Białystok. Joanna Zabielska-Cieciuch: Opieka koordynowana to sposób na kolejki do specjalistów

Reformę funkcjonowaniu gabinetów podstawowej opieki zdrowotnej (POZ)minister zdrowia zapowiadał od dawna. Zmiany weszły 1 lipca.
Reforma? Ja bym tych zmian nie nazwała reformą. To raczej drobna, kosmetyczna zmiana. Ale na prawdziwą reformę zasad funkcjonowania POZ oczywiście czekamy. Teraz oczywiście weszło kilka zmian, ale te, które naprawdę mogą odczuć pacjenci, mają zacząć działać jesienią. Takie są zapowiedzi ministerstwa zdrowia, ale czy tak się stanie? Tego nie wiemy. Już wielokrotnie to, co było ustalane z naszym środowiskiem, z ekspertami, lądowało w koszu.

To jakie zmiany weszły teraz?
Od 1 lipca mamy poszerzony zakres świadczeń gwarantowanych w postaci badań dodatkowych.
Te dodatkowe badania diagnostyczne obejmują m.in. ferrytynę, witaminę B12, anty-CCP, antygen H. pyroli w kale, anty-HCV, szybkie testy (CPR - szybki test ilościowy dla dzieci do ukończenia 6. roku życia i strep-test).
Ale to są badania, które będzie zlecali sporadycznie, może oprócz CRP u dzieci. Oczywiście, dzięki temu, że na badania będziemy mogli kierować z przychodni, pacjenci – aby poznać ich wyniki – nie będą musieli oczekiwać po kilka miesięcy na diagnostykę np. w poradni hematologicznej, ale też innych poradniach specjalistycznych. Ta zmiana na pewno ułatwi i przyspieszy diagnostykę.

Kolejna zmiana dotyczy profilaktyki chorób krążenia.
Do tej pory te badania były zależne od wieku pacjenta: można je było zlecać 35-, 40- czy 45-latkom. Teraz pod tę profilaktykę podlegają wszyscy, którzy nie mieli zlecanych tych badań w ciągu ostatnich pięciu lat i którzy nie chorują na choroby układu krążenia i na cukrzycę. Od teraz te badania mogą samodzielnie wykonywać pielęgniarki. Samodzielnie – czyli bez udziału lekarza. To duże ułatwienie, jednak trzeba czasu, by było stosowane – NFZ nie przygotował jeszcze zmian na serwerze, więc te zmiany jeszcze tam nie zawitały.

I to koniec reformy?
Nie. Jest jeszcze program Profilaktyka 40Plus. Jako że nie jest zbyt popularny, NFZ wprowadził dodatkową gratyfikację. Dla tych przychodni, które przebadają w ramach tego programu stu pacjentów, NFZ wypłaci 2200 zł.

Naprawdę pacjenci nie chcą korzystać z tego programu?
I wcale mnie to nie dziwi, bo mało ma on wspólnego z profilaktyką. Dlatego też my, lekarze rodzinni, wolimy się skupić na programie profilaktyki krążenia. Tu akurat wszystko jest bardzo dobrze zorganizowane i zaplanowane. Owszem, badanie jest dla nas nieco kłopotliwe, bo wymaga ciągłego logowania się do systemu, comiesięcznej zmiany haseł... No ale to już nasze problemy techniczne.

A opieka koordynowana? Też była zapowiadana od 1 lipca.
No właśnie to na nią tak bardzo czekamy. Wprowadzenie tego rozwiązania planowane jest od jesieni, ale nie znamy jeszcze szczegółów.

Na czym ta opieka ma polegać?
To rozwiązanie, w które przychodnie będą wchodziły dobrowolnie. Moi zdaniem ogromnym sukcesem będzie, jeśli na 9 tys. wszystkich przychodni zdecyduje się na to 100-200 z nich. Opieka koordynowana ma zmniejszyć kolejki do specjalistów, ale też sprawić, że potrzebujący tego pacjent wciąż będzie pod opiekę lekarską. Lekarze rodzinni mają na tyle duże kompetencje, by móc się tego podjąć. Sam system ma polegać na tym, że lekarz rodzinny będzie koordynatorem choroby przewlekłej. Tak się już dzieje na świecie – że zaczynamy zarządzać chorobą jako procesem. To nie jest dobre, jeśli lekarz skupia się tylko na wypisywaniu recept. Tym bardziej, gdy nie wie, czy pacjent je wykupuje. Dlatego zostało wytypowanych 10 chorób, m.in. nadciśnienie, cukrzyca, migotanie przedsionków, którymi kompleksowo zajmie się lekarz rodzinny. Dostanie na to budżet powierzony, który będzie mógł sfinansować np. diagnostykę, zorganizowanie konsultacji ze specjalistą. Oczywiście, pacjent może nie życzyć sobie, by jego leczenie koordynował lekarz rodzinny – wtedy może iść dotychczasową ścieżką.