Białostockie uczelnie szukają oszczędności. W planach wprowadzenie nauki zdalnej czy ograniczanie oświetlenia

W poniedziałek, 3 października, studenci powrócili do swoich uczelni po wakacyjnej przerwie. Mogłoby się wydawać, że po pandemii i wybuchu wojny w Ukrainie, społeczność akademicką czeka spokojne rozpoczęcie nowego roku akademickiego.

Tym razem spokój ten zaburzają rosnące ceny za energię elektryczną i ogrzewanie. Uczelnie w całym kraju zmuszone są więc do szukania oszczędności. Nie inaczej jest w przypadku tych działających w Białymstoku.

Rektor Uniwersytetu w Białymstoku przyznaje, że w przypadku zarządzanej przez niego uczelni, koszty energii wzrosły o 80 proc.

- Mamy umowę podpisaną do końca przyszłego roku na starych cenach, więc to tylko koszty przesyłów, opłat stałych etc. Jeśli by się okazało, jak w przypadku niektórych uczelni, że firmy energetyczne wypowiadają umowy, podpisują nowe, to jest już wzrost 600-700 proc. – dodaje prof. Robert Ciborowski.

Dlatego też uczelnia postawiła na zdecydowany krok. Od 7 stycznia do 6 lutego 2023 r. studenci UwB będą uczyć się zdalnie. Wielu dziekanów UwB planuje organizację zajęć tak, aby do 22 grudnia, tuż przed przerwą świąteczną skończyć semestr.

Rektor przyznaje, że oszczędzanie energii to nie jedyne oszczędności, które wprowadza uczelnia.

- Papier podrożał o 300 proc., poligrafia mniej więcej tyle samo, nie mówię już, ile podrożały preparaty (...). Wszystko drożeje co najmniej kilkadziesiąt procent rocznie, a na to środków nie ma, więc oszczędzać będziemy na wszystkim – powiedział rektor.

Na naukę zdalną zdecydowała się też filia Akademii Teatralnej w Białymstoku. Uczelnia w styczniu na ponad miesiąc wprowadzi zajęcia online. Do 18 grudnia zajęcia będą odbywały się normalnie. Jednak po świątecznej przerwie, w styczniu na uczelnię powróci tryb nauki zdalnej, podczas której będą odbywały się tylko zajęcia teoretyczne.

Jak przyznała w rozmowie z PAP prorektor ds. Filii Akademii Teatralnej w Białymstoku prof. Marta Rau, uczelnia stoi przed dużym wyzwaniem, by te zmiany jak najmniej zaszkodziły studentom w procesie nauki.

- Teatr to spotkanie człowieka z człowiekiem. Nawet, jeżeli studenci wezmą lalki do domu, mogą z nimi ćwiczyć, to jednak nie ma partnera, nie ma dialogu... Oczywiście online jest to do zrobienia, ale jest to ogromnie trudne - powiedziała Rau.

Drugi semestr, który rozpocznie się w połowie marca, będzie odbywał się na uczelni, ale w związku ze zobowiązaniem, aby wypełnić 15 tygodni nauki, to semestr skończy się w połowie lipca, a nie jak zwykle na początku czerwca.

Uczelnia w związku z oszczędnościami wprowadza też inne rozwiązania. Ograniczono m.in. wydatki na nowe dekoracje i lalki, a także dostęp do reflektorów.

- Już zapowiedzieliśmy studentom, że nie będą mogli próbować przy reflektorach. Egzaminy będą się odbywać przy zwykłym świetle. To da nam duże oszczędności - dodała Rau.

Oszczędności planuje szukać też Politechnika Białostocka.

- Bierzemy pod uwagę wydłużenie przerwy świątecznej dla studentów i nauczycieli akademickich. Analizujemy, jakie może dać oszczędności skupienie w jednym budynku kadry administracyjnej, a w pozostałych obniżenie temperatury - przyznaje mgr inż. Wojciech Konopacki, Kanclerz Politechniki Białostockiej.

W trakcie opracowania są też zalecenia dla pracowników i studentów uczelni odnośnie zachowań pro ekologicznych, a co za tym idzie dających oszczędności.

"Zaciskanie pasa" planuje również Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Władze uczelni chcą zobligować pracowników i studentów do racjonalnego wykorzystania źródeł energii poprzez wyłączanie zbędnych urządzeń elektrycznych i grzewczych. W budynkach pojawią się energooszczędne źródła światła i załączające je czujki ruchu.

- Planujemy też wyłączenie systemowo zbędnego oświetlenia na ciągach komunikacyjnych i pomieszczeniach ogólnego przeznaczenia wewnątrz budynków z zachowaniem warunków bezpieczeństwa – wymienia Marcin Tomkiel, rzecznik UMB. - Ograniczymy oświetlenie zewnętrznego parkingów i iluminacji budynków.

Uczelni zależy też na optymalizacji pracy systemów wentylacyjnych i grzewczych.

UMB chce również oszczędzić dzięki termomodernizacji budynków przy ul. Mieszka I oraz hali sportowej przy ul. Wołodyjowskiego 1. To pozwoli uczelni znacząco zmniejszyć zużycie energii (cieplnej - 65,52% i elektrycznej - 17,68%).

Wszystkie uczelnie liczą na wsparcie rządzących. Ci zapewniają, że ma ono nadejść już niedługo.

- Pracujemy w tej chwili nad taryfami, które pozwolą uczelniom udźwignąć dodatkowy wzrost kosztów energii elektrycznej i ciepła. Projekty rządowe w tej sprawie już niedługo powinny ujrzeć światło dzienne - mówi Dariusz Piontkowski, wiceminister edukacji i nauki.

Jego zdaniem, wprowadzanie przez uczelnie nauki zdalnej na dłuższy okres, nie jest dobrym rozwiązaniem.

- Jest ona dużo mniej efektywna, niż nauczanie stacjonarne. Dotyczy to zarówno szkół podstawowych, średnich, jak i uczelni. Elementy pracy zdalnej należy traktować jako wspomaganie, a nie podstawową metodę nauczania - dodaje.

Uczelnie twierdzą jednak, że nie mają wyboru.

- Władze uczelni są świadome, że nauczanie zdalne nie jest równie efektywne, jak to tradycyjne, w bezpośrednim kontakcie z prowadzącym, wykładowcą. Ale nie mamy wyboru - musimy szukać oszczędności, a krótkotrwałe przejście na kształcenie zdalne to w obecnej sytuacji optymalne rozwiązanie. Oczywiście mamy nadzieję, że uczelnie otrzymają jakieś wsparcie i że w tym roku akademickim więcej nie będziemy musieli stosować nauczania hybrydowego - przyznaje Katarzyna Dziedzik, rzecznik UwB.

O tym, że uczelnie są zmuszone do radykalnych kroków, są przekonani sami studenci. O swoim niezadowoleniu, jednak nie z działań rektora, a rządzących, podczas zorganizowanej w czwartek (6.10) konferencji prasowej mówili ci na co dzień uczący się na Wydziale Prawa.

- Uczelnie w całej Polsce potrzebują dziś wsparcia. Uniwersytet w Białymstoku potrzebuje dziś wsparcia. My jako studenci, jako uczelnia, tego wsparcia nie czujemy – mów Krystian Wodzielak,
student UwB.

Studenci odnoszą się też do słów ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka, który w jednym wywiadów stwierdził, że rektor UwB niepotrzebnie się spieszy.

- Uważam, że ten pośpiech byłby jak najbardziej wskazany, ale w przypadku ministerstwa oraz rządu. By te procesy legislacyjne odbywały się jak najszybciej, gdyż sezon grzewczy już się zaczyna. Te zmiany, które mogą ulżyć uczelniom z kosztami energii i ogrzewania, powinny być już powoli wprowadzane – zaznacza Krystian Wodzielak.

Uczestnicy konferencji widzą jednak negatywne skutki decyzji rektora.

- Nauczania zdalne, w porównaniu ze stacjonarnym, ma więcej minusów niż plusów. Jedni studenci bardzo szybko łapią materiał, a innym potrzeba dużo więcej czasu by go zrozumieć. A nie mają możliwości wyjaśnienia różnych tematów. Do tego zdalnie nie wszyscy mogą wystarczająco skupić uwagę – wymienia Vladislav Kachuk.

Studenci zastanawiają się też, co będzie z ich kolegami, uczących się w trybie niestacjonarnym.

- Jeżeli zostanie wprowadzona nauka zdalna, studenci zaoczni, płacący za studia, zostaną mocno poszkodowani - podkreśla Wodzielak.

Przyszli prawnicy apelują więc do Przemysława Czarnka o to, by jak najszybciej zadbał o wprowadzenie zmian legislacyjnych.

Zobacz też: