Po drugie. Czy używać określenia wyzwolenie? 17 lutego 1919 roku do Białegostoku przybył polski komendant miasta płk Stanisław Dziewulski, dzień później utworzono tu Tymczasowy Komitet Miejski z "prezydentem" Józefem Puchalskim. Trwała w tym czasie ewakuacja wojsk niemieckich. 19 lutego, około godz. 20, z dworca kolejowego skierowały się ku centrum pododdziały polskie dowiezione z Łap, by bez toczenia walk potwierdzić wolność.
Po trzecie. Choć oficjalne powitanie żołnierzy zaplanowano na 20 lutego, stało się to dwa dni później. Dlatego na zdjęciach (patrz u góry) jest napis: "Na pamiątkę wejścia wojsk polskich do Białegostoku 22 lutego 1919". Pozostańmy przy 19 lutego!
Po czwarte. Dobrze przygotowana próba wyzwolenia Białegostoku miała miejsce już 11 listopada 1918 roku, tak jak w Warszawie i większości miast polskich. Precz z historycznymi kompleksami!
Po piąte. Była to próba nieudana, ale zdecydował o tym głównie układ zewnętrzny. Na Ukrainie pozostawała nadal potężna armia niemiecka. Józef Piłsudski obawiał się skutków jej przejazdu przez Warszawę. Rolę kozła ofiarnego miały więc spełnić miejscowości leżące przy kolei: Brześć-Białystok-Grajewo. Decyzja zapadła 24 listopada w Kownie. To był wyrok dla naszego miasta i ulga dla centralnej Polski.
Po szóste. Przedłużenie o ponad trzy miesiące obcych rządów wzmocniło aspiracje mniejszości narodowych, pojawił się postulat ustanowienia wolnego miasta Białegostoku na podobieństwo Gdańska. Udało się zapobiec tej groźbie dzięki postawie społeczności polskiej. Pamiętajmy o tym cudzie zgody ponad opcjami politycznymi!
Po siódme. 5 lutego 1919 roku podpisana została "umowa białostocka". Przypominajmy rodakom, że dzięki niej wojska polskie mogły zatrzymać pochód Armii Czerwonej. Czołówki "wyzwolicieli" były w prostej linii już tylko 100 km od Białegostoku.
Po ósme. Skoro 19 lutego 1919 roku powrócił jako data białostockiego święta niepodległości, to winien być lepiej utrwalony. Podobnie jak i pamięć o Białostockim Pułku Strzelców oraz jego dowódcy ppłk. Stefanie Pasławskim. Będziemy czekać na setną rocznicę?
Po dziewiąte. Feliks Filipowicz powiedział 22 lutego 1919 roku: "Ziemia ta wraca na łono macierzyste wszystkim nam drogiej Polskiej Ojczyzny." I były to słowa głęboko prawdziwe, bo Białystok od 1807 roku był poza Polską (Królestwem Polskim).
Po dziesiąte. Tym bardziej docenić należy późniejszy trud białostoczan, w tym młodego pokolenia, już nie tylko Polaków. To wielka radość, że 19 lutego 2009 roku będzie wśród nas Prezydent Ryszard Kaczorowski, rówieśnik odrodzonego Białegostoku. Oddajmy hołd Wszystkim, którzy dobrze przysłużyli się miastu i Polsce.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
