Aby wykształceni autyści mogli pracować, potrzebne są rozwiązania systemowe

Jak przyznaje pomysłodawca projektu prof. Maciej Perkowski, pomysł na projekt przyniosło samo życie. Bo profesor Perkowski na Wydziale Prawa UwB miał nietypowego studenta, a później doktoranta. To Maciej Oksztulski – niemówiący autysta, w niewiarygodnie szybki sposób przyswajający wiedzę z wielu dziedzin i potrafiący wysnuwać wnioski. Jak przypomina prof. Maciej Perkowski, problem tylko jest z podzieleniem się tą wiedzą i wnioskami z innymi.

Dr. Maciejowi Oksztulskiemu przez niemal całą edukację pomagała mama Danuta, ale też pracownicy naukowi wydziału prawa. To działało. Jednak prof. Maciej Perkowski nie miał wątpliwości – potrzebne są rozwiązania systemowe służące poprawie wejścia na rynek pracy wykształconych osób ze spektrum autyzmu, które kończą studia wyższe.

W ramach projektu powstała specjalna strona internetowa, w ramach której będą upowszechniane informacje o prowadzonych działaniach, wiedza naukowa wynikająca z przeprowadzanych badań, materiały szkoleniowe, rekomendacje eksperckie i planowana monografia naukowa. Realizatorzy projektu przeanalizowali też międzynarodowe, unijne i polskie rozwiązania prawne regulujące problematykę wejścia na rynek pracy wykształconych osób ze spektrum autyzmu, oraz przeprowadzili tzw. biały wywiad gospodarczy, obejmujący polskie podmioty gospodarcze pod kątem ustalenia potencjalnej skali zatrudnienia wykształconych osób ze spektrum autyzmu.

A co najważniejsze – w praktyce sprawdzili, z czym będą się mierzyć asystenci pomagający w pracy osobom w spektrum autyzmu oraz jakie powinni mieć umiejętności i cechy charakteru.

– Pracodawcy czekają na pewność: pewność prawa, pewność rozwiązań. Bo pracodawcy podlegają brutalnym regułom rynku – tłumaczył prof. Maciej Perkowski tuż przed konferencją. – Wszelkiej maści niepowodzenia, deficyty czy drobne trudności nawet wywołane dobrymi chęciami – później i tak lądują na barkach pracodawców. Trudno więc się dziwić, że zarówno kierownictwo w sektorze publicznym, jak też przedsiębiorcy – są ostrożni, są asekuracyjni i boją się podejmować wysiłek zatrudnienia osób ze spektrum autyzmu. Ale to świadczy też o odpowiedzialności. Bo przyjęcie na pokład przedsiębiorstwa czy instytucji osoby neuroatypowej jest obarczone ryzykiem odpowiedzialności za jej dalszy los – podsumowuje prof. Perkowski.

I tłumaczy, dlaczego tak ważna jest wypracowanie rozwiązań systemowych:

– Statystycznie autystów przybywa. To może przynieść takie skutki, że coś, co dziś postrzegamy jako normę w relacjach, za chwilę będzie wyjątkiem. Dlatego trzeba przygotować się do tego zawczasu i mądrze.