40. rocznica wprowadzenia stanu wojennego. Zobacz, jak podlaska Solidarność upamiętni ofiary reżimu gen. Jaruzelskiego

Po 16 miesiącach brutalnie zostały przerwane wolnościowe nadzieje Polaków - przypomniał Józef Mozolewski, przewodniczący podlaskiej Solidarności, podczas środowej [1.12.2021] konferencji prasowej zapowiadającej rocznicowe uroczystości. - Cieszę, że udało się je zorganizować mimo sytuacji pandemicznej. Mam nadzieję, że nie pokrzyżuje nam planów.

Obchody rozpoczną się już 5 grudnia. O godz. 19 Teatr Dramatyczny, gościnnie występujący w kinie Ton, wystawi spektakl „Za wolność - byś wolnym był”. Premierę poprzedzi wystąpienie szefa podlaskiej Solidarności i dyrektora teatru.

- Stan wojenny jest okresem tragicznym - przypomniał Piotr Półtorak, dyrektor Teatru Dramatycznego. - My, poza tym tragizmem, który będzie podparty materiałami archiwalnymi wykorzystanymi w spektaklu, chcemy dać nadzieję. Odzyskanie wolności po stanie wojennym przedłużyło się o dekadę, ale ją odzyskaliśmy. Chcemy tym spektaklem pokazać, że aktywność zaangażowanych w działalność opozycyjną, przyczyniła się do odzyskania tej wolności. W spektaklu jest też ukłon w stronę podlaskich działaczy Solidarności.

Józef Mozolewski ma nadzieję, że podobnie jak w przypadku spektaklu o księdzu Jerzym Popiełuszce wystawionym przez białostocki teatr, także i ten najnowszy zagości na scenach krajowych.

- Apeluję też do samorządów i dyrektorów szkół, by uczniowie mogli skorzystać z tej żywej lekcji historii - dodał szef podlaskiej Solidarności.

Czytaj też: Spokojnie mogę spojrzeć w lustro. Nigdy nie zeszłam z wybranej drogi

Spektakl zostanie powtórzony tydzień później. Będzie to wyjątkowy pokaz, bo na widowni zasiądą tylko funkcjonariusze broniący granicy na odcinku z Białorusią. Podlaska Solidarność wykupiła dla nich bilety.

- W ten sposób chcielibyśmy im podziękować za ich służbę, heroizm, poświęcenie, w obronie państwa polskiego - podkreślił przewodniczący Solidarności.

Dwa dni wcześniej, w piątek [10.12.2021] o godz. 11 zostanie odsłonięta tablica na budynku urzędu skarbowego przy ul. Świętojańskiej, gdzie w latach 80. znajdowała się siedziba Regionu NSZZ "S". Ufundowali ją wspólnie białostocki oddział IPN, klub Więzionych i Represjonowanych oraz podlaska Solidarność.

- Instytut z natury rzeczy musiał i chciał się włączyć w uroczystości rocznicowe. W ten sposób realizujemy naszą misję ustawową - przypomniał dr. hab. Piotr Kardela, dyrektor białostockiego oddziału IPN.

Godzinę później tego samego dnia zaplanowano w Podlaskim Urzędzie Wojewódzkim promocję książki dr. Marka Kietlińskiego i ks. Adama Szota. Autorzy zebrali w niej ponad 40 wspomnień, relacji, wywiadów. Nie tylko z Białegostoku, ale też Łap czy Moniek.

- Jest też dziennik prowadzony przez ks. dr Tadeusz Krachela. Opisał w nim niemal godzina po godzinie to, jak widział stan wojenny - tłumaczył Marek Kietliński, dyrektor Archiwum Państwowego w Białymstoku. .

Główne uroczystości obędą 13 grudnia. Rozpoczną się od złożenia kwiatów przed pomnikiem ks. Jerzego Popiełuszki i pół godziny później przed tablicą przy ul. Suraskiej. W samo południe w Archiwum Państwowym przy ul. Mickiewicza zaplanowano promocję innej książki Marka Kietlińskiego "Stan wojenny - w dokumentach archiwalnych" , a o 12.30 albumu przygotowanego przez pracowników IPN "Podejrzane – Stan Wojenny okiem białostockich fotografów".

O godz. 18 w kościele św. Rocha zostanie odprawiona msza święta. Po niej białostoczanie tradycyjnie przejdą przed pamiątkową tablicę przy ul. Lipowej poświęconą ofiarom stanu wojennego. Tam złożą kwiaty.

W czasie obchodów nie zabraknie też akcentów naukowych. 14 grudnia w Centrum Edukacji Nauczycieli przy ul. Złotej spotkają się naukowcy, edukatorzy i historycy z białostockiego oddziału IPN, by opowiedzieć o represjach stanu wojennego oraz próbach rozliczenia jego autorów. Zaprezentowana zostanie też wystawa "586 dni stanu wojennego".

- Znajdą się na niej także nasze wątki regionalne - dodał Piotr Kardela.

Uroczystości rocznicowe odbędą się także w Drozdowie (powiat łomżyński). 13 grudnia o godz. 13 zaprezentowana zostanie wystawa elementarna IPN "Stan wojenny 1981-1983. Później wykład " Represje stanu wojennego w woj. łomżyńskim" wygłosi dr Krzysztof Sychowicz z białostockiego oddziału IPN.