Areszt Śledczy. Wyniki badań ludzkich szczątków

Od 3 do 7 lipca 2013 r. przy Areszcie Śledczym w Białymstoku były prowadzone prace poszukiwawcze mające na celu ujawnienie miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego. Kierował nimi dr. hab. Krzysztof Szwagrzyk, pełnomocnik Prezesa IPN ds. poszukiwań ofiar terroru komunistycznego. 6 lipca ujawniono szczątki kostne dwóch osób. Natychmiast, w porozumieniu z obecnym przy pracach pełnomocnikiem prezesa IPN dr. hab. Krzysztofem Szwagrzykiem, powiadomiono o tym znalezisku policję z IV Komisariatu w Białymstoku. Na miejsce przybyli funkcjonariusze policji oraz przedstawiciel Zakładu Medycyny Sądowej i prokurator z Prokuratury Rejonowej Białystok Południe, którym przekazano odnalezione szczątki.

- Następnego dnia odnaleziono szczątki jeszcze jednej osoby, które również przekazano prokuratorowi z prokuratury powszechnej, która prowadziła w tej sprawie postępowanie - mówi Tomasz Danilecki, asystent prasowy Oddziału IPN w Białymstoku. - W połowie lipca 2013 r. postępowanie to zostało przekazane z prokuratury powszechnej do Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu IPN w Białymstoku.

26 lipca 2013 r. prokurator IPN Zbigniew Kulikowski wszczął śledztwo S 51/13/Zk w sprawie dokonanych przez funkcjonariuszy państwa komunistycznego w okresie od 1939 do 1956 r. na terenie Aresztu Śledczego w Białymstoku zabójstw członków polskich organizacji niepodległościowych i innych osób. W ramach tego śledztwa prokurator IPN zaplanował dalsze prace ekshumacyjne. Szczątki z ZMS, po dokonaniu profilowania DNA, zostały przekazane decyzją prokuratora IPN do zakładu pogrzebowego, gdzie są nadal przechowywane. 31 lipca 2013 r. prokurator IPN zasięgnął opinii specjalistów z ZMS Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku w celu uzyskania sprawozdania z oględzin odnalezionych szczątków oraz wyników ich profilowania DNA.

- Jak poinformował prokurator Zbigniew Kulikowski, w maju 2014 r. ZMS wydał opinię, której wynika, że należą one do trzech różnych osób płci męskiej - dodaje Tomasz Danilecki. - Jeden z mężczyzn w chwili śmierci miał mniej niż 20 lat, drugi zaś od 30 do 40 lat. Stan szczątków trzeciego mężczyzny nie pozwolił na określenie jego wieku. Wszystkie szczątki przebywały w ziemi nie krócej niż kilkadziesiąt lat. Biegły ustalił, że w czaszce młodszego z mężczyzn znajduje się "otwór z odchodzącą od niego szczeliną pęknięcia". W związku ze znacznym ubytkiem kości tej czaszki i zachowaniem jedynie brzegu ubytku, biegły nie mógł jednoznacznie ustalić mechanizmu powstania tego uszkodzenia kości. Jego zdaniem może to być ślad po postrzale z broni palnej.

Prace ekshumacyjne na terenie Aresztu Śledczego będą kontynuowane przez Oddziałową Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Białymstoku we wrześniu br.