwoju biznesu i przedsięwzięć społecznych.
  • Docenianie roli przedsiębiorcy i osób zarządzających w osiąganiu celów przedsiębiorstwa.
  • Otwarcie na szanse pojawiające się w otoczeniu, podejmowanie inicjatywy, pomysłowość i determinacja w realizacji celów.
  • Respektowanie praw ochrony własności intelektualnej.

Biznes i zarządzanie. Co będzie inne, a co się nie zmieni?

Zmienią się także szczegółowe treści nauczania. W przypadku podstaw przedsiębiorczości obowiązywały następujące bloki tematyczne:

  • Gospodarka rynkowa: przedsiębiorczość w gospodarce rynkowej, gospodarka nakazowo-rozdzielcza (centralnie planowana) i rynkowa, rodzaje rynków, podmioty gospodarki rynkowej, struktury rynkowe, mechanizm rynkowy, fazy cyklu koniunkturalnego, rola państwa w gospodarce, konsument na rynku;
  • Rynek finansowy: pieniądz i jego obieg, instytucje rynku finansowego, formy inwestowania, bank centralny i polityka pieniężna, bankowość komercyjna i spółdzielcza, podatki, ubezpieczenia, umowy bankowe i ubezpieczeniowe, ochrona klienta usług finansowych, etyka w finansach;
  • Rynek pracy: mierniki i wskaźniki, popyt i podaż na rynku pracy, kariera zawodowa, poszukiwanie pracy, rozmowa kwalifikacyjna, formy zatrudnienia, systemy płac, prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy, bhp i organizacja pracy, Państwowa Inspekcja Pracy, związki zawodowe, etyka w pracy.
  • Przedsiębiorstwo: klasyfikacje przedsiębiorstw, biznesplan, otoczenie przedsiębiorstwa, formy organizacyjno-prawne, procedury rejestracji i likwidacji, źródła finansowania działalności, analiza rynku, zarządzanie przedsiębiorstwem, praca zespołowa, marketing, wynik finansowy, formy opodatkowania, księgowość, negocjacje, etyka w biznesie i społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw, funkcjonowanie przedsiębiorstwa.

Z kolei na przedmiocie biznes i zarządzanie uczniowie będą uczyć się następujących zagadnień:

  • Osoba przedsiębiorcza we współczesnym świecie: przedsiębiorczość w gospodarce rynkowej, kompetencje przedsiębiorcze i metody ich doskonalenia, umiejętności interpersonalne, praca zespołowa, kreatywne myślenie, rola innowacji w przedsiębiorczości;
  • Zarządzanie projektami: specyfika projektu, zakres, etapy i cele projektu, planowanie zadań projektowych, budżet i harmonogram działań, role w projekcie i podział zadań, podsumowywanie zadań projektowych;
  • Gospodarka rynkowa: przedsiębiorczość w gospodarce rynkowej, cechy gospodarki rynkowej, rodzaje rynków, mechanizm rynkowy, podmioty gospodarki rynkowej, podmioty ekonomii społecznej, parametry charakteryzujące gospodarkę, budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego, rola państwa w gospodarce, konsument na rynku, patriotyzm gospodarczy;
  • Finanse osobiste: pieniądz, obieg pieniądza, postawy wobec pieniędzy, dojrzałość finansowa, instytucje rynku finansowego, budżet gospodarstwa domowego, spirala zadłużenia, podatki, formy oszczędzania i inwestowania, ryzyko inwestycyjne, usługi bankowe, bezpieczeństwo elektronicznych usług finansowych, finansowe zabezpieczenie przyszłości, ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia majątkowe i na życie, inwestowanie na Giełdzie Papierów Wartościowych, etyka w finansach;
  • Osoba przedsiębiorcza na rynku pracy: kariera zawodowa, poszukiwanie pracy, rozmowa kwalifikacyjna, autoprezentacja, formułowanie opinii zwrotnej, etyka w pracy;
  • Przedsiębiorstwo: zarządzanie przedsiębiorstwem, własny biznes i jego otoczenie, finanse przedsiębiorstwa, etyka w biznesie, społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw;

Część tematów będzie się więc pokrywać, pojawi się też jednak sporo nowych (m.in. rola innowacji w przedsiębiorczości, planowanie zadań projektowych, zarządzanie własnymi finansami w oparciu o nowoczesne metody czy inwestowanie).

Nauczyciele biznesu i zarządzania oraz metody i techniki kształcenia

W podstawie programowej przedmiotu biznes i zarządzanie możemy zauważyć współczesne spojrzenie na zagadnienie finansów, ekonomii, rynku pracy itd. Dobrym sygnałem jest także postawienie na umiejętności praktyczne. Jak zapowiadał Przemysław Czarnek, przedmiot ten na maturze miałby również sprawdzać te kompetencje. Pojawiła się więc propozycja, by egzamin dojrzałości z tego przedmiotu odbywał się w grupach.

Sporo osób zastanawia się, kto będzie uczył nowego przedmiotu. Będą to ci sami nauczyciele, którzy uczyli podstaw przedsiębiorczości. Dużo więc zależy od tego, w jaki sposób konkretni pedagodzy zdecydują się prowadzić zajęcia. Wśród zalecanych form pracy, metod i technik kształcenia znalazły się m.in. praca zespołowa, realizacja zadań metodą projektów, wykorzystanie studiów przypadków biznesowych (case studies), symulacje inwestycyjne czy elementy grywalizacji.

od 7 lat
Wideo

Zmarł wybitny poeta Ernest Bryll

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na poranny.pl Kurier Poranny