Białystok. Najbardziej obniżkę podatku VAT widać w cenach paliw na stacjach benzynowych, ale w sklepach też jest taniej [zdjęcia]

Dodajmy, że podatek VAT na gaz też został obniżony z 8 do 0 proc., a jak zapewnił w poniedziałek (31.01) rzecznik rządu, państwo rezygnuje z części danin, aby ograniczyć działania inflacyjne. - Te wszystkie działania mają spowodować, że inflacja zmniejszy swoje tempo, że wzrost cen będzie zahamowany - podkreślił Piotr Mueller.

Gdzie najtaniej można kupić benzynę, olej napędowy i autogaz prezentujemy w naszej galerii:

Czytaj również:

Zgodnie z ustawą, 0-proc. VAT-em zostały objęte podstawowe produkty żywnościowe i napoje (dotychczas opodatkowane stawką 5 proc.). Z informacji zamieszczonych przez Ministerstwo Finansów wynika, że są to takie produkty jak:

• mięso i podroby jadalne,
• ryby, skorupiaki, mięczaki i pozostałe bezkręgowce wodne - z wyłączeniem homarów i ośmiornic,
• produkty mleczarskie, jaja ptasie, miód naturalny,
• warzywa oraz niektóre korzenie i bulwy,
• owoce i orzechy jadalne; skórki owoców cytrusowych lub melonów,
• zboża,
• produkty przemysłu młynarskiego, przetwory ze zbóż i wyroby piekarnicze;
• nasiona i owoce oleiste, ziarna,
• tłuszcze i oleje pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego, lub mikrobiologicznego,
• wody - włącznie z wodami mineralnymi i wodami gazowanymi, zawierające dodatek cukru lub innego środka słodzącego lub wody aromatyzowane i pozostałe napoje bezalkoholowe,
• jogurty, maślanki, kefiry, lody,
• napoje bezalkoholowe, w których udział masowy soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20 proc. składu surowcowego,
• dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego.

- Uważam, że obniżka VAT-u w obszarze żywności da największy efekt, bo jest tu największa konkurencja. Półroczny okres niższego VAT a jednej strony jest krótki, ale z drugiej wystarczająco długi, aby konkurencja zrobią swoje. A sprzedawcy wiedzą, że my wiemy, że oni dostali od rządu ulgę w daninach, które płacą, więc oni muszą obniżać ceny. Mogą na tym wygrać obrotami, a mu będziemy kupowali taniej. Byłem dzisiaj w sklepie i widziałem na półkach towary z ceną dotychczasową, przekreśloną, obok której była nowa. Czyli sprzedawcy dostosowali się do tego, co chciał rząd - zapewnia prof. Henryk Wnorowski, kierownik m.in. Katedry Nauk o Przedsiębiorstwie na Wydziale Ekonomii i Finansów Uniwersytetu w Białymstoku.

Nieco inaczej skutki obecnej obniżki podatku VAT widzi prof. Robert Ciborowski, ekonomista i rektor UwB, który uważa, że nie należy liczyć na duże spadki cen z dwóch powodów:

- Pierwszy to wzrost cen energii i gazu, co przedsiębiorcy musieli wliczyć w koszty działalności. Na razie nie wiemy, jaki wpływ na ceny będą miały koszty energii i czy wyrówna je obniżka VAT-u. Miejmy nadzieję, że wpływ ze spadku podatku będzie większy. Po drugie, wiele firm uwzględniło już wcześniej obniżki podatku windując ceny na przełomie roku. Czyli nawet jeśli spadki cen będą nie osiągną poziomu na jaki liczyliśmy, a niższy. Problemem jest to, co będzie za sześć miesięcy, bo przecież inflacja nie zniknie, więc będą potrzebne jakieś inne działania - uważa prof. Ciborowski.

Zerowy VAT na produkty żywnościowe oznacza, że np. w przypadku sklepów Społem nowe ceny wynoszą np.: olej Kujawski - teraz 10,99 zł (w styczniu 11,99 zł), łopatka b. kości - 10,99 zł (z 11,99 zł), masło Łaciate - 6,69 zł (z 8,49 zł), ziemniaki - 2,29 zł (z 2,49 zł), mąka tortowa - 3,99 zł (z 4,19 zł), jabłka - 2,49 zł (z 2,69 zł), jaja klatkowe - 7,49 zł (z 7,89 zł), chleb wileński - 3,59 zł (z 4,39 zł), chleb Podlaski - teraz 2,99 zł (w styczniu 3,49 zł).

- Ceny części naszych towarów obniżyliśmy już we wtorek, ale ponieważ jest ich dużo proces ten będziemy kontynuowali w środę. Jednak cena detaliczna to nie tylko kwestia podatku VAT, bo nie wolno pominąć ceny surowca, czynników energetycznych, opakowań, kosztów okołosurowcowych oraz osobowych i sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Przy braku wyników marża musi rosnąć, a gdy sytuacja jest dobra można prowadzić korekty w dół. Dopiero te wszystkie składowe mówią o tym, jaka jest cena detaliczna produktu. Nie można oczekiwać, że sama obniżka VAT-u o 5 proc. determinuje zmianę ceny na półce, gdy np. dotknęła nas podwyżka cen gazu o 600 proc., co oznacza wzrost o 500 tys. zł miesięcznie. Jednak skoro jest obniżka VAT, Społem zmieniło ceny stosownie do swoich możliwości - podkreśla Janusz Kulesza, prezes PSS Społem Białystok.

- Jeśli chodzi o obniżenie podatku VAT na wybrane produkty żywnościowe, od ponad 2 tygodni na bieżąco informowaliśmy naszych partnerów o zmianach. Nasze sklepy dostały od nas wykaz kategorii produktowych, które podlegają obniżeniu VAT. Także sami producenci wskazywali, co z ich list asortymentowych podlega obniżce. W wielu przypadkach personel placówek wraz z serwisantami musiał sprawdzić drukarki fiskalne, bowiem w niektórych modelach nie można było ustawić nowej stawki bez konieczności przeprogramowanie urządzeń. W wielu miejscach takie zmiany trwały po zamknięciu sklepu w poniedziałek, do późnych godzin wieczornych tak, by od rana 1 lutego otworzyć sklep. Cały ten proces trzeba będzie powtórzyć za pół roku - tłumaczy Monika Kosz-Koszewska, dyrektor marketingu i rzecznik prasowy Grupy Chorten.

Z 23 proc. do 8 proc. spada stawka podatku VAT na paliwa silnikowe: olej napędowy, biokomponenty stanowiące samoistne paliwa, benzynę, gaz LPG.
Na białostockich stacjach ceny spadły wyraźnie. Najniższa, jaką udało nam się zobaczyć wynosiła 5,16 zł/l (Pb95). Poza tym rekordem ceny "95" wahały się od 5,19 do 5,42 zł/l. W przypadku ON było to 5,24 - 5,49 zł/l, zaś w przypadku LPG, czyli autogazu ceny wynosiły od 2,67 do 2,75 zł.

- Dzisiejsza zmiana ma charakter fiskalny i obniżenie stawki powoduje, że podatek VAT jest niższy o 15 pkt. procentowych. I tak będzie przez najbliższe sześć miesięcy. Przy poniedziałkowym poziomie cen paliw na stacjach dało to jednorazową obniżkę o około 70 gr/l w przypadku benzyny i o około 30 gr/l w przypadku autogazu. Ale to się wydarzyło raz, a teraz rynki będą żyły własnym życiem, czyli będą zmieniały się zależnie od sytuacji rynkowej, bo akcyzę mamy obniżoną do minimum, a i w podatkach za wiele zrobić się nie da. Po stronie fiskalnej, przez sześć miesięcy, będzie stabilnie. Teraz będziemy obserwowali sytuację na światowych rynkach ropy naftowej i na rynku walut, bo to są czynniki, od których zależy czy ceny hurtowe, a z nimi detaliczne, będą rosły czy spadały. Na pewno obniżka VAT przez pół roku uchroni nas przed przekroczeniem poziomu 6 zł/l benzyny - tłumaczy Urszula Cieślak, analityk rynku paliw BM Reflex.

Dodaje, że na pewno obniżka VAT przez pół roku uchroni nas przed przekroczeniem poziomu 6 zł/l benzyny 95. Jeśli jednak sytuacja pandemiczna się uspokoi i będzie więcej wakacyjnych wyjazdów, popyt na ropę wzrośnie. - To może oznaczać podwyżki, ale wtedy rząd może obowiązywanie niższego VAT-u przedłużyć - ocenia analityczka Reflexu.

Ponadto do 0 z 8 proc. spadł VAT na nawozy, środki ochrony roślin, ziemię ogrodniczą i innych środków wspomagających produkcję rolniczą. Ten sam poziom osiągnął VAT na gaz, natomiast na energię cieplną - 5 proc. (z 8 proc.). W przypadku energii elektrycznej utrzymana została stawka podatku w wysokości 5 proc.

Jak wynika z informacji rządu, obniżka podatku VAT ma kosztować budżet około 11,6 mld zł, z czego niższy VAT: na żywność i napoje to niemal 3 mld zł, na paliwa - ok. 3,11 mld zł, na nawozy - 0,52 mld zł, na gaz - ok. 2 mld zł, na energię elektryczna - ok. 2,30 mld zł, energia cieplną - ok. 0,67 mld zł.

Obniżone stawki podatku VAT od towarów i usług będą obowiązywały od wtorku, 1 lutego do 31 lipca 2022 roku.