Agnieszka Olchin: Pielęgniarki protestują, bo chcą uczciwych zarobków

We wtorek (23 maja) pielęgniarki protestowały w Warszawie, pod Sejmem. Z Podlaskiego pojechały aż dwa autokary, czyli w sumie niemal sto osób. Co tak bulwersuje i niepokoi pielęgniarki, że znowu decydujecie się na protesty?
Znowu jesteśmy przed podwyżkami. To kolejne podwyżki w związku z podwyższeniem krajowej płacy minimalnej – nasza ustawa tak zakłada...

Czyli trzeba się cieszyć!
No właśnie nie do końca. Bo w wielu szpitalach dyrektorzy już wręczają pielęgniarkom wypowiedzenia zmieniające – te pielęgniarki, które są zakwalifikowane do drugiej grupy, chcą przenieść do grupy piątej, a nawet szóstej. Wszystko po to, by nie płacić im za tytuł magistra i specjalizację, ponieważ w ustawie jest tak napisane, że jeśli pracodawca wymaga tego wykształcenia, to ;pielęgniarka jest kwalifikowana do odpowiedniej grupy. To furtka dla pracodawców do tego, by nam mniej płacić. Czyli pracodawca uznaje, że mimo iż pielęgniarka ma na przykład wykształcenie wyższe, to nie będzie za nie płacił, gdyż na stanowisku, na którym jest ona zatrudniona, tak wysokie kwalifikacje wcale nie są wymagane. Stąd teraz te wypowiedzenia zmieniające, by je zdegradować do grupy piątej lub szóstej.

Co to znaczy?
Grupa druga to pielęgniarki z kwalifikacjami albo z tytułem magistra – ale tylko magistra pielęgniarstwa. Do grupy piątej i szóstej powinny być kwalifikowane pielęgniarki z licencjatem, po liceum medycznym alb o specjalistki bez ukończonych studiów. Teraz przecież nie jest już możliwe, by zostać pielęgniarką po szkole średniej. Aby zacząć pracować w tym zawodzie, konieczne jest przecież skończenie studiów, choć oczywiście kwalifikacje tych pań, które nie mają studiów, a za to mają wieloletnie doświadczenie, są nadal uznawane. My – odkąd ustawa powstała – apelujemy do rządu, by zmienił zapis na „posiadane kwalifikacje”, a nie „wymagane”. Niestety, rząd nie chce się na to zgodzić już od kilku lat. A to prowadzi do tego, że pracodawcy bez problemu degradują pielęgniarki, by płacić im mniej. Wielokrotnie już w takich przypadkach prosiłyśmy o interwencję na przykład inspekcję pracy, a nawet ministerstwo zdrowia. Niestety, kontrole nie stwierdzają uchybień właśnie z tego powodu, że pracodawca deklaruje, że nie wymaga od pielęgniarki tych najwyższych kwalifikacji. Ale przecież tych najwyższych kwalifikacji wymagają od nas pacjenci. Bo to przecież oni są pod naszą opieką. I chcą tej opieki na najwyższym poziomie.

Co planujecie więc robić?
W poniedziałek zbierałyśmy też podpisy pod naszym obywatelskim projektem ustawy, a później złożyłyśmy go do Sejmu, bo w sumie udało nam się – w bardzo krótkim czasie zebrał ponad 130 tys. podpisów. Chcemy, aby ustawa dokładnie określała, że pensja pielęgniarki zależy od jej faktycznych kwalifikacji – bo dziś tak naprawdę zależy. Ale chcemy też podnieść współczynniki w grupach piątej i szóstej, tak by dysproporcje w wypłatach zmniejszyć. Chciałybyśmy też – zgodnie zresztą z poniedziałkowy hasłem „Doświadczenie ma znaczenie” – by przy wyliczany wysokości wypłat pracodawcy brali pod uwagę również nasze doświadczenie. Są przecież pielęgniarki świeżo po szkole, ale z tytułem magistra, są też z tylko z licencjatem, ale jednocześnie mają 35-letni staż pracy w zawodzie, wielkie doświadczenie i wiedzę.

Jakie są dysproporcje w zarobkach w poszczególnych grupach?
Teraz to będzie już ponad 2 tysiące złotych, czyli różnice są już bardzo duże.

Podsumujmy więc – po co pojechałyście we wtorek do Sejmu?
By podnieść współczynniki grupy piątej i szóstej, by w ustawie było zapisane, że dyrektorzy muszą płacić za faktyczne kwalifikacje, nie mieli swobody w interpretacji tej ustawy w tym punkcie. No i chcemy, by w ustawie był zapis, że rząd daje gwarancję finansowania naszych podwyżek. Chcemy też zapisu o tym, że jeśli pielęgniarka podwyższy kwalifikacje, to już od następnego miesiąca będzie miała wyższe wynagrodzenie. Ale w tym ostatnim zapisie nie chodzi tylko o pielęgniarki, bo w piątej i szóstej grupie ujęci są też technicy, laboranci...

Jest szansa, że ten wasz projekt ustawy faktycznie zostanie wzięty pod uwagę?
Mamy taką nadzieję. Dlatego wciąż rozmawiamy z posłami, tłumaczymy, dlaczego zależy nam akurat na takich zapisach.